Μια επαναστατική μοριακή εξέταση προληπτικού ελέγχου για τον καρκίνου του παχέος εντέρου είναι πλέον διαθέσιμη στη χώρα μας, για όσους αποφεύγουν την κολονοσκόπηση. Το νέο τεστ (Colon AiQ) ανιχνεύει τον καρκίνο του παχέος εντέρου σε πρώιμα στάδια, όταν είναι ακόμα ιάσιμος.
Επίσης, έχει τη δυνατότητα να εντοπίσει σε ασυμπτωματικούς ασθενείς προκαρκινικές βλάβες (πχ προχωρημένα αδενώματα) που χρειάζονται ενδοσκοπική αφαίρεση.
Το πρωτοποριακό τεστ, το οποίο βασίζεται στη μοριακή ανάλυση του αίματος, γίνεται με μια απλή αιμοληψία, χωρίς καμία προετοιμασία, καθιστώντας την εξέταση προσιτή σε όλα τα άτομα που αποφεύγουν συστηματικά τις επεμβατικές προσυμπτωματικές εξετάσεις, με αποτέλεσμα να μην κάνουν σωστή πρόληψη.
Η αιμοληψία μπορεί να γίνει κατόπιν ραντεβού και στο χώρο του ενδιαφερόμενου, ο οποίος λαμβάνει εμπιστευτική απάντηση μετά από 7-12 εργάσιμες ημέρες. Αν είναι αρνητική δεν χρειάζεται να υποβληθεί σε κολονοσκόπηση. Αν είναι θετική, το επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι η κολονοσκόπηση.
Το τεστ χρησιμοποιεί τεχνολογία αιχμής για να παρέχει ακριβή και αξιόπιστα αποτελέσματα, βοηθώντας στον εντοπισμό πιθανών κινδύνων καρκίνου του παχέος εντέρου ακόμη και στα αρχικά του στάδια, ενώ μπορεί να ανιχνεύσει ακόμα και πολύποδες και αδενώματα.
Κρίσιμη η έγκαιρη διάγνωση
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μέσα στα επόμενα 15 χρόνια τα νέα περιστατικά της νόσου ανά έτος αναμένεται να φτάσουν τα 3,5 εκατομμύρια και οι θάνατοι περίπου το 1,5 εκατομμύριο (ποσοστό αύξησης άνω του 70%).
Η έγκαιρη ανίχνευση είναι κρίσιμης σημασίας για τη βελτίωση της έκβασης των ασθενών, καθώς η πενταετής επιβίωση σε ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η νόσος κατά τη διάγνωση:
• 90% σε στάδια Ι & ΙΙ (χωρίς διήθηση σε λεμφαδένες)
• 70% σε στάδιο ΙΙΙ (με διήθηση σε λεμφαδένες)
• 15% σε στάδιο ΙV (μεταστατικός)
Το καινοτόμο τεστ στοχεύει να αντιμετωπίσει τα κενά στις τρέχουσες μη επεμβατικές μεθόδους προσυμπτωματικού ελέγχου, προσφέροντας μια λύση, πέραν της κολονοσκόπησης, που ενισχύει σημαντικά τη δυνατότητα έγκαιρης ανίχνευσης.
«Δηλώνοντας» ευαισθησία (ακρίβεια στο θετικό αποτέλεσμα) 86% και ειδικότητα (ακρίβεια στο αρνητικό αποτέλεσμα) 92% είναι το πιο ακριβές τεστ μετά την κολονοσκόπηση, σε σύγκριση με τα self test κοπράνων, όπως και τα τεστ καρκινικών δεικτών, ειδικά για τον εντοπισμό προκαρκινικών σταδίων και πρώιμων σταδίων καρκίνου του παχέος εντέρου (κατά 57% μεγαλύτερη ευαισθησία απο τα self test κοπράνων).
Πώς λειτουργεί η εξέταση
Πρόκειται για μία «υγρή βιοψία», που αναλύει το προφίλ μεθυλίωσης 5 κλινικά επικυρωμένων γενετικών περιοχών στο αίμα. Σε περίπτωση καρκίνου του παχέος εντέρου, το προφίλ μεθυλίωσης των περιοχών αυτών αλλάζει. Χρησιμοποιώντας αυτήν τη μέθοδο δίνεται η δυνατότητα να ανιχνευθούν οι αλλαγές αυτές σε αρκετά πρώιμο στάδιο του καρκίνου (ακόμα και στο στάδιο του προχωρημένου αδενώματος που αποτελεί προκαρκινική βλάβη) και να ακολουθήσει μια έγκαιρη διάγνωση μέσω της κολονοσκόπησης.
Τι δείχνουν οι μελέτες
Σε μία από τις μεγαλύτερες μελέτες, με πάνω από 200.000 συμμετέχοντες, η οποία παρουσιάστηκε στο ESMO 2024, αποδείχθηκε ότι το συγκεκριμένο τεστ μπορεί να εντοπίσει ασυμπτωματικούς ασθενείς με νεοπλασματική νόσο, οι οποίοι μπορούν να ωφεληθούν από τις θεραπείες αρχικού σταδίου, όπως η ενδοσκοπική ή η χειρουργική αφαίρεση.
Επιπλέον, η εξέταση υποστηρίζεται από δύο ακόμα κλινικές μελέτες με 595 δείγματα και 300 δείγματα αντίστοιχα, οι οποίες αποδεικνύουν την υψηλή ακρίβεια του τεστ ακόμα και σε προκαρκινικά ή πολύ αρχικά στάδια του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Το κόστος της εξέτασης ανέρχεται στα 300 ευρώ και δεν αποζημιώνεται από την Κοινωνική Ασφάλιση.
