Ως νεφρική ανεπάρκεια ορίζεται η μείωση της νεφρικής λειτουργίας σε επίπεδα κάτω από το 15% της φυσιολογικής. Η νόσος μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια.
Η οξεία νεφρική ανεπάρκεια εμφανίζεται συνήθως αιφνίδια, μέσα σε λίγες ώρες ή ημέρες. Πρόκειται συνήθως για αποτέλεσμα τραυματισμού των νεφρών ή μειωμένης ροής αίματος στην περιοχή. Μπορεί επίσης να αποδίδεται σε ένα έμφρακτο, όπως η νεφρολιθίαση, ή σε εξαιρετικά υψηλή αρτηριακή πίεση.
Στην οξεία νεφρική ανεπάρκεια η νεφρική λειτουργία συνήθως επανέρχεται μετά τη χορήγηση θεραπείας.
Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια οφείλεται κυρίως στη νεφρική νόσο. Η χρόνια νεφρική νόσος σε πρώιμο στάδιο δεν εμφανίζει κανένα σύμπτωμα. Η ΧΝΝ δυστυχώς συνήθως δεν μπορεί να θεραπευτεί πλήρως. Μπορεί, όμως, να αντιμετωπιστεί και όσο πιο νωρίς γίνει η διάγνωση τόσο μεγαλύτερες είναι οι δυνατότητες αποτελεσματικής θεραπείας.
Συμπτώματα
Σύμφωνα με την Ελληνική Νεφρολογική Εταιρεία, η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια μπορεί να είναι ασυμπτωματική για πολλά χρόνια. Βαθμιαία όμως και με την επιδείνωση της νόσου, τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν είναι:
1. ανορεξία
2. κεφαλαλγία
3. απώλεια βάρους
4. σύγχυση
5. περιορισμένη παραγωγή ούρων
6. οίδημα κάτω άκρων
7. καταβολή
8. ναυτία ή και έμετος
Διάγνωση
Η διάγνωση της νεφρικής ανεπάρκειας, οξείας και χρόνιας, περιλαμβάνει τη λήψη ιστορικού, αιματολογικό έλεγχο, γενική ούρων και απεικονιστικές εξετάσεις - υπερηχογράφηµα, αξονική ή µαγνητική τοµογραφία, ή συνδυασμό εξετάσεων.
Κατά τη διάγνωση, ανακαλύπτεται και το στάδιο της νόσου στο οποίο βρίσκεται. Τα στάδια της νεφρικής νόσου υπολογίζονται με βάση τις μετρήσεις των επιπέδων του ρυθμού σπειραματικής διήθησης. Πρόκειται για ένα δείκτη που δείχνει το επίπεδο της νεφρικής ανεπάρκειας καθώς και σημαντικές πληροφορίες για την εξέλιξή της. Υπολογίζεται από την τιμή της κρεατινίνης στο αίμα και άλλες παραμέτρους (βάρος, ηλικία, φύλο)
Τα πέντε στάδια
1ο Στάδιο: Η νεφρική λειτουργία σε αυτό το στάδιο χαρακτηρίζεται ως σχεδόν φυσιολογική.
2ο Στάδιο: Ήπια μειωμένη νεφρική λειτουργία.
3ο Στάδιο: Μέτρια μειωμένη νεφρική λειτουργία.
4ο Στάδιο: Σοβαρή μείωση της νεφρικής λειτουργίας.
5ο Στάδιο: Νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου. Σε αυτό το στάδιο μπορεί να χρειαστεί αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού.
Επιπλέον μεγάλη σημασία έχει η ύπαρξη λευκώματος στα ούρα και ανάλογα με τη βαρύτητα της λευκωματουρίας υπάρχουν 3 στάδια.
Ομάδες υψηλού κινδύνου
Στις ομάδες υψηλού κινδύνου ανήκουν όσοι πάσχουν από:
• Διαβητη
• Υψηλη αρτηριακη πιεση
• Παχυσαρκια
• Ιστορικο στην οικογενεια
«Ο διαβήτης εμφανίζεται όταν το σάκχαρο στο αίμα παραμένει πολύ υψηλό. Με την πάροδο του χρόνου, το μη ελεγχόμενο σάκχαρο στο αίμα μπορεί να προκαλέσει βλάβη σε πολλά όργανα στο σώμα σας, συμπεριλαμβανομένων των νεφρών και της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων, των νεύρων και των ματιών», επισημαίνει η Ελληνική Νεφρολογική Εταιρεία.