Μια πιο δεξιά - έως ακροδεξιά - αυταρχική πολιτική στροφή φαίνεται να επιχειρείται στην Ιταλία, όπως αποτυπώνεται στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, με φόντο τις πρόωρες κάλπες που στήνονται στη χώρα ενόψει της 25ης Σεπτεμβρίου. Η αβεβαιότητα και ο φόβος για το τι επιφυλάσσει η επόμενη ημέρα για την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, μετά το τέλος της εποχής Ντράγκι στα πρωθυπουργικά καθήκοντα, έχουν αλλάξει σε σημαντικό βαθμό τη θέση και την οπτική των οίκων αξιολόγησης προς αυτήν.
Ενδεικτικό είναι, πως λίγες ημέρες πριν και πιο συγκεκριμένα στις 5 Αυγούστου, η Moody's μπορεί να επιβεβαίωσε την αξιολόγηση της Ιταλίας στη βαθμίδα «Baa3», ωστόσο αναθεώρησε το outlook (προοπτικές) σε αρνητικό από σταθερό. Αξίζει να σημειώσουμε πως η προγραμματισμένη αξιολόγηση της Moody's είχε οριστεί για τις 30 Σεπτεμβρίου, αποφασίζοντας παρ'όλα αυτά να δείξει πιο άμεσα τις προθέσεις της, μέσω της κίνησης υποβάθμισης των προοπτικών. Η κίνηση της Moody's έρχεται μετά την αναθεώρηση των προοπτικών και από τη Standard & Poor's σε σταθερές από θετικές στις 26 Ιουλίου.
Κατά τη Société Générale, αυτό αποτυπώνει πως η Moody's εκτιμά, πως το τρέχον περιβάλλον δεν υποστηρίζει πλέον τις σταθερές προοπτικές και η παραίτηση του πρώην πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι έχει αλλάξει σημαντικά τους κινδύνους αθέτησης αποπληρωμής του δημοσίου χρέους της Ιταλίας (κίνδυνος κρατικής αφερεγγυότητας). Η αξιολόγηση της Moody's βρίσκεται επί του παρόντος σε ιστορικό χαμηλό επίπεδο και μόλις ένα «βήμα» από το να μεταβεί στο non - investment grade καθεστώς (μη επενδυτική βαθμίδα). Επιπλέον, η αναθεώρηση των προοπτικών από τον αμερικανικό οίκο βασίζεται σε τρεις κύριους παράγοντες: τους πολιτικούς κινδύνους που θα μπορούσαν να αποτελέσουν εμπόδιο στην υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, τους κινδύνους ως προς τον ενεργειακό εφοδιασμό της χώρας και τη δημοσιονομική αδυναμία και ευαλωτότητα.
Παράλληλα, όπως υποστηρίζουν οι οικονομολόγοι της Société Générale, μια ευρωσκεπτικιστική κυβέρνηση στην Ιταλία θα όξυνε τις εντάσεις με την ΕΕ και θα μείωνε τις πιθανότητες εφαρμογής διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες απαιτούνται για να ενεργοποιηθεί η πρόσβαση προς τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. «Η Ιταλία βρίσκεται σε ένα στάδιο όπου χρειάζεται το Ταμείο για να στηρίξει την οικονομική της ανάκαμψη και να τονώσει τη δυνητική της ανάπτυξη, επομένως μια σταθερή κυβέρνηση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη σε αυτό το σημείο. Επιπλέον, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου και όποιες περαιτέρω περικοπές στον εφοδιασμό από τη Ρωσία θα θέσουν σε κίνδυνο την οικονομία της χώρας, όπως υπογραμμίζει ο Sean Kou αναλυτής της «SocGen».
Ο ίδιος προχωρά και ένα βήμα παρακάτω υποστηρίζοντας πως «οι βελτιώσεις στην προσιτότητα του ιταλικού χρέους κατά τα τελευταία χρόνια πρόκειται επίσης να αντιστραφούν καθώς η ΕΚΤ ομαλοποιεί τη νομισματική της πολιτική. Είχαμε τονίσει πως μια απόδοση για το ιταλικό δεκαετές υψηλότερη του 4% για ένα παρατεταμένο χρονικό διάστημα θα ήταν επικίνδυνη για τη βιωσιμότητα του χρέους της».
Έτσι, η Moody's δύναται να υποβαθμίσει την αξιολόγηση της Ιταλίας σε «Ba1» μόνο εάν τα εκλογικά αποτελέσματα την κάνουν να εκτιμήσει ότι οι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της έχουν επιδεινωθεί σημαντικά, κάτι που δεν αποτελεί το βασικό σενάριο της Société Générale, καθώς τα δεξιά κόμματα της Ιταλίας έχουν εξελιχθεί σε λιγότερο ακραία κατά το τελευταίο διάστημα. Συνεπώς, οποιαδήποτε αρνητικά rating actions από τη S&P ή τη Fitch θα μπορούσαν να συμβούν αργότερα φέτος, ενώ στο λιγότερο πιθανό σενάριο, όπου είναι αυτό της υποβάθμισης του ιταλικού αξιόχρεου σε «Ba1», ο αντίκτυπος των αγορών θα μπορούσε να είναι τεράστιος, καθώς πολλά funds θα αναγκαστούν να πουλήσουν ιταλικά ομόλογα λόγω των περιορισμών στις επενδυτικές τους εντολές.
Photo: Getty Images/Ideal Image
