Οι λάτρεις του καφέ παγκοσμίως που ήλπιζαν ότι η τιμή του θα σταματούσε σύντομα να αυξάνεται, θα... πικραθούν, καθώς η κατάσταση πρόκειται να γίνει ακόμη χειρότερη, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Bloomberg.
Τόσο οι τιμές της υψηλής ποιότητας ποικιλίας arabica που προτιμάται από αλυσίδες καφέ όπως η Starbucks όσο και της πιο φιλικής οικονομικά ποικιλίας robusta έχουν εκτοξευθεί, χάρη στις μεγάλες διαταραχές του εφοδιασμού από το Βιετνάμ έως τη Βραζιλία. Οι πωλητές έχουν αυξήσει τις τιμές και έχουν κάνει μια μεγάλη παύση στις εκπτώσεις για να προστατεύσουν τα περιθώρια κέρδους τους, ενώ προειδοποιούν για περισσότερες αυξήσεις στο μέλλον.
Οι τιμές για τους κόκκους robusta έχουν εκτιναχθεί στα υψηλότερα επίπεδα από τη δεκαετία του 1970. Ένα μέρος της ανόδου συνδέεται με τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες - η ξηρασία στο Βιετνάμ, που παράγει μαζικά κόκκους robusta, δημιουργεί για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά ελλείψεις στην παραγωγή, ενώ η ξηρασία στη Βραζιλία έχει συρρικνώσει το μέγεθος της σοδειάς κόκκων arabica, καθώς τα δέντρα πια παράγουν μικρότερους κόκκους. Το χάσμα μεταξύ των προθεσμιακών τιμών για τις δύο ποικιλίες είναι σχεδόν το μικρότερο που έχει υπάρξει ποτέ, αναγκάζοντας τις εταιρείες να ψάχνουν για κόκκους Arabica χαμηλότερης ποιότητας αντί για τη συνήθη αποδοτική ποικιλία Robusta, για να μειώσουν το κόστος.
Δεν είναι όμως μόνο η κλιματική αλλαγή που ανεβάζει τις τιμές. Η αναδυόμενη ζήτηση σε αγορές όπως η Κίνα υπόσχεται να κρατήσει τις προμήθειες «σφιχτές». Παράλληλα, οι έμποροι καφέ και οι καβουρδιστές πληρώνουν με ψίχουλα εδώ και καιρό τους αγρότες, με μερικούς αγοραστές να προσπαθούν να αντιστρέψουν την κατάσταση ώστε να καταστήσουν τη βιομηχανία πιο βιώσιμη. Τα υψηλότερα κέρδη δίνουν κίνητρο στους παραγωγούς να συνεχίσουν να φυτεύουν καφέ παρά άλλες καλλιέργειες, ώστε να θωρακίσουν την ανθεκτικότητα των δέντρων τους απέναντι σε ασθένειες και κλιματικούς κινδύνους. Εάν οι τιμές του καφέ δεν αυξηθούν για τους καλλιεργητές, δεν θα υπάρχει κανένας λόγος να διατηρήσουν μακροπρόθεσμα την παραγωγή.
Κάτι αντίστοιχο συνέβη και στην αγορά του κακάο, του οποίου οι τιμές σκαρφάλωσαν σε πρωτοφανή ύψη αυτή την άνοιξη, καθώς η παραγωγή έπεσε μετά από δεκαετίες υποεπενδύσεων. Για δεκαετίες, οι καταναλωτές σε όλο τον κόσμο απολάμβαναν επί μακρόν φτηνά ροφήματα σε βάρος των παραγωγών, από καφέδες των 99 σεντς στις ΗΠΑ μέχρι εσπρέσο αξίας 1 ευρώ στο Παρίσι. Αυτά που... ξέραμε, παύουν σιγά-σιγά, λόγω του συνδυασμού των υψηλότερων τιμών των κόκκων, του αυξανόμενου εργατικού κόστους και των διαταραχών της αλυσίδας εφοδιασμού που ξέσπασαν στο αποκορύφωμα της πανδημίας.
Όταν πρόκειται για αυξήσεις τιμών, «όλοι έχουν ένα όριο», δήλωσε ο Brett House, καθηγητής οικονομικών στο Columbia Business School. Με τις σημερινές υψηλές τιμές, οι αγοραστές μπορεί να αρχίσουν να ανταλλάσσουν τα πιο φανταχτερά ροφήματα εσπρέσο με γάλα στον ατμό με drip coffees, ώστε να κατεβάσουν την τιμή πιο κοντά στα 3 δολάρια. «Εξακολουθώ να παίρνω την απόλαυση, αλλά μέσα στο ίδιο κατάστημα, κατεβαίνω επίπεδο σε ένα φθηνότερο αγαθό», υπογράμμισε.
Ορισμένες εταιρείες καφέ που εξασφάλισαν κόκκους πριν από την τελευταία άνοδο των τιμών κατάφεραν να αποφύγουν την εφαρμογή νέων αυξήσεων. Για παράδειγμα, η Starbucks, η μεγαλύτερη αλυσίδα καφεκοπτείων στον κόσμο, εξασφαλίζει προνομιακές τιμές στον πράσινο καφέ 9 έως 18 μήνες νωρίτερα, πράγμα που σημαίνει ότι συνήθως μπορεί να αντέξει οποιαδήποτε μεταβλητότητα τιμών για λίγο καιρό. Ορισμένα μικρότερα καταστήματα δεν έχουν τόση ευελιξία.
Παρόλο που οι καταναλωτές δεν εγκαταλείπουν εύκολα την αγαπημένη δόση καφεΐνης τους, περισσότεροι θα επιλέξουν να παρασκευάζουν καφέ στο σπίτι, αν ο καφές έξω γίνει πολύ ακριβός. Ο όγκος πωλήσεων εσπρέσο και συμπυκνωμένου καφέ στα παντοπωλεία έχει αυξηθεί απότομα στις ΗΠΑ, γεγονός που υποδηλώνει ότι ορισμένοι αγοραστές προσπαθούν να αναδημιουργήσουν τα αγαπημένα τους ροφήματα καφέ στο σπίτι. Καθώς οι καταναλωτές συχνά αναζητούν προσφορές, ο βραζιλιάνικος όμιλος βιομηχανίας καφέ ABIC έχει προειδοποιήσει τους αγοραστές να είναι προσεκτικοί με τις άγνωστες μάρκες φθηνών κόκκων, οι οποίες μερικές φορές περιέχουν φλούδες, κλαδιά και απόβλητα από άλλα φυτά σε μια προσπάθεια να ξεγελάσουν το αγοραστικό κοινό. Το υπουργείο Γεωργίας της χώρας εντόπισε πρόσφατα 19 δόλιες μάρκες καφέ στα ράφια των καταστημάτων.
Στο μεταξύ, οι καφετέριες, σε μια προσπάθεια να προσελκύσουν περισσότερους καταναλωτές, διαφημίζουν καινοτόμα προϊόντα όπως ενεργειακά ποτά και απομιμήσεις καφέ. Το Gumption, για παράδειγμα, διαθέτει τώρα σε ορισμένα σημεία ροφήματα που παρασκευάζονται με ανακυκλωμένα συστατικά όπως σπόρους χουρμάδων, ενώ άλλες πάλι επιχειρήσεις προωθούν ένα άλλο ζεστό ρόφημα: το τσάι.
«Αν γίνεις πιο ευαίσθητος για το κόστος του καφέ, ίσως για τον δεύτερο καφέ της ημέρας σου να επιλέξεις κάτι άλλο», δήλωσε ο Andrew Stone, chief brand και culture officer της αλυσίδας καφέ Bluestone Lane, η οποία λειτουργεί δεκάδες τοποθεσίες από τη Βοστώνη έως το Λος Άντζελες. «Το να πιεις δύο κρύα ροφήματα μέσα στην ημέρα μπορεί να είναι πολύ ακριβό σπορ και πολυτέλεια» τόνισε.
