Ροή
Το είπε από το συνέδριο του Economist ο εκπρόσωπος του ESM: Η Ελλάδα πρέπει να προσέχει τα δημοσιονομικά της και θα ανταμειφθεί από τις αγορές, θα επανέλθει το 2023 σε επενδυτική βαθμίδα. Α! Είπε και κάτι άλλο: Αυτή η επιστροφή είναι πιθανό να γίνει το δεύτερο εξάμηνο του 2023... Όχι και τόσο βολικό για τις εκλογές...
Είναι φανερό πως σε έναν βαθμό όλες αυτές οι συστάσεις είναι κυρίως πολιτικού περιεχομένου. Πάντα ο εκλογικός κύκλος συνοδεύεται από πιέσεις για «παροχές» και οι «δανειστές» προφανώς θέλουν τέτοιες... τάσεις να μην ξεφύγουν. Και η ίδια η κυβέρνηση άλλωστε το επαναλαμβάνει: «Τέλος τα μέτρα στήριξης για φέτος» λέει... Ίσως μάλιστα -σε έναν βαθμό- αυτή η σύσταση από «έξω» να βοηθά και όσους στο οικονομικό επιτελείο θέλουν να αποφύγουν το «δώσε και μένα μπάρμπα» που θα εντείνεται και (ειδικά) το 2023 πολύ πιο δύσκολα θα αντικρούεται. Όχι μόνο λόγω των εκλογών αλλά και (κυρίως) λόγω της μεγάλης κρίσης: λόγω του διψήφιου πληθωρισμού και της πολύ μεγάλης ακρίβειας και στην ενέργεια αλλά και στο ράφι.
Γιατί προφανώς η κρίση της πανδημίας δεν είναι ίδια με την κρίση τιμών που διανύουμε, αλλά αν δεν επιβιώσουν οι αγορές και οι κοινωνίες, τότε αυτό που συμβαίνει στην Ιταλία μπορεί να είναι απλά μια... πρόγευση.
Παρ' όλα αυτά το δόγμα «δημοσιονομική προσαρμογή και ξερό ψωμί» συνεχίζει να είναι ισχυρό στους κόλπους Θεσμών και κέντρο ευρωπαϊκών και βόρειων κυρίως κρατών. Όχι πως δεν υπάρχουν άλλες απόψεις. Και υπάρχουν και προσπάθεια γίνεται για να βρουν (εν μέρει έστω) το δρόμο προς την... επιφάνεια. Τις επόμενες ημέρες αναμένονται μάχες στα κέντρα αποφάσεων με αρχή την σύνοδο Υπουργών ενέργειας της Παρασκευής.
Η Ελλάδα τοποθετείται αυτήν τη φορά διαφορετικά από ότι στο παρελθόν. Είναι πλέον ένα σχεδόν «κανονικό» κράτος της ΕΕ, εκτός ενισχυμένης εποπτείας, πιστό στους στόχους για δημοσιονομική προσαρμογή και για μεταρρυθμίσεις. Λαμβάνει από τους δανειστές εύσημα αντί για συστάσεις Ωστόσο το χρέος παραμένει (αν και ταχύτατα μειούμενο) βαρίδι και για μία μεγαλύτερη ευχέρεια σε μέτρα στήριξης και για το στόχο της επενδυτικής βαθμίδας. Μπορεί έτσι η χώρα μας να έχει μια τελείως διαφορετική εικόνα προς τα «έξω» αλλά οι περιορισμοί που τίθενται είναι μεγάλοι. Εκτός και αν αλλάξουν...
