Η «πυξίδα» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το πόρισμα Ντράγκι για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, μετά από πολλούς μήνες αναμονής ανακοινώθηκε. 27 σελίδες όλες και όλες, στις οποίες όμως μεταφέρονται πολιτικά (κυρίως) μηνύματα: «το παράθυρο ευκαιρίας είναι στενό», λέει η Επιτροπή, καλώντας την Ευρώπη να επιλέξει εάν θα αναλάβει κοινή δράση ή αν θα αποδεχτεί «τη διαίρεση και την οικονομική παρακμή».
Επί της ουσίας, όμως, δεν υπάρχει σαφής πρόταση για «φρέσκο» χρήμα, έστω και με κοινό δανεισμό για χρηματοδοτήσεις (και όχι για μη επιστρεπτέες επιδοτήσεις), ούτε ρητή αναφορά για νέο Ταμείο Ανάκαμψης. Αντιθέτως, μπαίνει στο τραπέζι ο «ανασχηματισμός» των κονδυλίων της ΕΕ με όχημα τη διαπραγμάτευση που θα πρέπει να αρχίσει για την προσεχή 7ετία (Πολυετής Προϋπολογισμός 2028-2034).
Δηλαδή, για τα κονδύλια που συνδέονται στην περίπτωση της Ελλάδας με το επόμενο ΕΣΠΑ ή με την νέα ΚΑΠ. Στην Πυξίδα υπάρχει και μία δέσμευση για μείωση γραφειοκρατίας, για τόνωση των επενδύσεων σε καινοτομία και των αμυντικών δαπανών και μία αναφορά για ένα νέο Ταμείο Ανταγωνιστικότητας και περί ενίσχυσης του δανειακού πόλου της ΕΕ (ΕΤΕπ) και των κεφαλαιαγορών. Με άμεσο σχέδιο για πεδία που είναι πιο «ανώδυνα» ή δεν απαιτούν πολιτική απόφαση.
Η αλήθεια είναι πως από τον προηγούμενο Σεπτέμβριο που βγήκε το πόρισμα Ντράγκι των 400 σελίδων με αναφορά σε ανάγκη για πρόσθετο κοινό δανεισμό για να καλυφθεί το επενδυτικό κενό των έως 800 εκατ. ευρώ τον χρόνο, συνάντησε άμεση και έντονη αντίδραση με επίκεντρο τη Γερμανία (που οδεύει προς εκλογές). Και προφανώς (το είδαμε και στους δημοσιονομικούς κανόνες ή στο Ταμείο Ανάκαμψης) όλα ξεκινούν από μία πιο «στρογγυλή» πρόταση, για να υπάρχει χώρος ελιγμών προς έναν συμβιβασμό.
Αλλά, το ερώτημα τώρα είναι το εξής: πόσος χρόνος πράγματι υπάρχει για την Ευρώπη; Όχι μόνο για να θωρακισθεί οικονομικά, αλλά και πολιτικά. Γιατί η οικονομική υστέρηση «θρέφει» και την πολιτική αναταραχή. Απάντηση στο ερώτημα εάν η εν λόγω πρόταση της Κομισιόν εξυπηρετεί τα συμφέροντα του «Νότου» και ειδικά της Ελλάδας, προφανώς, δεν υπάρχει, αφού δεν είναι τίποτα ξεκάθαρο.
Το θέμα είναι, λοιπόν, εάν η Ευρώπη θα ξυπνήσει. Εάν η Ευρώπη θα καταλάβει πως θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα και με δυναμική για να διασφαλίσει τη θέση της στον παγκόσμιο «χάρτη» σε πολλά επίπεδα, όταν η άλλη άκρη του Ατλαντικού μοιάζει με κινούμενη άμμο.
Ναι, αυτή η ασάφεια στις ΗΠΑ για το αναλυτικό περιεχόμενο των πολιτικών που θα ασκηθούν οδηγεί και τους θεσμούς της ΕΕ σε μία στάση αναμονής και πιο «γενικών» τοποθετήσεων. Ωστόσο, η περίοδος αναμονής θα τελειώσει σύντομα και είναι απολύτως ξεκάθαρο πως τα κράτη της Ευρώπης θα πρέπει και αυτά να προετοιμασθούν για την στιγμή αυτή…