Καμία οικονομία δεν μπορεί να αναπτυχθεί δίχως ένα σταθερό και λειτουργικό φορολογικό σύστημα. Προσοχή, δεν μιλάω αναγκαστικά για χαμηλή φορολογία, αλλά για ένα πλαίσιο κανόνων που δουλεύουν, δεν έχουν «παραθυράκια» και τερτίπια και που δεν αλλάζουν ανάλογα με τη… φορά του ανέμου.
Και αυτή είναι η λογική του νέου φορολογικού νομοσχεδίου που αυτές τις μέρες ψηφίζεται στη Βουλή. Με λελογισμένες και στοχευμένες μειώσεις φόρων προσπαθεί να δώσει ώθηση στην οικονομία, ενώ μια σειρά από παρεμβάσεις στον κλάδο της οικοδομής επιδιώκουν να ξαναθέσουν σε κίνηση την «ατμομηχανή» της ελληνικής οικονομίας.
Εφόσον όλα τα παραπάνω γίνουν πράξη –και κυρίως παγιοποιηθούν- μιλάμε σίγουρα για ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη
Για να χρησιμοποιήσω έναν όρο των μαθηματικών, η φορολογική μεταρρύθμιση είναι συνθήκη αναγκαία αλλά από μόνη της όχι ικανή για να αλλάξει σελίδα η οικονομία.
Εφόσον θέλουμε ανάπτυξη στα επίπεδα του 3% με 4%, υπάρχουν άλλες δύο βασικές προϋποθέσεις. Η πρώτη έχει να κάνει με τις μεταρρυθμίσεις και η δεύτερη με το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Η επιτάχυνση των διαδικασιών, η μείωση της γραφειοκρατίας και η γρήγορη απονομή δικαιοσύνης πηγαίνουν χέρι-χέρι με τις αλλαγές στη φορολογία. Εφόσον θέλουμε να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις, πρέπει να πείσουμε αυτούς που θα βάλουν τα χρήματά τους στη χώρα ότι δεν θα κολλήσουν στα γρανάζια της γραφειοκρατίας. Ότι θα πάρουν σε λογικό χρονικό διάστημα τις άδειες και τα πιστοποιητικά που απαιτούνται για την έναρξη των δραστηριοτήτων τους. Και ότι αν προκύψει κάποιο θέμα με τη δικαιοσύνη, αυτό θα λυθεί σε εβδομάδες ή το πολύ σε μήνες και όχι σε χρόνια όπως συμβαίνει σήμερα.
Ταυτόχρονα, η οικονομία για να κινηθεί χρειάζεται ζεστό χρήμα. Και δεν μιλάμε για τις 10-20 πραγματικά μεγάλες επιχειρήσεις που μπορούν να αντλήσουν φθηνή ρευστότητα όπως και όποτε θέλουν. Το μεγάλο στοίχημα είναι οι εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που τα τελευταία χρόνια είναι ουσιαστικά αποκλεισμένες από τον τραπεζικό δανεισμό. Αν αυτή η κατάσταση δεν αλλάξει, αν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν ανοίξουν τους κρουνούς της ρευστότητας στους μικρομεσαίους –και μάλιστα με λογικούς όρους- τότε δεν υπάρχει περίπτωση να δούμε μαζική βελτίωση σύντομα.
Με άλλα λόγια, το φορολογικό νομοσχέδιο είναι από μόνο του ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Για να φτάσουμε όμως στο στόχο μας, πρέπει να συμπληρωθεί αρμονικά το τρίπτυχο των μεταρρυθμίσεων και της παροχής ρευστότητας. Και μάλιστα άμεσα, αλλιώς η όποια προσπάθεια κινδυνεύει να πέσει στο κενό.