Μετά την έκδοση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) που έκρινε πλέον οριστικά και αμετάκλητα ότι για το εν λόγω διάστημα 11 μηνών, οι μειώσεις των Νόμων 4051 και 4093 σε κύριες και επικουρικές συντάξεις θα πρέπει να επιστραφούν, προκύπτουν οι κάτωθι διαπιστώσεις:
1. To ΣτΕ κατέληξε στη συγκεκριμένη κρίση, λαμβάνοντας πολύ σοβαρά τις δημοσιονομικές αντοχές της χώρας, μη ικανοποιώντας, ωστόσο, το αίσθημα δικαίου, αλλά και τις δικαιολογημένες, εύλογες και νόμιμες προσδοκίες των συνταξιούχων περί της επιστροφής αναδρομικών πολύ μεγαλύτερων χρονικών
διαστημάτων (06/2016-12/2018). Δεν μπορεί να αποκλειστεί πάντως η προσφυγή και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, προκειμένου να ελεγχθούν εκ νέου η ορθότητα και η νομιμότητα της επίμαχης απόφασης του ΣτΕ.
2. Οι περικοπές που κρίθηκαν αμετάκλητα αντισυνταγματικές είναι:
- μείωση κατά 12% στο τμήμα της κύριας σύνταξης που υπερβαίνει τα 1.300 ευρώ.
- μείωση που εφαρμόζεται κλιμακωτά 5% - 20% για συντάξεις ή άθροισμα συντάξεων από 1.000 ευρώ και άνω.
- μείωση στις επικουρικές κλιμακωτά 10% - 20% από το πρώτο ευρώ με κατοχύρωση κατώτατου ορίου 200 ευρώ.
- πλήρης περικοπή των Δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματος αδείας, που για τις κύριες συντάξεις ήταν στο ποσό των 400 ευρώ (200 συν 200 ευρώ).
- πλήρης περικοπή των δώρων των επικουρικών που ήταν πλήρεις συντάξεις, δηλαδή δύο επικουρικές ανά έτος.
3. Με την επίμαχη απόφαση του ΣτΕ ουσιαστικά διαμορφώθηκαν 3 κατηγορίες συνταξιούχων:
- Όσοι είχαν προσφύγει έως τον 5/2015, οι οποίοι και θα δικαιωθούν αναδρομικών από τη στιγμή που προσέφυγαν.
- Όσοι προσέφυγαν μετά τον 6/2015, οι οποίοι και θα δικαιωθούν αναδρομικών για 11 μήνες έως και τον 5/2016.
- Όσοι δεν έχουν ασκήσει κανένα ένδικο βοήθημα, οι οποίοι και θα δικαιωθούν αναδρομικών είτε με πολιτική απόφαση είτε με την άσκηση νέων αγωγών, δεδομένης πάντα της 5ετούς παραγραφής, όσον αφορά τη διεκδίκηση των αξιώσεών τους. Επισημαίνεται ότι, με αγωγή το 2021, διεκδικούνται μόνο τα
αναδρομικά από Ιανουάριο ως Μάιο 2016, καθώς παραγράφεται το 2015 λόγω παρέλευσης 5ετίας.
4. Οι αποφάσεις του ΣτΕ δεν αφορούν τους συνταξιούχους δημοσίους υπαλλήλους, για τους οποίους αναμένονται σχετικές δικαστικές κρίσεις της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς το Δημόσιο δεν είχε ενταχθεί τότε στον ΕΦΚΑ. Ασφαλώς και θα συνιστά πολύ μεγάλη έκπληξη το Ελεγκτικό Συνέδριο να διαφοροποιηθεί εν μέρει ή εν συνόλω της απόφασης του ΣτΕ.
5. Το ΕΤΕΑΕΠ είχε ασκήσει αυτοτελή πρόσθετη παρέμβαση στην πιλοτική δίκη, οπότε κατέστη κανονικά διάδικος. Ενδεχόμενοι ισχυρισμοί ότι εκτός απόφασης είναι οι επικουρικές συντάξεις κρίνονται διάτρητοι και αβάσιμοι. Άλλωστε, δεν προκύπτει απολύτως καμία αντίθεση ή διαφοροποίηση της απόφασης του ΣτΕ σε σχέση με τις προγενέστερες υπ’ αριθμ. 2287 και 2288 αποφάσεις του.
6. Εκτιμάται σφόδρα ότι θα υπάρξει επικείμενη ρύθμιση της κυβέρνησης για την καταβολή αναδρομικών και σε συνταξιούχους χωρίς αγωγές, προς πλήρη αποκατάσταση του κράτους δικαίου, της αρχής της ισότητας και της νομιμότητας. Τα αναδρομικά ξεκινούν από 600 ευρώ και μπορεί να φθάσουν ακόμη και τα 10.000 Ευρώ (σε Ταμεία ΔΕΚΟ και Τραπεζών).
7. Οι εκδοχές για τη νομοθετική επιστροφή των αναδρομικών είναι ποικίλες και εξετάζονται ως 3 ετήσιες δόσεις για τα λίγα αναδρομικά και ως 5 έτη για τα πολλά.