O N. 4336/2015, όπως είναι πλέον ευρέως γνωστό, επέφερε σημαντικές αυξήσεις, έστω και μεταβατικώς, σε όρια ηλικίας, αρχής γενομένης από 19/08/2015.
Ο Ν. 4387/2016 επέφερε σημαντικές μεταβολές στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων και ο Ν. 4670/2020 εισήγαγε αυξήσεις στις συνταξιοδοτικές παροχές όσων συμπληρώνουν από 30 έτη ασφάλισης και άνω.
Οι εν λόγω νομοθετικές εξελίξεις, κατά τον τρόπο που έλαβαν χώρα, ήτοι αιφνιδίως και βιαίως, δημιουργούν εύλογα διλήμματα στους ασφαλισμένους, ως προς τον ενδεδειγμένο τρόπο αντίδρασής τους (παραμονή ή έξοδος σε σύνταξη), συνυπολογιζομένου του γεγονότος ότι το συνταξιοδοτικό ζήτημα στη χώρα συνεχίζει να κινείται σε ρυθμούς …..αβεβαιότητας και έντονης ρευστότητας, καθώς ο κίνδυνος της εισαγωγής δυσμενέστερων διατάξεων (και ανατροπής των προγενέστερων ευμενών) ελλοχεύει ιδίως από 01/01/2022 και μετά.
Σε αυτή την ομολογουμένως “γκρίζα ζώνη” των κοινωνικοασφαλιστικών προσδοκιών, ανατέλλει η προοπτική άμεσης συνταξιοδότησης ορισμένων κατηγοριών ασφαλισμένων το 2021, ώστε να αποφύγουν τις μεταβολές του 2022, άλλως η συμπλήρωση των 67 ετών ή έστω των 62 με 40 έτη ασφάλισης μάλλον φαντάζει…. μονόδρομος, εφόσον η υφιστάμενη νομοθεσία δεν περιλαμβάνει πλέον δυνατότητες εύκολης “διαφυγής” σε πρόωρη συνταξιοδότηση.
Ειδικότερα, αρκετές κατηγορίες μισθωτών του πρώην ΙΚΑ μπορούν να συνταξιοδοτηθούν εντός του 2021, με τα νέα όρια ηλικίας. Αυτό που, ωστόσο, θα πρέπει να προσέξουν όσοι επιθυμούν την έξοδο σε σύνταξη το νέο έτος είναι είτε να έχουν ήδη θεμελιώσει δικαίωμα και να μην το έχουν ακόμη ασκήσει ή να το θεμελιώνουν φέτος για πρώτη φορά. Σαφώς και ευνοούνται περισσότεροι οι “παλαιοί” ασφαλισμένοι, οι οποίοι είτε έχουν κατοχυρώσει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (όριο ηλικίας-έτη ασφάλισης) την τριετία 2010-2012 και συμπληρώνουν τα νέα μεταβατικά όρια ηλικίας το 2021, είτε έχουν κατοχυρώσει με το προηγούμενο καθεστώς (π.χ. άνδρες με 4.500 ημέρες, άνδρες με βαρέα κλπ.).
Πιο συγκεκριμένα, εκείνες οι κατηγορίες των “παλαιών” ασφαλισμένων μισθωτών, οι οποίες θα πρέπει να σκεφθούν σοβαρά τη συνταξιοδότηση εντός του 2021 και πληρούν φυσικά τις απαιτούμενες προϋποθέσεις (έτη ασφάλισης-όριο ηλικίας), αφορούν:
1. Γυναίκες – μητέρες ασφαλισμένες του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με 5.500 ημέρες ασφάλισης έως και 31-12-2012 και ανήλικο τέκνο.
2. Ασφαλισμένους/-ες του πρώην ΙΚΑ –ΕΤΑΜ με 10.500 ημέρες ασφάλισης έως και 31-12-2012 και με 11.100 ημέρες ασφάλισης μέχρι σήμερα.
3. Ασφαλισμένους/-ες του πρώην ΙΚΑ –ΕΤΑΜ με 10.500 ένσημα συνολικά, εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα έως και 31-12-2012.
4. Γυναίκες που συμπλήρωσαν έως 31-12-2010 τις 4500 ημέρες ασφάλισης συνολικά, εκ των οποίων 3600 στα βαρέα και ανθυγιεινά και εξ αυτών 1000 βαρέα τα τελευταία 17 έτη προ της συνταξιοδότησης και είναι γεννημένες το 1966.
5. Γυναίκες που συμπλήρωσαν έως 31-12-2011 τις 4500 ημέρες ασφάλισης συνολικά, εκ των οποίων 3600 στα βαρέα και ανθυγιεινά και εξ αυτών 1000 βαρέα τα τελευταία 17 έτη προ της συνταξιοδότησης και είναι γεννημένες το 1965.
6. Γυναίκες που συμπλήρωσαν έως 31-12-2012 τις 4500 ημέρες ασφάλισης συνολικά, εκ των οποίων 3600 στα βαρέα και ανθυγιεινά και εξ αυτών 1000 βαρέα τα τελευταία 17 έτη προ της συνταξιοδότησης και είναι γεννημένες το 1964.
Αλλά και οι ελεύθεροι επαγγελματίες (ΟΑΕΕ), οι οποίοι έχουν ήδη συμπληρώσει (με πραγματικό χρόνο ή με εξαγορές) την 35ετία μέχρι 31/12/2012 και παραλλήλως συμπληρώνουν και τα 60 ηλικιακά τους έτη ακόμη και εντός του 2021, μπορούν να αποφύγουν τα 62.
Ειδικότερα, διακρίνουμε 2 σημαντικές κατηγορίες ελεύθερων επαγγελματιών που αφορούν:
1. Ασφαλισμένους/ες του πρώην ΟΑΕΕ, με 35 έτη ασφάλισης έως και 31-12-2011 και με 36 έτη ασφάλισης μέχρι τη συνταξιοδότηση.
2. Ασφαλισμένους/ες του πρώην ΟΑΕΕ, με 35 έτη ασφάλισης έως και 31-12-2012 και με 37 έτη ασφάλισης μέχρι τη συνταξιοδότηση.
Τέλος, ως προς το Δημόσιο, τρίτεκνοι και πατέρες/μητέρες με ανήλικα μπορούν ακόμη να εκμεταλλευθούν τη δυνατότητα για πρόωρη σύνταξη σε ηλικίες πολύ πριν τα 62. Το ίδιο και οι ασφαλισμένοι πριν και μετά το 1983, οι οποίοι συμπληρώνοντας 35 ή 37 έτη, μπορούν να εξέλθουν άμεσα σε σύνταξη. Πάντως, η διατήρηση της δυνατότητας των ασφαλισμένων του δημοσίου για τη λήψη μειωμένης σύνταξης, εφόσον τα όρια ηλικίας δεν διαφοροποιήθηκαν, παρά την έκδοση του Ν. 4336/2015, αποτελεί σημαντικό κίνητρο για την έξοδο, συνεκτιμωμένου ακόμη ότι η μείωση επιβάλλεται στο τμήμα της εθνικής και όχι της ανταποδοτικής σύνταξης, επομένως περιορίζονται αισθητά οι απώλειες (μέγιστη απώλεια 115,20 Ευρώ στην εθνική σύνταξη).
Ειδικότερα, εκείνες οι κατηγορίες των “παλαιών” ασφαλισμένων δημοσίων υπαλλήλων, οι οποίες θα πρέπει να σκεφθούν σοβαρά τη συνταξιοδότηση και πληρούν φυσικά τις απαιτούμενες προϋποθέσεις (έτη ασφάλισης-όριο ηλικίας), αφορούν:
1. Ασφαλισµένους/ες με 25ετία έως και 31-12-2010, που συμπληρώνουν 35 έτη συνολικά εντός του 2021, συνταξιοδοτούνται, συμπληρώνοντας την ηλικία των 61 ετών και 6 μηνών.
2. Ασφαλισµένους/ες με 25ετία έως και 31-12-2010, που συμπληρώνουν 37 έτη συνολικά εντός του 2021 συνταξιοδοτούνται, συμπληρώνοντας την ηλικία των 61 ετών και 2 μηνών.
3. Ασφαλισµένους/ες που συμπληρώνουν με 25ετία το 2011 και 36 έτη συνολικά εντός του 2021, συνταξιοδοτούνται, συμπληρώνοντας την ηλικία των 61 ετών και 6 μηνών.
4. Ασφαλισµένους/ες με 25ετία έως και 31-12-2012 που συμπληρώνουν 37 έτη συνολικά εντός του 2021, συνταξιοδοτούνται, συμπληρώνοντας την ηλικία των 61 ετών και 8 μηνών.
5. Ασφαλισµένους/ες που έχουν συµπληρώσει 40 έτη ασφάλισης µέχρι την υποβολή του συνταξιοδοτικού αιτήµατος µε πραγµατικό ή πλασµατικό χρόνο και συµπληρώνουν το 62ο έτος της ηλικίας τους εντός του 2021.
6. Άνδρες δημοσίους υπαλλήλους που έχουν γεννηθεί το 1961 και συµπλήρωσαν 25ετία το 2010.
7. Γυναίκες δημοσίους υπαλλήλους που έχουν γεννηθεί το 1966 και συµπλήρωσαν 25ετία το 2010.
8. Άνδρες δημοσίους υπαλλήλους που έχουν γεννηθεί το 1965 που συµπλήρωσαν 25ετία το 2011.
9. Άνδρες δημοσίους υπαλλήλους, γεννηµένους το 1963, που συµπλήρωσαν 25ετία το 2012.
