Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει ωθήσει τις τιμές των καυσίμων σε επίπεδα ρεκόρ σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι κυβερνήσεις αναζητούν μέτρα ανακούφισης των πολιτών και υιοθετούν έκτακτες πολιτικές όπως είναι η μείωση των φόρων στα καύσιμα αλλά και εναλλατικές στρατηγικές όπως είναι η αύξηση των επιδοτήσεων στην ηλεκτρονίκηση.
Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Κρίστιαν Λίντνερ, πρότεινε μια «έκπτωση κρίσης» για να μειωθεί ο αντίκτυπος του πολέμου στην Ουκρανία στο κόστος των καυσίμων. Αυτό μεταφράζεται σε μείωση των τιμών κατά 0,2 ανά λίτρο, σύμφωνα με γερμανικά μέσα ενημέρωσης, αλλά το μέτρο δεν έχει ακόμη συμφωνηθεί από τον τρικομματικό κυβερνητικό συνασπισμό της χώρας.
Ομοίως, ο Ιταλός υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Ρομπέρτο Τσινγκολάνι, ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση Ντράγκι θα μειώσει προσωρινά τους φόρους στα καύσιμα, η οποία θα κυμαίνεται από 10 έως 15 λεπτά το λίτρο.
Η ιρλανδική κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσης την προσωρινή μείωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης που επιβάλλονται στη βενζίνη και το ντίζελ. Συγκεκριμένα, ο ΕΦΚ θα μειωθεί κατά 20 λεπτά ανά λίτρο βενζίνης και 15 λεπτά ανά λίτρο ντίζελ.
Η Ουγγαρία μειώνει τον ΕΦΚ στα καύσιμα οχημάτων κατά 5,5 λεπτά ανά λίτρο ενώ η πορτογαλική κυβέρνηση έχει επίσης ανακοινώσει ότι θα μειώσει τη φορολογία στα καύσιμα σε μια προσπάθεια να συγκρατήσει το κόστος της ενέργειας.
Πριν από λίγες ημέρες, η Ολομέλεια της κυπριακής Βουλής ψήφισε ομόφωνα σε νόμο το νομοσχέδιο για τη μείωση του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα με έναρξη ισχύος της μείωσης την 8η Μαρτίου. Η μείωση του φόρου κατανάλωσης θα είναι 7 σεντς ανά λίτρο στη βενζίνη και το πετρέλαιο κίνησης ενώ στη Γαλλία μέσω της μείωσης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, οι καταναλωτές θα πληρώνουν 15 λεπτά λιγότερο ανά λίτρο για τη βενζίνη και το ντίζελ.
Οι φόροι στα καύσιμα στη Σουηδία μειώνονται επίσης προσωρινά με κόστος 350 εκατ. ευρώ και οι ιδιοκτήτες αυτοκινήτων αποζημιώνονται για την αύξηση των τιμών των καυσίμων. Η Βρετανία, το Βέλγιο και η Ολλανδία μειώνουν επίσης τους φόρους στα καύσιμα για να αντιμετωπίσουν την κρίση.
Εναλλακτικές λύσεις αντί για τη μείωση της φορολογίας
Ωστόσο, δεν πιστεύουν όλοι ότι η μείωση των φόρων στα καύσιμα είναι ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης της ακρίβειας.
Μέλη του Κόμματος των Πρασίνων στη Γερμανία πρότειναν αντ' αυτού ένα όριο ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους της Γερμανίας για να περιοριστεί η χρήση καυσίμων. Ένα όριο ταχύτητας θα ήταν «καλό για την προστασία του κλίματος, την προστασία των πόρων και την ασφάλεια στο δρόμο», σύμφωνα με τον Christopher Stolzenberg, εκπρόσωπο του υπουργείου Περιβάλλοντος.
Η στροφή στην ηλεκτροκίνηση προκρίνεται επίσης ως μια επιλογή κατά της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα. Στη Σουηδία θα προστεθούν στον προϋπολογισμό επιπλέον 384 εκατομμύρια ευρώ για να παρακινηθούν οι οδηγοί να στραφούν σε ηλεκτρικά οχήματα.
Η Ιταλία εισήγαγε πρόσφατα σχέδια για την επιδότηση της αγοράς νέων ηλεκτρικών οχημάτων. Η επιδότηση θα είναι 6.000 ευρώ για αγορά πλήρως ηλεκτρικού οχήματος και 2.500 ευρώ για όσους αγοράζουν plug-in υβριδικά.
Αν και η κίνηση έχει σκοπό να στηρίξει την αυτοκινητοβιομηχανία της χώρας και δεν αποτελεί μέρος του πακέτου της για να ανακουφίσει τον αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία, έρχεται σε μια κατάλληλη στιγμή για όσους αναζητούν τρόπους να ξεφύγουν από την αύξηση των τιμών των καυσίμων.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα υιοθετήθηκαν πριν από λίγες ημέρες μέτρα που περιλαμβάνουν επιδοτήσεις στα καύσιμα (ύψους 30-50 ευρώ για διάστημα ενός τριμήνου και κάλυψη αγοράς καυσίμων συνολικής ποσότητας 180 λίτρων) για την ανακούφιση των οδηγών που παρουσιάζουν δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα έως 30.000 ευρώ. Η πλατφόρμα (gov.gr) αναμένεται να ανοίξει σε λίγες ημέρες και η επιλογή των δικαιούχων θα γίνεται μετά από την απαραίτητη διασταύρωση στοιχείων ώστε να διαπιστωθεί ότι πληρούνται τα κριτήρια.
Η επιδότηση καυσίμων θα γίνει με μια ηλεκτρονική κάρτα, (με μοντέλο freedom pass), η οποία θα χρησιμοποιείται στα πρατήρια βενζίνης. Για όσους δεν έχουν smartphone το ποσό θα κατατίθεται σε τραπεζικό λογαριασμό που θα δηλώσουν στην πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί στο gov.gr. Ο δικαιούχος θα πρέπει να εμφανίζεται στους ιδιοκτήτες του οχήματος, το οποίο, ωστόσο, θα μπορεί να δηλώνεται μόνο μια φορά. Απαραίτητη προϋπόθεση το όχημα να είναι σε κυκλοφορία και να είναι ασφαλισμένο.
Αλλά εξελίξεις υπάρχουν και στην προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Τον Απρίλιο, αλλά με αναδρομική ισχύ από το Δεκέμβριο του 2021, θα τεθεί σε ισχύ η δεύτερη φάση του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά».
Το νέο πρόγραμμα, με προϋπολογισμό 50 εκατ. ευρώ για το 2022, περιλαμβάνει αυξημένες επιδοτήσεις για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων και δικύκλων ενώ θεσπίζονται κοινωνικά κριτήρια για ΑμεΑ, τρίτεκνους και – για πρώτη φορά – για νέους έως 29 ετών.
Συγκεκριμένα, σε σχέση με το προηγούμενο πρόγραμμα, για τα φυσικά πρόσωπα, το ποσοστό επιδότησης για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου αυξάνεται από το 20% στο 30%. Ομοίως, το μέγιστο ποσό που μπορεί να δοθεί φθάνει πλέον τα 8.000 ευρώ, από 6.000 ευρώ που ίσχυε στον προηγούμενο κύκλο. Η έκπτωση υπολογίζεται επί της λιανικής τιμής προ φόρων (ΛΤΠΦ) του οχήματος, ενώ στη συνέχεια προστίθεται αυτούσιος ο ΦΠΑ 24%.
