Ενόψει των διεθνών συνομιλιών για το κλίμα στο Ντουμπάι αυτόν τον μήνα, οι οικονομολόγοι αναθεωρούν τις εκτιμήσεις για τον αντίκτυπο της υπερθέρμανσης του πλανήτη στην παγκόσμια οικονομία. Ωστόσο, οι επικριτές λένε ότι αυτοί οι αριθμοί είναι προϊόν οικονομικών μοντέλων που δεν είναι κατάλληλα για να συλλάβουν την πλήρη έκταση της κλιματικής ζημιάς και γι αυτό οι κυβερνήσεις αδρανούν.
Μικρότερες οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης από την πανδημία;
Οι θερμοκρασίες ρεκόρ, οι ξηρασίες, οι πλημμύρες και οι πυρκαγιές φέτος προκάλεσαν ζημιές δισεκατομμυρίων δολαρίων, ακόμη και πριν οι εκπομπές αυξηθούν πέρα από το ανώτατο όριο της Συμφωνίας του Παρισιού του 2015 των 2 βαθμών Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Ωστόσο, ορισμένα μοντέλα οικονομολόγων καταλήγουν στο συμπέρασμα – το οποίο απορρίπτουν οι επικριτές- ότι μέχρι το τέλος του αιώνα η υπερθέρμανση του πλανήτη θα έχει μικρότερες συνέπειες από την πανδημία του κορονοϊού ή ότι θα είναι μικρότερη από την οικονομική κρίση της περιόδου 2007-2009.
Ο αντίλογος που ανεβάζει το θερμόμετρο της Γης
Ο βραβευμένος με Νόμπελ αμερικανός οικονομολόγος William Nordhaus πυροδότησε διαμάχη το 2018 με ένα μοντέλο που διαπίστωσε ότι οι κλιματικές πολιτικές που εξισορρόπησαν καλύτερα το κόστος και τα οφέλη από οικονομικής άποψης θα οδηγούσαν σε θέρμανση άνω των 3 βαθμών Κελσίου έως το 2100.
Ένα χρόνο νωρίτερα, η κυβέρνηση Τραμπ ανέφερε παρόμοια μοντέλα για να δικαιολογήσει την αντικατάσταση του Σχεδίου Καθαρής Ενέργειας της εποχής Ομπάμα με ένα που επιτρέπει υψηλότερες εκπομπές από μονάδες καύσης άνθρακα.
Μιλώντας για εσφαλμένη προσέγγιση πολλοί αναφέρουν πως στην περίπτωση της κλιματικής αλλαγής τα πράγματα είναι διαφορετικά. «Η κλιματική αλλαγή είναι θεμελιωδώς διαφορετική από άλλους κινδύνους, επειδή μόλις χτυπήσει, δεν εξαφανίζεται», δήλωσε ο Τιερί Φιλιπονά, συγγραφέας μιας έκθεσης του Finance Watch, μιας ΜΚΟ δημοσίου συμφέροντος με έδρα τις Βρυξέλλες για οικονομικά ζητήματα.
Ένα άλλο ζήτημα που προκύπτει είναι πως τα οικονομικά μοντέλα των μελετών αυτών χρησιμοποιούν μια «τετραγωνική συνάρτηση» για τον υπολογισμό των απωλειών του ΑΕΠ που περιλαμβάνει τον τετραγωνισμό της αλλαγής θερμοκρασίας - ενώ αγνοούν άλλες μεθόδους όπως η εκθετική συνάρτηση που είναι πιο κατάλληλη για ταχεία αλλαγή.
Το «τεστ όσφρησης» και η κοινή λογική
Οι επικριτές ωστόσο αναφέρουν πως αν οι κλιματικές κρίσεις χτυπούν διαφορετικά σημεία του πλανήτη με επιταχυνόμενο ρυθμό, η κατάσταση θα είναι σύντομα ανεξέλεγκτη.
Οι διαφωνίες μεταξύ των οικονομολόγων εντείνονται καθώς προκύπτουν διαφορετικά αποτελέσματα από διαφορετικά μοντέλα αλλά όπως αναφέρει και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, Steve Keen, κανένα από τα μοντέλα αυτά δεν περνά το λεγόμενο «τεστ όσφρησης», δηλαδή δεν λαμβάνει υπόψη του την κοινή λογική…
Ο Philipponnat του Finance Watch ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία ηγείται στα ζητήματα περιβάλλοντος και κλιματικών αλλαγών, θα έχει την ευκαιρία να υιοθετήσει μια ευρύτερη προσέγγιση στις αρχές του 2025 μέσα από μια σημαντική μελέτη για τους κλιματικούς κινδύνους.
«Το κύριο μήνυμά μας είναι: «Οικονομολόγοι, μιλήστε με επιστήμονες του κλίματος και καταλήξτε σε αποτελέσματα που έχουν νόημα», ανέφερε.