Το βασικό λιμάνι της πρωτεύουσας της Αϊτής ανέστειλε τη δραστηριότητά του χθες Πέμπτη, εν μέσω ραγδαίας κλιμάκωσης της βίας των συμμοριών, που ανάγκασε τις αρχές της φτωχότερης χώρας της Καραϊβικής να παρατείνουν την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που κήρυξαν το σαββατοκύριακο στην Πορτ-ο-Πρενς για έναν μήνα.
Οι συμμορίες, που ελέγχουν μεγάλο μέρος της πρωτεύουσας και δρόμους που οδηγούν στην υπόλοιπη επικράτεια, επιτίθενται από την περασμένη εβδομάδα σε στρατηγικές τοποθεσίες, απόντος του de facto πρωθυπουργού Αριέλ Ανρί, απαιτώντας, όπως και μέρος του πληθυσμού, την παραίτησή του.
Η εταιρεία Caribbean Port Services, η οποία διαχειρίζεται το λιμάνι της πρωτεύουσας, ανακοίνωσε χθες Πέμπτη ότι αναστέλλεται η λειτουργία του εξαιτίας των «ταραχών», κάνοντας λόγο για «δολιοφθορές και βανδαλισμούς» από την 1η Μαρτίου.
Νωρίτερα, στην επίσημη εφημερίδα της κυβέρνησης δημοσιεύθηκε απόφαση να «παραταθεί η κατάσταση έκτακτης ανάγκης για λόγους ασφαλείας» στον δυτικό νομό της Αϊτής, που συμπεριλαμβάνει την πρωτεύουσα, «για περίοδο ενός μήνα» και να επιβληθεί νέα απαγόρευση νυχτερινής κυκλοφορίας -μέτρο όμως που μοιάζει πολύ δύσκολο να εφαρμοστεί- ως τη Δευτέρα.
Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης και η απαγόρευση νυχτερινής κυκλοφορίας ανακοινώθηκαν την Κυριακή, μετά τις εφόδους κακοποιών σε φυλακές, από τις οποίες απέδρασαν χιλιάδες κρατούμενοι.
Ανάμεσα στις τοποθεσίες στρατηγικής σημασίας που γίνονται στόχος επιθέσεων κακοποιών είναι, πέρα από το λιμάνι, δικαστήρια και αστυνομικά τμήματα. Ακόμη ένα αστυνομικό τμήμα πυρπολήθηκε το βράδυ προχθές Τετάρτη στην Πορτ-ο-Πρενς, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο γενικός συντονιστής του εθνικού συνδικάτου αϊτινών αστυνομικών (SYNAPOHA), πάντως τα μέλη των δυνάμεων επιβολής της τάξης πρόλαβαν να φύγουν.
Σύμφωνα με καταμέτρηση του συνδικαλιστικού οργάνου της αστυνομίας, από την κλιμάκωση της κρίσης την περασμένη εβδομάδα έχουν καταστραφεί δέκα αστυνομικά κτίρια και έχουν υποστεί επιθέσεις δυο φυλακές -ανάμεσά τους η μεγαλύτερη της χώρας- από τις οποίες απέδρασαν οι περισσότεροι έγκλειστοι.
Ισχυρός επικεφαλής συμμαχίας συμμοριών, ο Τζίμι Σεριζιέ, ή «Μπάρμπεκιου», απείλησε την Τρίτη ότι αν δεν παραιτηθεί ο πρωθυπουργός Ανρί κι αν η διεθνής κοινότητα συνεχίσει να τον υποστηρίζει, η Αϊτή των περίπου 11 εκατομμυρίων κατοίκων θα οδηγηθεί σε «εμφύλιο πόλεμο» και «γενοκτονία».
Ο de facto πρωθυπουργός, που υποτίθεται θα εγκατέλειπε το αξίωμα στις αρχές Φεβρουαρίου, βρισκόταν στην Κένυα όταν η κρίση κλιμακώθηκε και δεν έχει μπορέσει να επιστρέψει στην Αϊτή, κυρίως λόγω της έλλειψης ασφάλειας στον τομέα του διεθνούς αερολιμένα της πρωτεύουσας.
Χθες το πρωί ο κ. Ανρί βρισκόταν ακόμη στο Πουέρτο Ρίκο, είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο εκπρόσωπος της συνοριοφυλακής αυτής της αμερικανικής περιοχής της Καραϊβικής.
Την ώρα της όξυνσης της πολυετούς κρίσης στην Αϊτή το σύστημα υγείας της χώρας βρίσκεται στα πρόθυρα «κατάρρευσης», προειδοποιεί από την πλευρά του το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) του ΟΗΕ.
Το Εθνικό Δίκτυο Υπεράσπισης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ( Réseau National de Défense des Droits Humains en Haiti, RNDDH) από την πλευρά του κατήγγειλε την απραξία των υπηρεσιών του κράτους -«οι κυβερνητικές αρχές έχουν παραιτηθεί», τόνισε σε έκθεσή του που δημοσιοποιήθηκε προχθές Τετάρτη- και το ότι «οι δρόμοι (...) έχουν παραδοθεί στις συμμορίες (...) κι ο αϊτινός πληθυσμός έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη του» καθώς οι αστυνομικοί αποφεύγουν ακόμη και να κυκλοφορούν στους δρόμους. Η οργάνωση κάλεσε να ληφθούν μέτρα για «να ανακτηθεί ο έλεγχος της επικράτειας».
Για να γίνει αυτό, το Συμβούλιο Ασφαλείας άναψε τον Οκτώβριο πράσινο φως στην αποστολή πολυεθνικής ένοπλης δύναμης υπό την ηγεσία της Κένυας, που προσφέρθηκε να διαθέσει 1.000 αστυνομικούς. Όμως η ανάπτυξή της καθυστερεί, εξαιτίας απόφασης της κενυατικής δικαιοσύνης καθώς και εξαιτίας της κραυγαλέας έλλειψης χρηματοδότησης. Δεν είναι ακόμη σαφές πότε θα αναπτυχθεί.
Μπλίνκεν: Χρειάζεται επείγουσα πολιτική μετάβαση
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας συζήτησε τηλεφωνικά με τον de facto πρωθυπουργό της Αϊτής Αριέλ Ανρί και συνηγόρησε υπέρ της προώθησης «επείγουσας» διαδικασίας πολιτικής μετάβασης, δήλωσε αξιωματούχος των ΗΠΑ, καλώντας παράλληλα να υπάρξει «διεθνής αντίδραση» στην κρίση στην Αϊτή, που κλιμακώθηκε από την περασμένη εβδομάδα.
Ο Άντονι Μπλίνκεν αναφέρθηκε στη συζήτησή του με τον επικεφαλής της αϊτινής κυβέρνησης στην «επείγουσα ανάγκη να επιταχυνθεί η μετάβαση προς μεγαλύτερη κυβέρνηση, χωρίς αποκλεισμούς, που θα συμπεριλαμβάνει πολύ περισσότερες πολιτικές δυνάμεις και θα έχει το απαραίτητο εύρος» για να οδηγήσει τη χώρα σε «εκλογική περίοδο», εξήγησε ο Μπράιαν Νίκολς, ανώτερο στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αρμόδιο για τη Λατινική Αμερική, κατά τη διάρκεια εργασιών του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ) στην Ουάσιγκτον.
Στη χώρα, δίχως πρόεδρο και κοινοβούλιο το τρέχον διάστημα, έχουν να διεξαχθούν εκλογές από το 2016 και ο πρωθυπουργός τελεί υπό ολοένα μεγαλύτερη αμφισβήτηση. Είχε ονομαστεί από τον πρόεδρο Ζοβενέλ Μοΐζ λίγο πριν από τη δολοφονία του αρχηγού του κράτους το 2021 και υποτίθεται πως θα εγκατέλειπε το αξίωμα στις αρχές Φεβρουαρίου.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών επικοινώνησε ακόμη με τον πρόεδρο της Γουιάνας Μοχάμεντ Ιρφάν Αλί, ο οποίος ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία της κοινότητας των κρατών της Καραϊβικής (CARICOM), με τον οποίο συζήτησε τις «εντατικές διπλωματικές προσπάθειες» σε εξέλιξη για την αντιμετώπιση της κρίσης.
«Πρέπει επειγόντως να κάνουμε περισσότερα», είπε ο Μπράιαν Νίκολς και πρόσθεσε πως «οι ανθρωπιστικές διαστάσεις» της κρίσης απαιτούν «διεθνή αντίδραση», με «τον ίδιο τρόπο που η διεθνής κοινότητα αντιδρά στις προκλήσεις στην Ουκρανία ή στη Λωρίδα της Γάζας».
Ο κ. Νίκολς απέφυγε να διευκρινίσει πού βρίσκεται ο κ. Ανρί.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
