Η ανταπόκριση των πολιτών στον υποχρεωτικό καθαρισμό οικοπέδων και στην υποβολή δήλωσης – για πρώτη φορά φέτος- στο Εθνικό Μητρώο αποτελεί μια καλή αρχή για την τήρηση των μέτρων πυροπροστασίας σε όλα τα επίπεδα ευθύνης αλλά και για την υλοποίηση ουσιαστικών δράσεων προκειμένου η χώρα μας να ανταποκριθεί στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, 833.722 πολίτες υπέβαλαν δήλωση, ένας αριθμός ο οποίος έχει κριθεί ικανοποιητικός τόσο από την πλευρά του υπουργείου όσο και από την πλευρά φορέων της αγοράς.
Ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας, μετά την λήξη της προθεσμίας για την υποβολή δηλώσεων εξέφρασε την ικανοποίησή του για την ανταπόκριση των πολιτών σημειώνοντας ότι: «Στη δύσκολη μάχη αυτής της αντιπυρικής περιόδου, 833.722 πολίτες με αίσθημα κοινωνικής ευθύνης, καθάρισαν τα οικόπεδά τους, προσφέροντας τεράστια βοήθεια στο πεδίο της πρόληψης, προστατεύοντας ζωές και περιουσίες». Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτος Παραδιάς, μιλώντας στο Insider για το θέμα ανέφερε ότι «ο αριθμός των πολιτών που υπέβαλλαν δήλωση είναι εντυπωσιακός και τα επόμενα χρόνια αναμένουμε ότι θα είναι πολύ μεγαλύτερος εφόσον γίνεται έγκαιρη ενημέρωση και κινητοποίηση των πολιτών».
Η υποχρέωση για καθαρισμό των οικοπέδων και των ακάλυπτων χώρων καθώς και η ευθύνη ελέγχου από την πλευρά των δήμων αποτελεί ένα μέτρο το οποίο ίσχυε εδώ και χρόνια αλλά ούτε εφαρμοζόταν ευρέως ούτε πλαισιωνόταν από την υποβολή υπεύθυνης δήλωσης από την πλευρά των πολιτών, ένα μέτρο που έχει τεθεί σε εφαρμογή για πρώτη φορά φέτος από το ΥΠΕΝ.
Τα πρόστιμα και οι γκρίζες ζώνες
Πολίτες που δεν υπέβαλαν δήλωση, που υπέβαλαν ψευδή δήλωση ή που δεν τήρησαν ορθά τα προβλεπόμενα μέτρα κινδυνεύουν με πρόστιμα τα οποία ανέρχονται σε 50 λεπτά του ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, με ελάχιστο ποσό τα 200 ευρώ, ενώ προβλέπονται δαπάνες αυτεπάγγελτου καθαρισμού από τον Δήμο, πρόστιμο για μη υποβολή δήλωσης (στα 1.000 ευρώ ανά συνιδιοκτήτη και χρέωση εξόδων καθαρισμού), ποινή φυλάκισης έως δύο έτη και πρόστιμο έως 54.000 ευρώ για ψευδή δήλωση ενώ ασαφές είναι το πλαίσιο για την διάθεση της βιομάζας. Όπως φαίνεται, συνεπείς ιδιοκτήτες κινδυνεύουν με πρόστιμο 300 ευρώ λόγω παραβίασης των κανονισμών ανακύκλωσης και καθαριότητας των Δήμων, κάτι το οποίο απορρέει από το γεγονός ότι δεν υπάρχει σαφής πρόβλεψη για την ασφαλή διάθεση της βιομάζας, με αποτέλεσμα τεράστιοι όγκοι να στοιβάζονται σε κοινόχρηστους χώρους.
Για την εξακρίβωση της συμμόρφωσης των ιδιοκτητών προβλέπονται εντατικοί έλεγχοι από υπαλλήλους της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και των Δήμων καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου.
Όπως έχουν αναφέρει αξιωματούχοι του ΥΠΕΝ, το ζητούμενο από τους πολίτες σε αυτή την μεταβατική περίοδο είναι να εξοικειωθούν με τις διαδικασίες και να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους τηρώντας τα χρονοδιαγράμματα (καθώς ήδη βρισκόμαστε στην καρδιά της αντιπυρικής περιόδου) και όχι να επιβληθούν πρόστιμα. Κατ' επέκταση, όπως φαίνεται η φετινή περίοδος θα είναι δοκιμαστική ενώ η εφαρμογή των πιο απαιτητικών μέτρων του κανονισμού πυροπροστασίας (κλιμακωτές αποστάσεις βλάστησης, αντικατάσταση ξύλινων στοιχείων σε εξωτερικούς χώρους και δομικά στοιχεία του κτιρίου κ.ο.κ.) μετατίθεται για το μέλλον. Και αυτό επειδή η ηγεσία του ΥΠΕΝ δεσμεύτηκε να επανεξετάσει τις προδιαγραφές με βάση την εμπειρία που θα αποκτηθεί.
Υπενθυμίζεται ότι η υποχρέωση καθαρισμού των οικοπέδων ισχύει καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, ήτοι από 1η Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου. Ο απαιτούμενος καθαρισμός περιλαμβάνει υλοτομία και απομάκρυνση των ξερών και σπασμένων δέντρων και κλαδιών, καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα, απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους, αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων και αύξηση του ύψους έναρξής της από την επιφάνεια του εδάφους, αραίωση της θαμνώδους βλάστησης ως προς την κάλυψη του εδάφους, απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων και ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού.
