Με νέες λειτουργίες και προβλέψεις για συνθήκες ακραίου κινδύνου αλλά και ειδική πρόνοια για τα ΑμεΑ αναβαθμίζεται ο ενιαίος Ευρωπαϊκός Αριθμός Έκτακτης Ανάγκης 112 αναβαθμίζεται καθιστώντας πιο προσιτή την πρόληψη και προστασία των πολιτών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Πρόκειται για τον αριθμό τον οποίο καλεί ένα πολίτης που βρίσκεται σε ανάγκη ή κίνδυνο και χρειάζεται άμεση βοήθεια στην Ελλάδα ή την Ε.Ε., ενώ μέσω αυτού μπορεί να λαμβάνει και εισερχόμενα μηνύματα σε περιπτώσεις που αναμένεται ή βρίσκεται σε εξέλιξη κάποια φυσική καταστροφή ή επικίνδυνη κατάσταση, η οποία θα μπορούσε να απειλήσει τη ζωή, την υγεία ή την ασφάλειά τους. Πλέον, με την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, η παροχή βοήθειας είναι ευκολότερη, καθώς ενημερώνονται ταυτόχρονα όλοι οι φορείς που χρειάζεται να εμπλακούν και δύναται να εντοπιστεί η θέση του πολίτη
Η αναβάθμιση του αριθμού έκτακτης ανάγκης 112 αποτελεί την πρώτη παρέμβαση από το 2014 και συνιστά ένα έργο ύψους 17,5 εκ. ευρώ, το οποίο υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος ΑΙΓΙΣ. Πλέον το σύγχρονο Σύστημα Διαχείρισης Κλήσεων Έκτακτης Ανάγκης Επόμενης Γενιάς (112 - Next Generation Emergency Call Management System), θα παρέχει αναβαθμισμένες υπηρεσίες (πχ αναβάθμιση συστήματος γεωεντοπισμού, βιντεοκλήση, silent button, υπηρεσίες προσβασιμότητας σε ΑΜΕΑ κ.α.), κατατάσσοντας την Ελλάδα στις χώρες με τα πιο προηγμένα κέντρα επικοινωνιών 112 και έγκαιρης προειδοποίησης των πολιτών.
Συγκριμένα, αναβαθμίζεται η δυνατότητα πολυκαναλικής επικοινωνίας με όλους τους πολίτες που βρίσκονται σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, η συνεργασία της Μονάδας 5 του Κέντρου Επιχειρήσεων (Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ.) με τους Φορείς Αντιμετώπισης Καταστάσεων Εκτάκτων Αναγκών σε όλη την επικράτεια και το περιβάλλον επικοινωνίας, το οποίο θα είναι προσαρμοσμένο και στις ανάγκες των ΑμεΑ.
Το λογισμικό θα υποστηρίζει μεταξύ άλλων ανοικτά/τυπικά πρωτόκολλα επικοινωνίας και πλήρη αμφίδρομη διασύνδεση με υφιστάμενα και μελλοντικά συστήματα διαχείρισης περιστατικών των φορέων έκτακτης ανάγκης σύμφωνα με τις τρέχουσες βέλτιστες πρακτικές. Παράλληλα, υπάρχει πρόβλεψη για δημιουργία νέων συστημάτων άμεσης διασύνδεσης με τους άλλους φορείς (Ελληνική Αστυνομία, ΕΚΑΒ, Λιμενικό Σώμα) για την συντονισμένη διαχείριση περιστατικών.
Ενδεικτικά, το 112 Next Generation θα υποστηρίζει υπηρεσίες γεωεντοπισμού σύμφωνα με τις προδιαγραφές μεγάλων κατασκευαστών λειτουργικών συστημάτων κινητής τηλεφωνίας, λειτουργικότητες μέσω κινητών τερματικών (έξυπνα κινητά τηλέφωνα και tablet), επικοινωνία σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει κάλυψη δικτύου κινητής, αλλά μόνο ασύρματο δίκτυο, σιωπηλή αναγγελία περιστατικού (Silent button) σε έκτακτες καταστάσεις (πχ. ομηρεία), οδηγίες προστασίας ακόμα και όταν ο χρήστης βρίσκεται εκτός δικτύου.
Σημειώνεται ότι ο πανευρωπαϊκός αριθμός 112 είναι το μεγαλύτερο κέντρο αναγγελίας περιστατικών στην Ελλάδα παρέχοντας υπηρεσίες σε εθνικό επίπεδο. Δέχεται καθημερινά πάνω από 10.000 κλήσεις και έχει την δυνατότητα επικοινωνίας εκτός από κλήσεις με SMS. MMS, email καθώς και από οχήματα που έχουν ενσωματωμένη την τεχνολογία ecall. Επίσης εντός του 2025 και πριν την αντιπυρική θα διαθέτουμε μια πρώτη έκδοση του υποσυστήματος βιντεοκλήσεων στο πλαίσιο της μερικής αναβάθμισης και στοχευμένων ενεργειών που στοχεύουν στην καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη.
Πότε και πώς μπορούν να καλούν οι πολίτες το 112
Το 112 λειτουργεί σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ και σε μερικές χώρες εκτός της ΕΕ όπως είναι η Ελβετία και η Νότια Αφρική. Ο πολίτης καλεί το 112 όταν βρίσκεται σε έκτακτη ανάγκη και χρειάζεται άμεση βοήθεια από την Ελληνική Αστυνομία, τo Πυροσβεστικό Σώμα, το Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας – ΕΚΑΒ, το Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή, την Εθνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056, την Ευρωπαϊκή Γραμμή για τα Εξαφανισμένα Παιδιά 116000, την Ευρωπαϊκή Γραμμή για τη διαχείριση έκτακτων σοβαρών περιστατικών παιδιών και εφήβων που αφορούν σε φαινόμενα βίας 116111.
Η κλήση είναι χωρίς χρέωση και η επικοινωνία μπορεί να γίνει από σταθερό τηλέφωνο, από κινητό τηλέφωνο, ακόμα και χωρίς κάρτα SIM από κλειδωμένη συσκευή, από την αρχική οθόνη ενεργοποίησης, από δημόσιους τηλεφωνικούς θαλάμους, ακόμα και χωρίς τηλεκάρτα, με γραπτό μήνυμα (SMS) ή μήνυμα πολυμέσων (MMS), με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) στη διεύθυνση [email protected], με χρήση της εφαρμογής «gov.gr» για «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα, η οποία είναι διαθέσιμη δωρεάν στα app stores. Η κλήση στο 112 από κινητό τηλέφωνο ή η αποστολή μηνυμάτων SMS προς το 112, παρέχει τη δυνατότητα ακριβούς εντοπισμού της γεωγραφικής μου θέσης μέσω της τεχνολογίας Advanced Mobile Location (AML). Οι συσκευές που χρησιμοποιούν λειτουργικό σύστημα Android (έκδοση 4.1 ή νεότερη) ή iOS (έκδοση 11.3 ή νεότερη) υποστηρίζουν αυτόματη, δωρεάν ενεργοποίηση της υπηρεσίας γεωεντοπισμού, με συλλογή και αποστολή δεδομένων θέσης της συσκευής, λίγα δευτερόλεπτα μετά την πραγματοποίηση κλήσης προς το 112.
Στις τηλεφωνικές κλήσεις απαντούν άμεσα (σε ελληνικά, αγγλικά και γαλλικά) ειδικά εκπαιδευμένοι χειριστές. Επιπλέον, το τηλεφωνικό κέντρο του 112 στελεχώνεται και με εκπροσώπους των αρμόδιων φορέων παροχής υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης (Ελληνική Αστυνομία, Πυροσβεστικό Σώμα, Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή, ΕΚΑΒ).
Πότε και πώς δέχονται οι πολίτες ειδοποιήσεις από το 112
Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης ή επικίνδυνων φαινομένων ή συμβάντων, ειδοποιεί τους πολίτες προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία τους. Πρόκειται για το εξερχόμενο σκέλος της Υπηρεσίας Επικοινωνιών Έκτακτης Ανάγκης 112 , καθώς αναφέρεται σε εξερχόμενες ειδοποιήσεις που αποστέλλονται στους πολίτες για τον σκοπό αυτό.
Συγκεκριμένα, όταν αναμένεται ή εξελίσσεται κάποιο καταστροφικό συμβάν ή μια επικίνδυνη κατάσταση που συνιστά άμεση απειλή για τη ζωή, την υγεία ή την ασφάλειά τους, οι πολίτες ειδοποιούνται προκειμένου να λάβουν κατευθύνσεις και οδηγίες για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας. Επίσης, σε περιπτώσεις κήρυξης κατάστασης έκτακτης ανάγκης το 112 δύναται να ενημερώνει τους πολίτες για μέτρα προληπτικού χαρακτήρα που λαμβάνονται για την προστασία της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας και της περιουσίας τους, τα οποία έχουν άμεση εφαρμογή.
Οι πολίτες ειδοποιούνται με χρήση διαφόρων τεχνολογιών και μέσω ποικίλλων καναλιών, όπως με αποστολή γραπτής ειδοποίησης με μήνυμα Εκπομπής Κυψέλης σε έξυπνα κινητά τηλέφωνα (smartphones). Σε περίπτωση που ένας πολίτης δεν διαθέτει έξυπνο κινητό, μπορεί να κάνει εγγραφή στην Υπηρεσία και να επιλέξει τον τρόπο με τον οποίο επιθυμεί να ειδοποιείται.
Οι ειδοποιήσεις έχουν τη μορφή σύντομου κειμένου και στα κινητά τηλέφωνα συνοδεύονται από έναν χαρακτηριστικό ήχο συναγερμού προκειμένου να γίνονται άμεσα αντιληπτές και να μην χάνεται πολύτιμος χρόνος για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας.