Το Ιράν εκτέλεσε τουλάχιστον 975 ανθρώπους τον τελευταίο χρόνο σε μια «αποτρόπαιη κλιμάκωση» της εφαρμογής της θανατικής ποινής, ανακοίνωσαν σήμερα δύο οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η «Ανθρώπινα Δικαιώματα Ιράν» (IHR), η οποία εδρεύει στη Νορβηγία, και η γαλλική οργάνωση «Μαζί Κατά της Θανατικής Ποινής».
Αμφότερες υποστηρίζουν ότι ο αριθμός αυτός είναι ο υψηλότερος από το 2008 που ξεκίνησε η πρώτη να κρατάει αρχεία.
Σε κοινή τους έκθεση οι δύο οργανώσεις υποστηρίζουν ότι ο αριθμός αυτός «αποκαλύπτει μια φρικτή κλιμάκωση της χρήσης της θανατικής ποινής από την Ισλαμική Δημοκρατία κατά το 2024» και κατηγορούν το Ιράν ότι χρησιμοποιεί την θανατική ποινή ως «βασικό εργαλείο πολιτικής καταστολής».
«Οι εκτελέσεις αυτές εντάσσονται στον πόλεμο που έχει κηρύξει η Ισλαμική Δημοκρατία εναντίον των ίδιων των πολιτών της για να διατηρηθεί στην εξουσία», λέει ο διευθυντής της IHR Μαχμούντ Αμιρί-Μογκαντάμ.
«Πέντε άνθρωποι εκτελούνταν κατά μέσο όρο καθημερινά κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους καθώς κλιμακωνόταν η απειλή του πολέμου μεταξύ Ιράν και Ισραήλ», εξηγεί.
Ο περυσινός αριθμός αναλογεί σε μια αύξηση 17% επί των 834 εκτελέσεων που καταγράφηκαν το 2023, σημειώνει η έκθεση.
Από τους 975 εκτελεσθέντες τέσσερις άνθρωποι απαγχονίστηκαν δημοσίως και οι 31 ήταν γυναίκες, επίσης ο υψηλότερος αριθμός των τελευταίων 17 ετών.
Εκτελέσεις για τις διαδηλώσεις
Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που υποστηρίζουν ότι το Ιράν πραγματοποιεί τις περισσότερες εκτελέσεις μετά την Κίνα, κατηγορούν τις αρχές ότι χρησιμοποιούν τη θανατική ποινή για να προκαλέσουν φόβο στους πολίτες, κυρίως μετά τις διαδηλώσεις που ξέσπασαν σε εθνικό επίπεδο το 2022.
Η θανατική ποινή παραμένει βασικός πυλώνας του δικαστικού συστήματος που βασίζεται στη σαρία και θεσπίστηκε μετά την επανάσταση του 1979 με την οποία εκδιώχθηκε ο υποστηριζόμενος από τη Δύση σάχης.
Τα εγκλήματα που τιμωρούνται με θάνατο περιλαμβάνουν την ανθρωποκτονία, τον βιασμό και εγκλήματα για ναρκωτικά αλλά και πιο αόριστα διατυπωμένες κατηγορίες όπως «διαφθορά επί της γης» και «εξέγερση», οι οποίες, σύμφωνα με τους ακτιβιστές, χρησιμοποιούνται κατά των αντιφρονούντων.
Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκαν εκτελέσεις δι'απαγχονισμού, κυρίως μέσα σε φυλακές αλλά κάποιες φορές και σε δημόσιο χώρο, παρότι και άλλες μέθοδοι θανάτωσης παραμένουν στη νομοθεσία.
Δύο από τις εκτελέσεις του περασμένου χρόνου συνδέονται με τις διαδηλώσεις σε εθνικό επίπεδο που ξέσπασαν τον Σεπτέμβριο του 2022 μετά τον θάνατο υπό κράτηση της Μαχσά Αμινί, μιας Ιρανής κουρδικής καταγωγής που συνελήφθη από την αστυνομία ηθών για φερόμενη παραβίαση του αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα που επιβάλλεται στις γυναίκες στο Ιράν.
Ο 23χρονος Μοχάμεντ Γκομπαντλού εκτελέστηκε τον Ιανουάριο του 2024 κατηγορούμενος ότι σκότωσε έναν αστυνομικό με το αυτοκίνητό του στη διάρκεια διαδήλωσης διαμαρτυρίας τον Οκτώβριο του 2022.
Οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα υποστηρίζουν ότι η δίκη του ήταν προβληματική με τους δικαστές να αγνοούν τα αποδεικτικά στοιχεία που παρουσιάστηκαν από την υπεράσπιση ότι ο κατηγορούμενος έπασχε από διπολική διαταραχή.
Ο 34χρονος Γκολαμρεζά Ρασαΐ εκτελέστηκε κρυφά τον Αύγουστο κατηγορούμενος ότι σκότωσε έναν Φρουρό της Επανάστασης στη διάρκεια διαδήλωσης διαμαρτυρίας του 2022.
Ακτιβιστές λένε ότι η κατάθεσή του αποσπάστηκε με βασανιστήρια.
Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων υποστηρίζουν ότι υπάρχουν ενδείξεις πως το Ιράν πιθανόν να πραγματοποίησε περισσότερες εκτελέσεις τον περασμένο χρόνο που δεν μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν για να συμπεριλάβουν στην έκθεσή τους.
Υποστηρίζουν ότι υπάρχουν πληροφορίες για επιπλέον 39 εκτελέσεις το 2024, τις οποίες δεν μπόρεσαν να διασταυρώσουν από άλλες πηγές.
Ήδη μέσα σε αυτό τον χρόνο το Ιράν έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 121 εκτελέσεις, σύμφωνα με καταμέτρηση της IHR.
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ
