Η νέα κυβέρνηση της Αυστρίας, που αποτελείται από τον συνασπισμό μεταξύ των συντηρητικών και της ακροδεξιάς, ορκίστηκε τη Δευτέρα, αναζωπυρώνοντας μνήμες μιας συμμαχίας από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, που είχε προκαλέσει ανησυχία σε όλη την Ευρώπη.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως εκείνος ο συνασπισμός με το ακροδεξιό κόμμα «Ελευθερία της Αυστρίας» FPO, είχε ονομαστεί «συμφωνία με τον διάβολο» από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης της εποχής.
Όπως και τώρα, έτσι και το 2000, το Συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (OVP) - τώρα κόμμα του καγκελαρίου Σεμπάστιαν Κουρτς - επέλεξε το FPO ως τον βασικό του εταίρο, στον συνασπισμό.
Την εποχή εκείνη επικεφαλής του FPO ήταν ο Τζοργκ Χάιντερ, μία χαρισματική, αλλά και αμφιλεγόμενη φιγούρα, που σε μια από τις ομιλίες του είχε επαινέσει τις «ομαλές πολιτικές απασχόλησης» του Αδόλφου Χίτλερ.
Είχε επίσης αποκαλέσει τους βετεράνους των SS «αξιοπρεπείς» και είχε χαρακτηρίσει τα στρατόπεδα συγκέντρωσης ως «καταυλισμούς τιμωρίας».
Είναι δεδομένο πως το FPO από τότε μέχρι σήμερα έχει χαμηλώσει τους τόνους και έχει «μαλακώσει» την εικόνα του. Και φυσικά το ποσοστό που πήρε στις εκλογές που διεξήχθησαν στις 15 Οκτωβρίου κάθε άλλο παρά αμελητέο μπορεί να θεωρηθεί.
Συγκεκριμένα κέρδισε το 26% των ψήφων καταλαμβάνοντας έτσι στην τρίτη θέση, πολύ κοντά στο δεύτερο κόμμα, τους κεντροαριστερούς Σοσιαλδημοκράτες (SPO).
Δεν πρόκειται όμως για ένα κόμμα όπως τα υπόλοιπα ακροδεξιά της Ευρώπης που ιδρύθηκαν και αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια εκμεταλλευόμενα την οικονομική και προσφυγική κρίση. Το FPO ιδρύθηκε από πρώην Ναζί μετά τον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο και αναδείχθηκε ως η ισχυρότερη ακροδεξιά δύναμη της Ευρώπης στα τέλη της δεκαετίας του 1990.
Η εκρηκτική προσωπικότητα του εξαιρετικού ρήτορα και ικανότατου δημαγωγού Χάιντερ έπεισε τους Αυστριακούς, που είχαν κουραστεί από το συνασπισμό μεταξύ του OVP και του SPO.
Έτσι, τον Οκτώβριο του 1999, το FPO έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη πολιτική δύναμη της χώρας, κατακτώντας το 27% των ψήφων.
Στα κόμματα του κέντρου επικράτησε αναταραχή. Ο επικεφαλής της OVP, Βόλφγκανγκ Σκούεσελ συμφώνησε τελικά στην δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού με την άκρα δεξιά το 2000.
Για να μετριάσει τις ανησυχίες που γεννήθηκαν σε ολόκληρη την Ευρώπη, ο Χάιντερ υπέγραψε δέσμευση για «τις θεμελιώδεις αξίες της ευρωπαϊκής δημοκρατίας». Συμφώνησε επίσης να μην διατηρήσει κάποια υπουργική θέση.
Ωστόσο, η προοπτική της επιστροφής στην εξουσία των ακροδεξιών πυροδότησε παγκόσμια κατακραυγή.
Ο τότε πρωθυπουργός του Ισραήλ Εχαντ Μπαράκ περιέγραψε τον Χάιντερ ως «εκπρόσωπο του κακού».
Οι τότε 14 εταίροι της Αυστριακής Ένωσης επέβαλαν διμερείς διπλωματικές κυρώσεις.
Το Ισραήλ ανακάλεσε τον πρεσβευτή του από τη Βιέννη.
Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωναν εναντίον του συνασπισμού, με μερικές από αυτές τις διαδηλώσεις να καταλήγουν σε βίαια επεισόδια.
Κάτω από την πίεση αυτή και τις διαμαρτυρίες, ο Χάιντερ παραιτήθηκε από πρόεδρος του FPO την 1η Μαΐου του 2000.
Την ίδια στιγμή υπήρξαν διαφωνίες μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα διπλωματικά μέτρα που θα λάμβαναν κατά της Αυστρίας. Τον Σεπτέμβριο όμως οι κυρώσεις ακυρώθηκαν.
Η παρακμή και η ανασυγκρότηση
Όσο βρισκόταν στην κυβέρνηση, το FPO προώθησε αρκετές από τις πολιτικές του, συμπεριλαμβανομένης και της λήψης αυστηρών μέτρων κατά της μετανάστευσης.
Αλλά οι εσωτερικές διαμάχες άρχισαν να δημιουργούν προβλήματα στο κόμμα. Έτσι ο Σκούεσελ κήρυξε και πάλι εκλογές το 2002.
Το ποσοστό του FPO στις εκλογές αυτές κατέρρευσε. Ο Χάιντερ δημιούργησε ένα νέο κόμμα το οποίο συνέχισε να κυβερνά με το OVP μέχρι να χάσει την υποστήριξή του κόσμου στις εκλογές του 2006.
Το Ισραήλ εξομάλυνε τις σχέσεις του με την Αυστρία τον Νοέμβριο του 2003.
Ο Χάιντερ έχασε τη ζωή του σε ένα τρακάρισμα, στο οποίο αποδείχθηκε πως οδηγούσε υπό την επήρεια αλκοόλ το 2008. Πολλά σκάνδαλα διαφθοράς που αφορούσαν τόσο τον Χάιντερ, όσο και τους συνεργάτες του, εμφανίστηκαν στη δημοσιότητα από τότε.
Ο νέος επικεφαλής του FPO Χάιντς Κρίστιαν Στράσε, ο οποίος ανέλαβε το 2005, κατάφερε να αναγεννήσει το κόμμα και τα περασμένα... μεγαλεία, πηγαίνοντας το ακόμα πιο δεξιά.
Βρήκε κοινό έδαφος με τον Κουρτς στη μείωση της μετανάστευσης, αλλά και των φόρων.
Αν και η FPO είναι παραδοσιακά αντίθετο με την ΕΕ, ο Κουρτς τόνισε το Σάββατο ότι η Βιέννη θα παραμείνει σταθερά υπέρ της Ευρώπης, αποκλείοντας ένα δημοψήφισμα, σαν της Μεγάλης Βρετανίας, για την παραμονή ή όχι στην Ευρωζώνη.
Παράλληλα όμως δήλωσε ότι θα ζητήσει από τις Βρυξέλλες να «κάνουν πίσω για μικρότερα ζητήματα» για τα οποία θα πρέπει να αποφασίζουν τα κράτη μέλη. Η κυβέρνησή του αντιτίθεται επίσης στην ένταξη της Τουρκίας στο μπλοκ.
Ωστόσο, η εβραϊκή κοινότητα της Αυστρίας χαρακτήρισε το FPO «εθνικιστικό λύκο» που φοράει ρούχα προβάτων. Οι επιζώντες του Ολοκαυτώματος προειδοποίησαν πρόσφατα ότι το FPO εξακολουθούσε να εκπέμπει μια «ναζιστική επιρροή».
Τον Σεπτέμβριο μια ομάδα σε μία τελετή μνήμης των θυμάτων των στρατοπέδων των Ναζί, δημοσίευσε μια λίστα στην οποία καταγράφονταν τουλάχιστον 60 αντισημιτικά και ρατσιστικά περιστατικά που αφορούσαν στελέχη του FPO, από το 2013 έως σήμερα.
Η εχθρότητα απέναντι στους μετανάστες είναι ακραία και δεν χρειάζεται να είναι κανείς μαθηματική ιδιοφυΐα για να διαπιστώσει ότι όταν ο ηγέτης της Χάιντς Κρίστιαν Στράσε, τώρα αντιπρόεδρος της αυστριακής κυβέρνησης, μίλησε νωρίτερα φέτος για «μηδενική μετανάστευση», αυτό σήμαινε και απελάσεις.
Το FPO έχει επίσης πει προεκλογικά ότι το «φασιστικό ισλάμ» πρέπει να απαγορευτεί, υποστηρίζοντας ότι η «ισλαμιστικοποίηση» αποτελεί απειλή για τον αυστριακό τρόπο ζωής και θέλει να απαγορεύσει τα «μουσουλμανικά σύμβολα».
Στη συμφωνία που έκανε με το Λαϊκό Κόμμα, ο Στράσε αναλαμβάνει τον έλεγχο των υπουργείων άμυνας, εσωτερικών και εξωτερικών της Αυστρίας.
Ήρθε πιθανότατα η στιγμή η Ευρώπη να αποδείξει πως μια συμμορία ξενοφοβικών ρατσιστών δεν είναι αποδεκτή. Θα το κάνει όμως;
