Πρόοδο έχει σημειώσει η ΕΕ όσον αφορά στην επίτευξη των περισσότερων στόχων βιώσιμης ανάπτυξης, στη διάρκεια της τελευταίας 5ετίας, σύμφωνα με την έκθεση «Sustainable development in the European Union — monitoring report on progress towards the SDGs in a EU context, 2023 edition» (Βιώσιμη ανάπτυξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση — Έκθεση παρακολούθησης της προόδου για την επίτευξη των ΣΒΑ στο πλαίσιο της ΕΕ, έκδοση 2023) που δημοσίευσε η Eurostat.
Η έκθεση δημοσιεύεται μαζί με την εαρινή δέσμη του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, προκειμένου να αυξηθεί η συνάφειά της με την πολιτική και κατ' αυτό τον τρόπο να υλοποιηθεί η δέσμευση της παρούσας Επιτροπής να ενσωματώσει τους ΣΒΑ στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, καθήκον που έχει ανατεθεί στον επίτροπο κ. Τζεντιλόνι.
- Διαβάστε ακόμα: SOS Κομισιόν για πληθωρισμό λόγω κερδών επιχειρήσεων και «εισαγόμενης» ακρίβειας - Αγκάθι η αδύναμη εγχώρια παραγωγή
Ειδικότερα, η έκθεση καταδεικνύει ότι η ΕΕ έχει σημειώσει πρόοδο για την επίτευξη των περισσότερων στόχων κατά την τελευταία πενταετία, σύμφωνα με τις προτεραιότητες της Επιτροπής σε βασικούς τομείς πολιτικής, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το 8ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον και το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η ΕΕ έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο προς την επίτευξη πολλών κοινωνικοοικονομικών στόχων, ενώ αναμένεται μεγαλύτερη πρόοδος στον περιβαλλοντικό τομέα, καθώς τα κράτη μέλη υλοποιούν τους φιλόδοξους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Σημειωτέον ότι για πρώτη φορά, η έκθεση ανέλυσε τον βραχυπρόθεσμο αντίκτυπο των τρεχουσών κρίσεων στους ΣΒΑ. Σε αυτές περιλαμβάνονται η ενεργειακή κρίση στο πλαίσιο του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και οι επακόλουθοι κλυδωνισμοί της πανδημίας. Η έκθεση περιέχει επίσης ένα κεφάλαιο με βελτιωμένη ανάλυση των δευτερογενών συνεπειών της κατανάλωσης της ΕΕ για τον υπόλοιπο κόσμο.
«Η ευρωπαϊκή οικονομία επιδεικνύει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα μετά την κρίση που την έπληξε κατά την τελευταία τριετία. Ωστόσο, πρέπει να συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τις διαρθρωτικές προκλήσεις, διατηρώντας παράλληλα τη δέσμευσή μας για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης παραμένουν η πυξίδα μας σε αυτές τις συλλογικές προσπάθειες. Η παρούσα έκθεση μας παρέχει αξιόπιστα στοιχεία για την παρακολούθηση της προόδου προς την επίτευξη των μεσοπρόθεσμων στόχων μας» σημείωσε σχετικά ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι.
Όσον αφορά στα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης, φαίνεται ότι την τελευταία πενταετία, η ΕΕ έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο για την επίτευξη τριών ΣΒΑ και μέτρια πρόοδο για την επίτευξη των περισσότερων από τους υπόλοιπους. Ειδικότερα:
- Η ΕΕ σημείωσε τη μεγαλύτερη πρόοδο στη διασφάλιση αξιοπρεπούς εργασίας και οικονομικής ανάπτυξης. Το 2022 το ποσοστό απασχόλησης της ΕΕ έφθασε στο νέο πρωτοφανές υψηλό επίπεδο του 74,6%, ενώ το ποσοστό μακροχρόνιας ανεργίας της ΕΕ μειώθηκε σε νέο πρωτοφανές χαμηλό επίπεδο.
- Σημαντική πρόοδος σημειώθηκε επίσης ως προς τους στόχους της μείωσης της φτώχειας και της βελτίωσης της ισότητας των φύλων. Το ποσοστό των ατόμων που επιβαρύνονται υπερβολικά από το κόστος στέγασης έχει μειωθεί από το 2015, ενώ οι ωριαίες αποδοχές των γυναικών προσεγγίζουν τις αποδοχές των ανδρών.
- Σημειώθηκε επίσης ικανοποιητική πρόοδος όσον αφορά τη μείωση των ανισοτήτων, τη διασφάλιση ποιοτικής εκπαίδευσης, την προώθηση της ειρήνης και της προσωπικής ασφάλειας στο έδαφος της ΕΕ και τη βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη και της εμπιστοσύνης στους θεσμούς. Οι εισοδηματικές διαφορές μεταξύ των πλουσιότερων και των φτωχότερων πληθυσμιακών ομάδων μειώθηκαν και η ΕΕ βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη του στόχου της για ποσοστό 45% του πληθυσμού με σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η ζωή στην ΕΕ έχει καταστεί ασφαλέστερη τα τελευταία χρόνια, καθώς οι ανθρωποκτονίες ή οι δολοφονικές επιθέσεις και η αντίληψη ως προς τη συχνότητα της διάπραξης εγκλημάτων, της άσκησης βίας και των βανδαλισμών στις ευρωπαϊκές γειτονιές έχουν μειωθεί σημαντικά. Επιπλέον, η ΕΕ έχει σημειώσει θετική πρόοδο προς την επίτευξη των στόχων της υγείας και της ευημερίας, παρά τις οπισθοδρομήσεις που προκλήθηκαν από την πανδημία COVID-19, και προς την επίτευξη των στόχων της καινοτομίας και των υποδομών .
- Η πρόοδος ήταν μέτρια ευνοϊκή για τις τάσεις στους τομείς της υπεύθυνης κατανάλωσης και παραγωγής, των βιώσιμων πόλεων και κοινοτήτων, της ζωής στο νερό, της μηδενικής πείνας, του καθαρού νερού και της αποχέτευσης και της οικονομικά προσιτής και καθαρής ενέργειας.
Όπως σημειώνεται, αναμένεται μεγαλύτερη πρόοδος όσον αφορά τρεις στόχους –τη δράση για το κλίμα, τη ζωή στη στεριά και τις παγκόσμιες εταιρικές σχέσεις – καθώς τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν θέσει ως στόχο την εφαρμογή του υψηλότερου επιπέδου φιλοδοξίας στους περιβαλλοντικούς στόχους που έχουν τεθεί σε επίπεδο ΕΕ.
Όσον αφορά στη δράση για το κλίμα, η ΕΕ έχει θέσει πολύ φιλόδοξους και άνευ προηγουμένου κλιματικούς στόχους για το 2030 για την επίτευξη των οποίων, σε σύγκριση με προηγούμενες τάσεις, θα απαιτηθούν περισσότερες προσπάθειες. Η ΕΕ έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή τα μέτρα πολιτικής για την υλοποίηση αυτών των πρόσθετων προσπαθειών, ιδίως μέσω της δέσμης Fit for 55 (δέσμη μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55%), με αναθεώρηση του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ) και με τον κανονισμό για τον επιμερισμό των προσπαθειών, ο οποίος θέτει δεσμευτικούς ετήσιους στόχους για τα κράτη μέλη σχετικά με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Στον τομέα της ενέργειας, η ΕΕ έχει επίσης θέσει πιο φιλόδοξους στόχους για το 2030. Αυτό σημαίνει ότι κατά τα επόμενα έτη αναμένεται να καταγραφεί μεγαλύτερη πρόοδος και στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην ΕΕ.
Όσον αφορά τη ζωή στη στεριά, παρόλο που οι χερσαίες προστατευόμενες περιοχές έχουν αυξηθεί από το 2013, η ΕΕ εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σταθερή μείωση των πληθυσμών κοινών πτηνών και πεταλούδων των λειμώνων. Πρόσθετες προσπάθειες που απαιτούνται για την αντιστροφή της υποβάθμισης των οικοσυστημάτων προβλέπονται στη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030, στη δασική στρατηγική της ΕΕ για το 2030 που δρομολογήθηκε φέτος και στη στρατηγική της ΕΕ για το έδαφος, η οποία θέτει ως στόχο για το 2030 την αποκατάσταση των υποβαθμισμένων γαιών και εδαφών και την καταπολέμηση της απερήμωσης. Όσον αφορά τη συνεργασία για τους στόχους, η τάση αντικατοπτρίζει εν μέρει τις κυκλικές επιπτώσεις και, ιδίως, την αύξηση του δημόσιου χρέους λόγω της κρίσης του COVID-19.
