Τη θέση πως η Επιτροπή Ελέγχου, η οποία επιβλέπει το σύστημα εσωτερικού ελέγχου, με απώτερο σκοπό την ενδυνάμωση της κουλτούρας του οργανισμού ως προς τη διαχείριση κινδύνων, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διακυβέρνηση των πιστωτικών ιδρυμάτων, εξέφρασε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, σε ομιλία του στο Ινστιτούτο Εσωτερικών Ελεγκτών Ελλάδος.
Όπως εξήγησε, είναι κομβικής σημασίας η καλή συνεργασία με τους εξωτερικούς ελεγκτές. Οι εξωτερικοί ελεγκτές βασίζονται ως ένα βαθμό στο έργο των εσωτερικών ελεγκτών και η συνεργασία μαζί τους πρέπει να διέπεται από εμπιστοσύνη και πνεύμα αμοιβαίου σεβασμού.
Όπως πρόσθεσε, η συνεργασία αυτή αποκτά ιδιαίτερη αξία σε ορισμένες περιπτώσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η εφαρμογή του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης 9 (IFRS9) για τα χρηματοπιστωτικά μέσα. Στο μέλλον από τη συνεργασία αυτή θα μπορούσαν να προκύψουν εποικοδομητικές και εμπεριστατωμένες προτάσεις σχετικά με τον περιορισμό ενδεχόμενων παρενεργειών από την εφαρμογή του πλαισίου εποπτικών προβλέψεων (provisioning calendar), για παράδειγμα σε περιπτώσεις μαζικών πωλήσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Εστιάζοντας στις εποπτικές πρακτικές και απαιτήσεις, το πλαίσιο εσωτερικής διακυβέρνησης και διαχείρισης κινδύνων είναι μια από τις περιοχές που εξετάζεται στο πλαίσιο της Διαδικασίας Εποπτικού Ελέγχου και Αξιολόγησης (Supervisory Review and Evaluation Process - SREP). Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται, μεταξύ άλλων, σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα:
• Ο βαθμός οργανωτικής ανεξαρτησίας της λειτουργίας εσωτερικού ελέγχου από τους επικεφαλής των επιχειρησιακών μονάδων και η διασφάλιση της αντικειμενικότητας των εσωτερικών ελεγκτών μέσω της απευθείας αναφοράς και πρόσβασής τους στη διοίκηση.
• Η επάρκεια στελέχωσης της λειτουργίας εσωτερικού ελέγχου σε όρους προσωπικού, γνώσεων και δεξιοτήτων, ώστε να είναι σε θέση να φέρει εις πέρας τα κύρια καθήκοντά της και το ετήσιο πλάνο ελέγχων, περιλαμβανομένων της διαχείρισης κινδύνων, της κανονιστικής συμμόρφωσης, της εσωτερικής διαδικασίας αξιολόγησης της επάρκειας κεφαλαίου (internal capital adequacy assessement process - ICAAP), της εσωτερικής διαδικασίας αξιολόγησης της επάρκειας ρευστότητας (internal liquidity adequacy assessment process - ILAAP), και εσωτερικών υποδειγμάτων.
• Η δέσμευση της διοίκησης να στηρίζει τη λειτουργία εσωτερικού ελέγχου, ώστε να εφαρμόζονται εγκαίρως και αποτελεσματικά οι διορθωτικές ενέργειες που κρίνονται αναγκαίες, με σκοπό να αντιμετωπίζονται τυχόν αδυναμίες που έχουν εντοπιστεί.
Στο πλαίσιο αυτό, η διοίκηση οφείλει να στελεχώνει κατάλληλα τις μονάδες εσωτερικού ελέγχου, να αξιολογεί, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, την ποιότητα των παρεχόμενων από την επιθεώρηση υπηρεσιών και να επαναξιολογεί το βαθμό στον οποίο η επιθεώρηση εξετάζει όλη την έκταση των εργασιών του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένων των λειτουργιών της δεύτερης γραμμής άμυνας, σημείωσε, επίσης, ο κ. Στουρνάρας.
«Ο εσωτερικός έλεγχος δεν θα πρέπει να εξαντλείται στον έλεγχο της τήρησης των διαδικασιών και πολιτικών του πιστωτικού ιδρύματος και στην αποτροπή φαινομένων απάτης. Ο εσωτερικός έλεγχος οφείλει να λειτουργεί ως ‘η φωνή της συνείδησης’ ενός οργανισμού, διασφαλίζοντας την ουσιαστική επικέντρωση στην αποστολή του, τις αρχές του και τις εποπτικές απαιτήσεις. Στην παρούσα συγκυρία, μία εύρωστη λειτουργία εσωτερικού ελέγχου, οπλισμένη με την απαραίτητη δικαιοδοσία και την ανεξαρτησία που απαιτείται για την εκπλήρωση του ρόλου της, αποτελεί ουσιαστικό σύμμαχο στο έργο της διοίκησης», κατέληξε ο κ. Στουρνάρας.
