Σκληρή μάχη για να κερδίσουν ένα καλό μερίδιο στην αγορά που, σύμφωνα με τα στοιχεία, ο τζίρος ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ, δίνουν τόσο οι παραδοσιακές αλυσίδες καφέ, όσο και οι νέες που μπαίνουν συνεχώς στο «παιχνίδι».
Ακόμη και τα χρόνια της κρίσης, οι επιχειρηματίες που επενδύουν στον κλάδο του καφέ διευρύνουν την παρουσία τους, ενώ νέοι παίκτες κάνουν την εμφάνιση τους στην αγορά, με τον ανταγωνισμό να εντείνεται συνεχώς.
Ο καφές σε αριθμούς
Οι Έλληνες πάντα αγαπούσαν τον καφέ. Από τον ελληνικό, που ταυτίστηκε με την παράδοση και την κουλτούρα τους, τον φραπέ που έγινε αγαπημένη συνήθεια στη σύγχρονη ιστορία τους μέχρι τον εσπρέσο και τον καπουτσίνο που τα τελευταία χρόνια κέρδισαν φανατικούς οπαδούς.
Για του λόγου το αληθές, η Ελλάδα είναι από τις χώρες με την υψηλότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση καφέ στον κόσμο. Συγκεκριμένα καταναλώνονται 5 δισ. κούπες συνολικά, που αντιστοιχούν σε 510 κούπες καφέ ανά άτομο.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Καφέ, κάθε χρόνο στη χώρα μας καταναλώνονται 40.000 τόνοι. Το 60% αφορά σε κατανάλωση που γίνεται εντός σπιτιού και το 40% εκτός σπιτιού (καφετέριες κ.λπ.). Η αξία της κατανάλωσης εντός σπιτιού ανέρχεται σε 400 εκατ. ευρώ ενώ στην αγορά εκτός σπιτιού στα 3 δισ. ευρώ.
Πρώτη επιλογή των Ελλήνων παραμένει ο ελληνικός καφές σε ποσοστό 32%, ο στιγμιαίος με 30% ενώ ακολουθούν ο εσπρέσο και ο φίλτρου με 28% και 10% αντίστοιχα.
Δύο καφέδες την ημέρα είναι ο … εθνικός μέσος όρος σύμφωνα με έρευνα της Alco για το περιοδικό Snack and Coffee, ενώ οι άνδρες, οι μεγαλύτερες ηλικίες (35-55) και οι κάτοικοι της επαρχίας είναι οι ομάδες που σε ποσοστό 8% πίνουν τουλάχιστον τέσσερις καφέδες την ημέρα.
Η εβδομαδιαία δαπάνη για καφέ μπορεί να φτάσει και τα 21 ευρώ. Κατά μέσο όρο ωστόσο οι Έλληνες ξοδεύουν από 5 έως 10 ευρώ την εβδομάδα.
Οι αλυσίδες και ο ανταγωνισμός
Η Ελλάδα αναδεικνύεται σε «δύναμη» όχι μόνο στην κατανάλωσή αλλά και στις επιχειρήσεις που σχετίζονται με τον καφέ.
Ήδη έγινε γνωστό ότι στη λίστα των εταιρειών που διεκδικούν σημαντικό μερίδιο στην αγορά, έρχονται να προστεθούν την επόμενη χρονιά και τα Costa Cοffee, κορυφαία εταιρεία καφέ στο Ηνωμένο Βασίλειο με ισχυρή παρουσία σε Ευρώπη, Ασία, Μέση Ανατολή και Αφρική.
Η μακροβιότερη αλυσίδα καφέ στην Ελλάδα είναι η Flocafe, η οποία ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1994, όταν άνοιξε το πρώτο κατάστημα στη Λεωφόρο Κηφισίας. Το 1995, ήρθε το πρώτο κατάστημα εκτός Αθηνών και σέρβιρε 8 διαφορετικά είδη espresso. Το 2003 το σήμα Flocafe βγήκε για πρώτη φορά εκτός Ελλάδας, στη Λευκωσία. Το 2014 το Flocafe έκανε ακόμη ένα βήμα εξέλιξης και επαναπροσδιορίστηκε ως Flocafe Espresso Room.
Το 1999, εμφανίζονται τα Coffee Island, στο κέντρο της Πάτρα ως τοπική οικογενειακή επιχείρηση. Συνδυάζοντας τη μορφή καφεκοπτείου με το espresso bar, η Coffee Island αριθμεί σήμερα πάνω από 400 καταστήματα σε Ελλάδα και εξωτερικό. Το 2009, εγκαινιάστηκε το πρώτο κατάστημα στη Λευκωσία. Επτά χρόνια αργότερα, έκανε την παρθενική της εμφάνιση στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου και έναν χρόνο μετά επεκτάθηκε στον Καναδά.
Από το πρώτο κατάστημα στην ιστορική αγορά του Pike Place στο Σιάτλ το 1971, τα Starbucks διαθέτουν σήμερα περισσότερα από 18.000 καταστήματα σε πάνω από 60 χώρες. Τα Starbucks ξεκίνησαν με το όραμα μιας διαφορετικού τύπου εταιρείας που δεν τιμούσε απλώς τον καφέ, αλλά προσέφερε και μια αίσθηση ανθρώπινης επαφής. Στην Ελλάδα ήρθαν το 2002, ενώ πριν από μερικές μέρες άνοιξε τις πόρτες του το νέο κατάστημα της αλυσίδας στην πλατεία Συντάγματος.
Τα Mikel, άνοιξαν το πρώτο τους κατάστημα στη Λάρισα το 2008 και σήμερα μετρούν περισσότερα από 180 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα, την Κύπρο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Μεγάλη Βρετανία. To 2013 αποτέλεσε χρονιά ραγδαίας ανάπτυξης, καθώς στο τέλος του έτους, η αλυσίδα μετρούσε 60 καταστήματα στην Ελλάδα ενώ άνοιξε και το πρώτο Mikel στην Αθήνα. Το 2016 επεκτάθηκε στο Ντουμπάι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, όπου σήμερα υπάρχουν 7 καταστήματα, ενώ τον τελευταίο χρόνο έχουν ξεκινήσει τη λειτουργία τους 8 καταστήματα και στην Κύπρο.
Τα CoffeeLab ξεκίνησαν από την Χαλκίδα το 2009 κι είναι η πρώτη αλυσίδα street coffee που εφαρμόζει ολοκληρωτικά και κάνει γνωστό το «Τρίτο κύμα του καφέ» στην Ελλάδα. Η εταιρεία δίνει έμφαση στην ανάπτυξη του μεγαλύτερου δικτύου franchise καφέ στην Ελλάδα, με περισσότερα από 100 καταστήματα και παρουσία ήδη στην Κύπρο, την Αίγυπτο και σύντομα σε άλλες χώρες του κόσμου.
Τα Coffee Berry κάνουν την εμφάνισή τους το 2016, εντάσσοντας στο καφεκοπτείο και ξηρούς καρπούς. Mέσα σε 3 μόλις χρόνια, η αλυσίδα έχει αναπτυχθεί ραγδαία με 115 καταστήματα σε Ελλάδα και Κύπρο. Και αυτή η αλυσίδα στηρίζει το «Τρίτο Κύμα του Καφέ», δηλαδή την συλλογική δράση μιας παγκόσμιας κοινότητας ανθρώπων που είναι λάτρεις του καφέ και προσπαθούν να το αναδείξουν με νέους τρόπους.
Μερίδιο στην αγορά καφέ διεκδικούν και αλυσίδες, οι οποίες δεν είναι καθαρά καφεστίασης, όπως ο Γρηγόρης και τα Everest. Τα Everest είναι η παλαιότερη αλυσίδα στην Ελλάδα στον τομέα του γρήγορου φαγητού και τα τελευταία χρόνια διεκδικεί σημαντικό μερίδιο από τις αλυσίδες καφεστίασης διαθέτοντας περισσότερα από 130 καταστήματα στην Ελλάδα. Ο Γρηγόρης ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1972 ως αλυσίδα ταχυφαγείων, προσφέροντας ελληνικό καφέ και νες καφέ στους πελάτες του. Από την δεκαετία του 2000 άρχισε να εξελίσσεται φθάνοντας να προσθέσει στη γκάμα του το νέο mild καφέ, όπως και το cold brew. Σήμερα διαθέτει περισσότερα από 315 καταστήματα σε Ελλάδα, Κύπρο, Γερμανία, Ρουμανία και Μπαχάμες.
Η Ελλάδα έρχεται τέταρτη, πίσω από τη Βρετανία, την Τουρκία και τη Ρωσία σε ό,τι αφορά τους ρυθμούς ανάπτυξης των επώνυμων αλυσίδων καφέ. Όπως φαίνεται, όσο ο καφές συνεχίζει να αποτελεί αγαπημένη απόλαυση για τους Έλληνες, τόσο ο ανταγωνισμός με φόντο μια κούπα καφέ θα εντείνεται.
