Ο κλάδος της ενέργειας θα αποτελέσει βασικό πυλώνα ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας, ενώ είναι ο πρωταρχικός τομέας για τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, επισήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κ. Σκρέκας, σε ημερίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) για το Market Reform Plan.
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, το Market Reform Plan αποτελεί τον «οδικό χάρτη» των προωθούμενων μεταρρυθμίσεων στις εγχώριες χονδρεμπορικές αγορές. Το προσχέδιο έχει ήδη υποβληθεί στην Κομισιόν από τα τέλη Ιουνίου, ενώ την περασμένη εβδομάδα τέθηκε σε διαβούλευση από τη ΡΑΕ.
«Οι κλάδοι που ευθύνονται για τις εκπομπές αέριων ρύπων είναι κλάδοι που ρυθμίζονται από τη ΡΑΕ και γι΄ αυτό θα στηρίξουμε την αναβάθμιση της Αρχής. Είναι ενδεικτικό ότι το 35% των εκπομπών προέρχεται από την παραγωγή ηλεκτρισμού», συμπλήρωσε ο κ. Σκρέκας στην ημερίδα.
Όπως συμπλήρωσε, το Market Reform Plan θα προαγάγει τη διαφάνεια και τη δικαιοσύνη, σε μία συγκυρία όπου το ενεργειακό σύστημα βρίσκεται εν μέσω ριζικών αλλαγών. Επισήμανε πως το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) θα θέτει ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των εκπομπών, ενώ η Ελλάδα φιλοδοξεί να είναι από τα πρώτα ευρωπαϊκά κράτη που θα ολοκληρώσει την επικαιροποίηση.
Οι προωθούμενες μεταρρυθμίσεις αποτελούν προϋπόθεση για την θέσπιση του Μηχανισμού Στρατηγικής Εφεδρείας καθώς του Μηχανισμού Αποζημίωσης Επάρκειας Ισχύος (CRM), ο οποίος θα ακολουθήσει. Σύμφωνα με τον υπουργό, οι μηχανισμοί αυτοί θα διασφαλίσουν την ενεργειακή επάρκεια, ενώ θα συμβάλουν στο να ληφθούν επενδυτικές αποφάσεις για νέες μονάδες φυσικού αερίου, καθιστώντας τις επενδύσεις αυτές οικονομικά βιώσιμες.
Πολλές και σύνθετες μεταρρυθμίσεις
Το Market Reform Plan αποτελεί μία ευκαιρία για να τεθούν σε εφαρμογή συγκεκριμένα μέτρα, σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, με σκοπό την αναμόρφωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, υπογράμμισε η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Α. Σδούκου.
Μίλησε για «πολλές και σύνθετες μεταρρυθμίσεις», με στόχους μεταξύ άλλων να αυξηθεί το μερίδιο των ΑΠΕ, να βελτιωθεί η επάρκεια ισχύος, να ενισχυθούν οι καταναλωτές, και να προωθηθεί η ενοποίηση των εγχώριων χονδρεμπορικών αγορών με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές.
Επισήμανε πως αν και έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, υπάρχουν ακόμη σημαντικές προκλήσεις. Όπως συμπλήρωσε, η έναρξη λειτουργίας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας αποτελεί μεγάλο βήμα, ωστόσο απομένουν αρκετές εκκρεμότητες προς διευθέτηση. Ανάμεσα σε αυτές είναι η ενίσχυση του ανταγωνισμού στη λιανική αγορά ρεύματος, η διεύρυνση της συμμετοχής στην αγορά Εξισορρόπησης, η σύναψη διμερών συμβολαίων μεταξύ παραγωγών ΑΠΕ και ενερβοβόρων καταναλωτών, καθώς και η ενίσχυση της ρευστότητας της προθεσμιακής αγοράς.
Όσον αφορά την απολιγνιτοποίηση, υπογράμμισε πως με την άνοδο των τιμών των δικαιωμάτων, πλέον είναι ελάχιστες οι ώρες λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων. Γι΄ αυτό και το ΥΠΕΝ προκοινοποίησε τον περασμένο Οκτώβριο στην Κομισιόν φάκελο για Μηχανισμό Στρατηγικής Εφεδρείας.
Σύμφωνα με την κ. Σδούκου, στόχος είναι ο Μηχανισμός να λειτουργήσει για βραχύ χρονικό διάστημα, ώστε οι λιγντικές μονάδες να παραμένουν σε ψυχρή εφεδρεία, μέχρι να ενταχθούν στο σύστημα καινούριες μονάδες φυσικού αερίου.
Στον χαιρετισμό του στην εκδήλωση, ο πρόεδρος της ΡΑΕ, Επίκουρος Καθηγητής Αθανάσιος Δαγούμας, σημείωσε πως το Market Reform Plan δίνει την ευκαιρία η χώρα μας να γίνει πρωτοπόρος πανευρωπαϊκά στη μεταρρύθμιση των χονδρεμπορικών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας, και όχι να ακολουθεί τις εξελίξεις, όπως γίνεται συνήθως.
Χαιρετισμό απηύθυναν επίσης ο πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ, Ι. Γιαρέντης, ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΧΕ, Γ. Ιωάννου, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μ. Μανουσάκης, και ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ, Α.Μάνος.
(upd. 16:14) Το δελτίο Τύπου της ΡΑΕ για την ημερίδα
Τον οδικό χάρτη του Market Reform Plan και το σχεδιασμό για την Αξιολόγηση Επάρκειας Πόρων σε εθνικό επίπεδο παρουσίασε η ΡΑΕ, σε συνεργασία με τους αρμόδιους Διαχειριστές/Φορείς, σε διαδικτυακή Ημερίδα που πραγματοποιήθηκε με πολύ μεγάλη επιτυχία την Τετάρτη 21 Ιουλίου 2021.
Στην εισαγωγική του τοποθέτηση ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας , κ. Κώστας Σκρέκας, τόνισε ότι «το Market Reform Plan πρέπει να υλοποιηθεί για να μπορέσει να λειτουργήσει η νέα δομή της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στο πλαίσιο του μοντέλου στόχου με έναν τρόπο που θα χαρακτηρίζεται από διαφάνεια και δικαιοσύνη».
Ο κ. υπουργός σημείωσε χαρακτηριστικά πως: «Το ενεργειακό σύστημα βρίσκεται στο μέσον πολύ βαθιών αλλαγών, ιδιαίτερα το τελευταίο χρονικό διάστημα. Αυτές οι αλλαγές αποτυπώνονται στο υπάρχον εθνικό σχέδιο για το κλίμα αλλά οι νέοι φιλόδοξοι στόχοι αποτυπώνονται ακόμη περισσότεροι στο νέο ΕΣΕΚ που θα επικαιροποιηθεί και φιλοδοξούμε να είναι από τα πρώτα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα που θα ανακοινωθούν σε επίπεδο Ευρώπης. Εμείς, με απόφαση του πρωθυπουργού, προχωρούμε στην πολύ πιο γρήγορη απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων και αυτό έχει ως συνέπεια την υποχρεωτική αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα αλλά και την κατασκευή και την επένδυση σε νέες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο που θα αντικαταστήσουν τις πιο ρυπογόνες λιγνιτικές και θα μπορέσουν να διασφαλίσουν την ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια εφοδιασμού αλλά και τη μεταβλητότητα του ηλεκτρικού μας συστήματος. Γι’ αυτό το λόγο, προχωρούμε και στην εισαγωγή μηχανισμών strategic reserve, ακριβώς για να διασφαλίσουμε την ενεργειακή επάρκεια, αλλά και ένα Capacity Remuneration Mechanism (CRM) προκειμένου να βοηθήσουμε να ληφθούν επενδυτικές αποφάσεις και να είναι βιώσιμες αυτές οι μονάδες φυσικού αερίου που τις χρειαζόμαστε για να μπορούμε πραγματικά να παρέχουμε ηλεκτρική ενέργεια. Έχουμε καταθέσει αλλά και το επόμενο διάστημα θα καταθέσουμε αρκετά σχήματα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στη γενική διεύθυνση ενέργειας και στη γενική διεύθυνση ανταγωνισμού, σχήματα που έχουν να κάνουν με την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας με το CRM και με το Strategic Reserve και με το Market Reform Plan το οποίο είναι προϋπόθεση για να προχωρήσουμε στην ολοκλήρωση των αρμοδίων μηχανισμών. Το Market Reform Plan είναι μία ευκαιρία για την περαιτέρω βελτίωση της εθνικής αγοράς ενέργειας. Ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Η στρατηγική που ακολουθούμε για περισσότερη ενσωμάτωση των ΑΠΕ που έχουμε θέσει και θα δεσμευθούμε στο νέο ΕΣΕΚ, νομίζω αυτό θα μας βοηθήσει να τους πετύχουμε».
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην προσπάθεια αναβάθμισης του ρόλου που επιτελεί η ΡΑΕ τονίζοντας: «Εμείς στηρίζουμε τη δουλειά που πραγματοποιείται στη ΡΑΕ και το επόμενο διάστημα θα προσπαθήσουμε να την ενδυναμώσουμε και σε ανθρώπινο δυναμικό και σε ό,τι απαιτείται για να λειτουργεί καλύτερα».
Στο χαιρετισμό της, η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, κ. Αλεξάνδρα Σδούκου, σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι «το Market Reform Plan είναι μια ευκαιρία να διαμορφώσουμε συγκεκριμένα μέτρα σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για να μπορέσουμε να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο την ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, με βάση τις εξής αρχές: Να ενσωματώσουμε αυξανόμενα μερίδια ΑΠΕ στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, να εξασφαλίσουμε επάρκεια ισχύος, να προστατεύσουμε τους καταναλωτές και να προχωρήσουμε στην ενοποίηση της ελληνικής αγοράς με τις ευρωπαϊκές αγορές μέσω των διασυνδέσεων». Η κ. Γενική Γραμματέας εξήρε την αγαστή και στενή συνεργασία του Υπουργείου με τη ΡΑΕ, προσθέτοντας και την αμέριστη συμβολή των διαχειριστών και κατέληξε λέγοντας πως «η συνεργασία όλων μας είναι απολύτως αναγκαία και καθοριστική».
Ο Πρόεδρος της ΡΑΕ, Επικ. Καθ. Αθανάσιος Δαγούμας, αφού ευχαρίστησε τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κώστα Σκρέκα για τη δρομολόγηση των διαδικασιών περαιτέρω ενίσχυσης της Αρχής, σημείωσε: «Ευχαριστώ θερμά τους διευθύνοντες συμβούλους των ΑΔΜΗΕ, ΕΧΕ, ΔΑΠΠΕΠ, ΔΕΔΔΗΕ για την εξαιρετική συνεργασία και για το γεγονός ότι έχουμε καταφέρει να καλλιεργήσουμε ένα κλίμα καλής και αποτελεσματικής συνεργασίας. Αποτέλεσμα αυτού του πολύ καλού κλίματος είναι ότι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα διαμορφώθηκε ένα πλαίσιο μετασχηματισμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, μόλις λίγους μήνες μετά την υιοθέτηση του Target Model στη χώρα μας. Ο κανονισμός 943/2019 και η οδηγία 944/2019 είναι πλέον το πλαίσιο που πρέπει να ακολουθούμε στο σύνολο των αποφάσεων, αλλά ταυτόχρονα είναι ευκαιρία να γίνουμε μία από τις πρώτες χώρες που θα το υιοθετήσουμε ώστε να είμαστε πρωτοπόροι στην Ευρώπη και όχι ακόλουθοι εξελίξεων. Ευχαριστώ θερμά για τον υψηλό επαγγελματισμό και αίσθηση καθήκοντος των στελεχών της Αρχής».
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ, Ιωάννης Γιαρέντης, συνεχάρη τη ΡΑΕ, τον Πρόεδρό της και τα στελέχη της. Στο χαιρετισμό του εξέφρασε ενστάσεις τονίζοντας: «Έχουμε σοβαρές ενστάσεις σαν ΔΑΠΠΕΠ γιατί παρόλο που οι ΑΠΕ βρίσκονται στο επίκεντρο και της ενεργειακής πολιτικής και του ΕΣΕΚ, αλλά και της στοχευμένης πολιτικής που υπάρχει σήμερα, απουσιάζουμε σχεδόν ολοκληρωτικά από αυτό το κείμενο ως θεσμικός ρόλος ενώ βρισκόμαστε σε ένα Market Reform Plan το οποίο εισάγει τη βασική μελλοντική κατάσταση των διμερών συμβολαίων». Ο κ. Γιαρέντης γνωστοποίησε ότι ο ΔΑΠΕΕΠ θα υποβάλει λίαν συντόμως, γραπτώς, όλες τις ενστάσεις του.
Απαντώντας ο Πρόεδρος της ΡΑΕ, Επικ. Καθ. Αθανάσιος Δαγούμας τόνισε: «Θέματα κρατικής ενίσχυσης είναι ζητήματα που εμπίπτουν στη διακριτική επιλογή της πολιτικής ηγεσίας. Σε κάθε περίπτωση, το εν λόγω ζήτημα -σε βαθμό που κι εμείς γνωρίζουμε γιατί δεν έχει διαμορφωθεί στην ολότητά του- θα διαμορφωθεί με συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Είναι γνωστός ο κομβικός ρόλος του Διαχειριστή ΑΠΕ και Εγγυήσεων Προέλευσης, όπως και η ποιότητα της δουλειάς που κάνει. Ταυτόχρονα, ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ γνωρίζει και την αγαστή συνεργασία που υπάρχει με τη ΡΑΕ, στη βάση της πρόθεσης όλων να συνεισφέρουν με βάση τη συσσωρευμένη εμπειρία και το ρόλο που έχουν».
Ο Καθηγητής Γεώργιος Ιωάννου, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, ΕΧΕ ΑΕ, τόνισε: «Έχουμε μπει σε μια καινούργια φάση μετά τη λειτουργία του μοντέλου στόχου. Ήρθαν μαζί με αυτή τη λειτουργία πολλές μεταρρυθμίσεις και έδειξαν την ουσιαστική δυναμική όλου του ενεργειακού κλάδου. Όλοι είμαστε προσηλωμένοι σε έναν στόχο για να υπάρξει μία ενιαία, ανταποδοτική και απόλυτα ανταγωνιστική αγορά ενέργειας. Όλες οι πρωτοτυπίες έρχονται να αναδείξουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο της βιομηχανίας παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Αυτό είναι μια διαρκής προσπάθεια που εμπλέκει δυναμικά και με διαφάνεια όλους τους φορείς μέσα σε αυτή την αλυσίδα της δικής μας αγοράς. Εμείς, ως ΕΧΕ, είμαστε σταθεροί σε αυτές τις αρχές, συνεργαζόμαστε με τους φορείς και ακούμε πάντα την αγορά. Είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς που συζητάμε σε αυτή την Ημερίδα που γίνεται με πρωτοβουλία της ΡΑΕ, όλες αυτές τις αλλαγές που θα έρθουν στην αγορά με το Market Reform Plan».
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΔΜΗΕ ΑΕ, κ. Μανούσος Μανουσάκης, τόνισε: «Αξίζουν συγχαρητήρια στη ΡΑΕ και σε όλους τους φορείς που συνεργάστηκαν με την Αρχή ώστε, μόλις επτά μήνες μετά την έναρξη του Target Model, να τίθεται σε διαβούλευση το Market Reform Plan το οποίο, πρακτικά, αποτελεί το “Target Model II”. Εκ μέρους του ΑΔΜΗΕ, εκφράζουμε την ικανοποίησή μας για το επίπεδο της συνεργασίας μεταξύ των φορέων το οποίο μας έχει επιτρέψει να φτάσουμε σήμερα εδώ. Δεδομένου ότι είμαστε υπεύθυνοι για τη διαχείριση του Συστήματος, θέλουμε να διαχειριζόμαστε ένα σύστημα που έχει επάρκεια ισχύος. Στο πλαίσιο αυτό, κάθε μηχανισμός είναι καλοδεχούμενος, είτε πρόκειται για το CRM είτε για το Strategic Reserve, αρκεί να διασφαλίζεται η λειτουργία του Συστήματος σε ασφαλές περιβάλλον. Διανύουμε την περίοδο του “mind the gap”, της πράσινης μετάβασης, η οποία επιφυλάσσει σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες αλλά και προκλήσεις. Η ευθύνη όλων των φορέων που συμμετέχουμε στη σημερινή ημερίδα είναι, μέσω της αγαστής συνεργασίας μας, να φροντίσουμε για την ασφαλή ηλεκτροδότηση των καταναλωτών της χώρας, βιομηχανικών και οικιακών».
Ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ, Αναστάσιος Μάνος, ανέφερε πως «ημερίδες σαν και αυτή της ΡΑΕ είναι εξαιρετικά σημαντικές γιατί, όπως όλοι διαπιστώνουμε καθημερινά, διανύουμε την πιο κρίσιμη περίοδο για τον τομέα της ενέργειας στη χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες. Και είναι πολύ σημαντικό να τεθούν από όλους εμάς οι σωστές βάσεις, οι απαραίτητες υποδομές και όλοι οι μηχανισμοί που θα οδηγήσουν ουσιαστικά την ελληνική αγορά σε μία επιτυχή ενεργειακή μετάβαση που θα έχει πάντα στο επίκεντρο τον καταναλωτή και το περιβάλλον. Ο κοινός μας στόχος για τη μεγιστοποίηση του οφέλους για την κοινωνία από αυτή τη μετάβαση, μπορεί να επιτευχθεί από την ολιστική προσέγγιση και από τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων, όπως αποδεικνύεται από τη διοργάνωση της Ημερίδας. Ο οδικός χάρτης συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση και εκτιμώ πως θα εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα για τα επόμενα βήματα. Με δεδομένου ότι το target model αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της μετάβασης ο ΔΕΔΔΗΕ έχει ανταποκριθεί πλήρως μέχρι στιγμής σε όλα τα αιτήματα που χρειαζόταν η συνδρομή του και το ίδιο θα πράξει στο μέλλον».
Στο δεύτερο μέρος της Ημερίδας έγιναν οι παρουσιάσεις των φορέων για την υλοποίηση του υβριδικού μοντέλου, ενώ στο τρίτο μέρος δόθηκαν απαντήσεις από τον Πρόεδρο της ΡΑΕ και τους εκπροσώπους των φορέων σε ερωτήσεις των συμμετεχόντων στην Ημερίδα.
