Ο στόχος των ΕΛΠΕ να μειώσουν δραστικά το ανθρακικό τους αποτύπωμα, επιδιώκοντας να παίξουν ηγετικό ρόλο στην περιβαλλοντική στροφή που συντελείται σε παγκόσμιο επίπεδο στον πετρελαϊκό κλάδο, σε συνδυασμό με τα γραφειοκρατικά εμπόδια στις αδειοδοτήσεις αλλά και τις τοπικές αντιδράσεις, αποτελούν τους λόγους που ο Όμιλος αποχώρησε από τις δύο χερσαίες παραχωρήσεις «Άρτα – Πρέβεζα» και «ΒΔ Πελοπόννησος» για έρευνα υδρογονανθράκων, όπως ανακοίνωσε την Παρασκευή.
Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτή τη στιγμή ο Όμιλος δεν δρομολογεί την απόσυρσή του από κάποιο άλλο μπλοκ, από τις αποκλειστικά θαλάσσιες παραχωρήσεις που περιλαμβάνονται πλέον στο χαρτοφυλάκιό του. Στο πλαίσιο πάντως του επανακαθορισμού της στρατηγικής του στο upstream, κριτήριο για την «τύχη» κάθε παραχώρησης θα αποτελέσει το αν τα Ελληνικά Πετρέλαια θα συμπράξουν σε αυτήν με κάποιον εξειδικευμένο partner, ο οποίος θα διαθέτει το απαραίτητο know-how για την εκμετάλλευσή τους.
Τα «Άρτα – Πρέβεζα» και «ΒΔ Πελοπόννησος» ήταν τα δύο μόνα χερσαία μπλοκ για τα οποία τα Ελληνικά Πετρέλαια κατείχαν δικαιώματα έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων. Ο Όμιλος είχε ανακηρυχθεί ανάδοχος για τα δύο «οικόπεδα» το 2017, με την υπογραφή τότε των αντίστοιχων συμβάσεων, συμμετέχοντας στον διεθνή διαγωνισμό που είχε προκηρυχθεί το 2014 για την παραχώρησή τους, όπως και του μπλοκ «Αιτωλοακαρνανία».
Ακύρωση επενδύσεων εκατοντάδων εκατομμυρίων
Η παγκόσμια στροφή στην οικονομία χαμηλών ρύπων έχει προκαλέσει την αναθεώρηση των σχεδίων έρευνας και εξόρυξης ανά την υφήλιο εταιρειών-κολοσσών στο upstream, οι οποίες έχουν επανακατεύθυνει μεγάλο μέρος των προγραμματισμένων επενδύσεών τους σε έργα όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για τη μείωση του περιβαλλοντικού τους κόστους. Μάλιστα, η κρίση του κορωνοϊού, με την κατακόρυφη πτώση των διεθνών τιμών του «μαύρου χρυσού» αλλά και της ζήτησης, επιτάχυνε αυτή την τάση με την ακύρωση επενδύσεων εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ σε πρότζεκτ έρευνας και παραγωγής νέων κοιτασμάτων.
Ένα ενδεικτικό παράδειγμα αυτής της στροφής, το οποίο «άγγιξε» τις εγχώριες έρευνες, ήταν η αποχώρηση της ισπανικής Repsol και από τα τρία μπλοκ στα οποία συμμετείχε στην Ελλάδα, δηλαδή από τα χερσαία «οικόπεδα» στα Ιωάννινα και στην Αιτωλοακαρνανία, καθώς και από το θαλάσσιο στο Ιόνιο.
Η κίνηση αυτή εντασσόταν στην απόφαση του πετρελαϊκού κολοσσού να μειώσει σημαντικά τις χώρες ανά την υφήλιο όπου έχει παρουσία στην έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων, περιοριζόμενη στα κοιτάσματα υψηλότερης αξίας. Επομένως, η παραμονή σε παραχωρήσεις που βρίσκονται στα πρώτα στάδια μελετών, όπως τα τρία ελληνικά «οικόπεδα», δεν εναρμονιζόταν με τον στόχο της ισπανικής εταιρείας για μηδενισμό του ανθρακικού της αποτυπώματος έως το 2050.
Πρόκληση το βάθος των ελληνικών θαλασσών
Μείωση 30% των εκπομπών έως το 2030
Ανάλογο στόχο, για μηδενικό αποτύπωμα έως το 2050, έχουν θέσει και τα Ελληνικά Πετρέλαια, με ενδιάμεσο «ορόσημο» τη μείωση των εκπομπών του Ομίλου κατά 30% έως το 2030. Σε αυτό το πλαίσιο, η διοίκηση των ΕΛΠΕ έχει δηλώσει δημόσια ότι η εταιρεία θα επανακαθορίσει τη στάση της στο upstream. ««Εξετάζουμε τις δραστηριότητες μας στους υδρογονάνθρακες, ώστε να είμαστε στοχευμένοι και ταυτόχρονα να συνάδουν με το περιβαλλοντικό προφίλ μας», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά σε συνέδριο τον Μάιο ο Διευθύνων Σύμβουλος των ΕΛΠΕ, Ανδρέας Σιάμισιης.
Στην απόφαση αποχώρησης από τα δύο χερσαία «οικόπεδα», συνέβαλαν επίσης τα γραφειοκρατικά εμπόδια, καθώς υπήρξαν σημαντικές καθυστερήσεις στις απαραίτητες αδειοδοτήσεις των εργασιών. Σημαντικός επίσης λόγος ήταν οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών, καθώς όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά στελέχη του κλάδου, δεν είναι τυχαίο πως εδώ και δεκαετίες δεν έχει υπάρξει περιβαλλοντική έγκριση εξορύξεων σε χερσαία περιοχή.
Στις υπεράκτιες παραχωρήσεις, από την άλλη πλευρά, προστίθεται η πρόκληση του μεγάλου βάθους των ελληνικών θαλασσών, το οποίο προϋποθέτει υψηλή τεχνογνωσία και εμπειρία στην αξιοποίηση ανάλογων κοιτασμάτων. Γι΄ αυτό και τα Ελληνικά Πετρέλαια θέτουν ως προϋπόθεση τη σύμπραξη με εξειδικευμένες εταιρείες του κλάδου, οι οποίες διαθέτουν το απαραίτητο know-how.
Αμερικανικογαλλική παρουσία στα μπλοκ της Κρήτης
Από το σύνολο του χαρτοφυλακίου των ΕΛΠΕ, παραχωρήσεις που πληρούν το παραπάνω κριτήριο είναι τα δύο θαλάσσια μπλοκ της Κρήτης («Δυτική Κρήτη» και «Νοτιοδυτική Κρήτη»), με δεδομένο ότι στην παραχωρησιούχο κοινοπραξία συμμετέχουν εκτός από τα Ελληνικά Πετρέλαια (20%), η γαλλική Total (40%) και η αμερικανική ExxonMobil (40%). Στον αντίποδα, ο Όμιλος δεν διαθέτει εταίρο στην παραχώρηση του Κυπαρισσιακού Κόλπου (μπλοκ 10), καθώς και στο «οικόπεδο» στο Ιόνιο έπειτα από την αποχώρηση της Repsol.
Τα Ελληνικά Πετρέλαια δίνουν επίσης το «παρών» στον Πατραϊκό Κόλπο, σε κοινοπραξία με την Energean όπου συμμετέχουν με 50%, στο μπλοκ 2 (Δυτικά της Κέρκυρας) με 25% (με το υπόλοιπο 75% να κατέχει η Energean). Επίσης, συμμετέχει με 25% στην κοινοπραξία μίσθωσης της παραχώρησης στο Θρακικό Πέλαγος (με το υπόλοιπο 75% να ανήκει στην καναδική Calfrac), ενώ έχει υποβάλει προσφορά για το μπλοκ 1 (βόρεια της Κέρκυρας).
