Έντονη δυσαρέσκεια και προβληματισμό προκάλεσαν στον εμπορικό κόσμο της χώρας τα νέα μέτρα που ανακοίνωσε το απόγευμα της Τρίτης ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, μετά την «έκρηξη» των κρουσμάτων κορονοϊού.
Τα νέα μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού επιτείνουν την αγωνία των επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του λιανεμπορίου, καθώς εκφράζουν φόβους για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους σε έναν πολύ δύσκολο, όπως αποδεικνύεται, χειμώνα.
Σύμφωνα με τον κ. Πλεύρη, με ΚΥΑ που θα εκδοθεί, από το ερχόμενο Σάββατο οι πολίτες που δεν έχουν εμβολιαστεί θα μπορούν να εισέρχονται στα εμπορικά καταστήματα μόνο με την επίδειξη αρνητικού rapid test. Το ίδιο μέτρο θα ισχύει για την είσοδο σε δημόσιες υπηρεσίες, τράπεζες, μικτούς χώρους διασκέδασης, καθώς και κομμωτήρια, ενώ εξαιρούνται καταστήματα τροφίμων, φαρμακεία, εκκλησίες.
Η ανακοίνωση για τα νέα μέτρα μπορεί να μην έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία, δεδομένης της εξαιρετικά ανησυχητικής αύξησης του αριθμού των κρουσμάτων κορονοϊού τις τελευταίες ημέρες, προκαλεί ωστόσο έντονες αντιδράσεις στον εμπορικό κόσμο.
Πολλά τα «αγκάθια»
Τα «αγκάθια» για μεγάλο αριθμό μικρομεσαίων επιχειρήσεων ανά την επικράτεια είναι πολλά, με τον εμπορικό κόσμο να καλείται να διαχειριστεί τα φαινόμενα των ισχυρών πληθωριστικών πιέσεων και της ραγδαίας αύξησης του ενεργειακού κόστους. Οι πρώτες αναταράξεις έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους στην εφοδιαστική αλυσίδα, ενώ προ των πυλών βρίσκεται ένα μαζικό κύμα ανατιμήσεων. Το κύμα ακρίβειας που έρχεται, θα ροκανίσει το διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών, ωθώντας τους σε αγορές αγαθών που χαρακτηρίζονται απολύτως απαραίτητες, όπως τα είδη διατροφής και περιορίζοντας την αγοραστική τους δύναμη.
Η αγωνία για το τι επιφυλάσσουν οι επόμενοι μήνες για το λιανεμπόριο είναι διάχυτη. Οι επιχειρήσεις πρέπει πάση θυσία να διασφαλίσουν τη ρευστότητα που χρειάζονται, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να αντιμετωπίσουν και το βουνό των χρεών που συνεχίζει να τους πνίγει…
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, από το ερχόμενο Σάββατο, οι επιχειρηματίες – σαν έτερα όργανα επιβολής της τάξης – καλούνται να ελέγχουν στις εισόδους των καταστημάτων τους όλους τους πελάτες τους και να ζητούν αρνητικό rapid test από τους ανεμβολίαστους, προκειμένου οι τελευταίοι να μπορούν να πραγματοποιούν τις αγορές τους. Εάν βέβαια οι πελάτες που δεν έχουν εμβολιαστεί, αποφασίσουν να υποβληθούν σε rapid test ώστε να είναι ελεύθεροι να κάνουν τα ψώνια τους. Αυτό θα φανεί στην πράξη…
Παράγοντες της αγοράς εκφράζουν τη βεβαιότητα πως η εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου θα μειώσει την αγοραστική κίνηση.
Οι εκπτώσεις του Νοεμβρίου και η εορταστική περίοδος ενόψει
Τα νέα δεδομένα που καλείται να αντιμετωπίσει το λιανεμπόριο έρχονται την ώρα που η αγορά είχε πάρει τα πάνω της, μετά την αύξηση του τζίρου το καλοκαίρι.
Με την έλευση, άλλωστε, του Νοεμβρίου, ξεκίνησαν οι ενδιάμεσες εκπτώσεις, οι οποίες θα διαρκέσουν δύο εβδομάδες (έως τις 15 Νοεμβρίου). Την ερχόμενη Κυριακή (7 του μηνός) τα καταστήματα θα είναι ανοικτά.
Ο Νοέμβριος, άλλωστε, θα συνοδευθεί από περισσότερες προσφορές σε αρκετά καταναλωτικά αγαθά, αφού, πέραν των εκπτώσεων, στις 26 Νοεμβρίου έρχεται η Black Friday και εν συνεχεία, ακολουθεί η Cyber Monday. Ο Νοέμβριος αποτελεί παραδοσιακά το πρώτο σοβαρό δείγμα γραφής της αγοραστικής κίνησης για τους επιχειρηματίες ενόψει των εορτών των Χριστουγέννων.
Τα νέα μέτρα έρχονται να αυξήσουν τους «πονοκεφάλους» για τη «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής οικονομίας, ήτοι τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, που δεν έχει δώσει και λίγες μάχες από την έναρξη της πανδημίας…
Η ενίσχυση των προσδοκιών και το απότομο «φρένο» των νέων μέτρων
Τα νέα μέτρα που θα τεθούν σε ισχύ από το ερχόμενο Σάββατο, αναμένεται να βάλουν «φρένο» στην ενίσχυση των προσδοκιών για το λιανεμπόριο.
Όπως προκύπτει από το Μηνιαίο Δελτίο Ερευνών Οικονομικής Συγκυρίας του ΙΟΒΕ για τον μήνα Οκτώβριο, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο ενισχύθηκε αισθητά. Οι θετικές εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για τις τρέχουσες πωλήσεις τους ενισχύθηκαν περαιτέρω τον Οκτώβριο, ενώ παράλληλα οι θετικές προβλέψεις για την εξέλιξη των πωλήσεων στο επόμενο τρίμηνο βελτιώθηκαν ακόμα περισσότερο. Σύμφωνα πάντα με την ανάλυση του ΙΟΒΕ, ως προς τις τιμές, τουλάχιστον οι μισές των επιχειρήσεων αναμένουν σταθερότητα και το 46% άνοδο.
Ως προς το βαθμό αβεβαιότητας που επικρατεί στο οικονομικό περιβάλλον, τον Οκτώβριο το 42,7% θεωρεί ότι η μελλοντική ανάπτυξη μπορεί να προβλεφθεί δύσκολα ή σχετικά δύσκολα, έχοντας βελτιωθεί σημαντικά σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.
Οι αντιδράσεις του εμπορικού κόσμου
«Για περισσότερο από ενάμιση χρόνο ο εμπορικός κόσμος καταβάλλει ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν προκειμένου να συμβάλλει στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Υπέμεινε επί μακρόν τα επώδυνα lockdown με τον μηδενικό τζίρο, προσδοκώντας την επιστροφή στην «κανονικότητα», που συνεχώς αναβάλλεται», αναφέρει σε δήλωσή του ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Γιώργος Καρανίκας, σχολιάζοντας τα νέα μέτρα που ανακοινώθηκαν την Τρίτη.
«Αυτονοήτως, η προστασία της ανθρώπινης ζωής και της ασφάλειας των καταναλωτών παραμένει και σήμερα η πρώτη προτεραιότητα των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων. Είναι προφανές όμως πως τα νέα περιοριστικά μέτρα στην προσέλευση του αγοραστικού κοινού θα προκαλέσουν νέες απώλειες στα έσοδα όλων ανεξαιρέτως των εμπορικών ΜμΕ» επισημαίνει ο κ. Καρανίκας και συνεχίζει λέγοντας πως «η υποχρέωση επίδειξης rapid test για την είσοδο στο κατάστημα συνιστά ανασταλτικό παράγοντα που οπωσδήποτε θα μειώσει την αγοραστική κίνηση και μάλιστα σε μία περίοδο που οι πληθωριστικές πιέσεις και το ενεργειακό κόστος πλήττουν ήδη όλα ανεξαιρέτως τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις».
«Οι ιδιοκτήτες των καταστημάτων και οι εργαζόμενοι σε αυτά μετατρέπονται σε ελεγκτές των πιστοποιητικών και των rapid test, καθήκον στο οποίο, ακόμη και αν οι ίδιοι καταφέρουν να ανταπεξέλθουν, είναι σίγουρο πως θα αλλοιώσει την αγοραστική εμπειρία για τους πολίτες, μειώνοντας τις επισκέψεις τους στην αγορά. Στον αντίποδα, η χωρίς κανένα έλεγχο και περιορισμό προσέλευση όλων εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων πολιτών στα σουπερμάρκετ και τις λαϊκές αγορές δημιουργεί ευθέως ζήτημα αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος των εμπορικών επιχειρήσεων. Ταυτόχρονα προκαλεί εύλογα ερωτήματα ως προς την αποτελεσματικότητα στην ανάσχεση της πανδημίας που θα έχει το επιλεγμένο από την κυβέρνηση μείγμα μέτρων. Με αυτά τα δεδομένα, το λιανεμπόριο εισέρχεται και πάλι σε «αχαρτογράφητα νερά» και μάλιστα ενόψει της εορταστικής περιόδου, την οποία ανέμενε με προσδοκίες ανάκαμψης του τζίρου και της ψυχολογίας».
«Ασύμμετρο είναι το βάρος στις πλάτες του λιανεμπορίου από τα νέα μέτρα», τονίζει, από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, Σταύρος Καφούνης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, «το λιανεμπόριο από την αρχή της πανδημίας έχει αντιμετωπίσει με εξαιρετική σοβαρότητα τόσο τις οικονομικές όσο και τις υγειονομικές προκλήσεις, τηρώντας ευλαβικά όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα. Άλλωστε, έχουμε όλοι συμφωνήσει ότι ουδέποτε αποτέλεσε εστία μετάδοσης του covid-19 και κανείς στο παρελθόν δεν αμφισβήτησε το ασφαλές περιβάλλον εντός των καταστημάτων. Ως εκ τούτου, η απαίτηση να ελέγχονται από τους εργαζόμενους στα καταστήματα οι καταναλωτές είναι ανέφικτη και δυστυχώς το μέτρο αυτό θα επιδεινώσει το οικονομικό περιβάλλον, σε μία περίοδο που επανέρχεται σταδιακά η αισιοδοξία στην αγορά».
