Επαναπροσδιορισμό των κριτηρίων επιλεξιμότητας και βελτιώσεις στα υφιστάμενα χρηματοδοτικά προγράμματα, δημιουργία νέων εγγυοδοτικών εργαλείων, φορολογικά και άλλα κίνητρα, προτείνουν οι τράπεζες προκειμένου να ενισχυθούν οι χορηγήσεις προς τις επιχειρήσεις με τρόπο που να μην διακυβεύεται η υγεία των δανειακών χαρτοφυλακίων τους.
Το θέμα της αύξησης των χορηγήσεων είναι το μείζον στη νέα περίοδο που ανοίγεται μετά την πανδημία και οι τράπεζες πιέζονται να ανταποκριθούν στη ζήτηση για δανεισμό. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η απόσυρση των μέτρων στήριξης και ο κίνδυνος αύξησης των κόκκινων δανείων επιβάλλει περιορισμούς και μεγάλη προσοχή από πλευράς για το πώς θα γίνει η πιστωτική επέκταση.
Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες έχουν υποβάλει, σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, συγκεκριμένες προτάσεις στον Υφυπουργό Ανάπτυξης & Επενδύσεων, Γιάννη Τσακίρη.
Θεωρώντας καταρχάς απαραίτητο τον κεντρικό συντονισμό Υπουργείου Οικονομικών, Υπουργείου Ανάπτυξης & Επενδύσεων, Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας και Τραπεζών προκειμένου τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία και να συνδυαστούν με τον επωφελέστερο τρόπο για τις επιχειρήσεις (π.χ. οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης αφορούν τη στήριξη επενδύσεων για ποσά μεγαλύτερα των 2 εκατ. ευρώ, ενώ το ΤΕΠΙΧ είναι επωφελέστερο για χρηματοδοτήσεις μέχρι 2 εκατ. ευρώ), οι τράπεζες προτείνουν τα εξής:
- Επαναπροσδιορισμό των διάφορων χρηματοδοτικών εργαλείων ως προς τα κριτήρια επιλεξιμότητας (βιωσιμότητα επιχείρησης, μη προβληματική επιχείρηση, διατήρηση θέσεων εργασίας). Προτείνεται η «χαλάρωση» των κριτηρίων επιλεξιμότητας κυρίως για τις επιχειρήσεις των οποίων η δραστηριότητα επηρεάστηκε από την πανδημία.
Στο πλαίσιο αυτό, προτείνονται:
- Αύξηση του ποσοστού εγγυήσεων της ΕΑΤ σε επίπεδο χαρτοφυλακίου. Προτείνεται η αύξηση του cap rate στα υφιστάμενα προγράμματα, καθώς επίσης και ο σχεδιασμός νέων προγραμμάτων με υψηλό cap rate ή και uncapped, με σκοπό τη βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση συγκεκριμένων κατηγοριών επιχειρήσεων (π.χ. επιχειρήσεων υψηλού ρίσκου, νεοσύστατων επιχειρήσεων, νέων επιστημόνων, κ.ά.).
- Σχεδιασμός υβριδικών προϊόντων που θα συνδυάζουν επιδότηση επιτοκίου (που επιτυγχάνεται από τη συν-επένδυση πόρων Τραπεζών-ΕΑΤ) και εγγυοδοσία της ΕΑΤ.
- Σχεδιασμός εγγυοδοτικών χρηματοδοτικών εργαλείων κεφαλαίου κίνησης με τη μορφή Ανοικτού Αλληλόχρεου Λογαριασμού. Η προτεινόμενη μορφή χρηματοδοτικών εργαλείων ενισχύει τη ρευστότητα των επιχειρήσεων σύμφωνα με τις συνθήκες της αγοράς (εποχικότητα, ανατίμηση σε πρώτες ύλες, μεταφορές και ενέργεια κ.λπ.), αντιμετωπίζοντας τόσο τον περιορισμό των διαθέσιμων κεφαλαίων σε επίπεδο προσφοράς, όσο και των αδυναμιών που παρουσιάζονται σε επίπεδο ζήτησης, σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους του συναλλακτικού κύκλου δραστηριότητας.
- Νέο συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα με επιδότηση επιτοκίου για τα πρώτα έτη. Λόγω των αυξημένων λειτουργικών εξόδων που αναμένεται να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις, προτείνεται να εξεταστεί η δυνατότητα νέου προγράμματος με επιδότηση επιτοκίου, τόσο για κεφάλαιο κίνησης, όσο και για επενδυτικά σχέδια και με διάρκεια 5 έτη και άνω των 10 ετών αντίστοιχα.
Δημιουργία Nέων Εγγυοδοτικών Προγραμμάτων
Οι τράπεζες προτείνουν τη δημιουργία Nέων Εγγυοδοτικών Προγραμμάτων.
Συγκεκριμένα:
α. Εγγυοδοτικό πρόγραμμα, το οποίο θα συνδυάζει την παροχή κινήτρων για την επίτευξη συγκεκριμένων μετρήσιμων στόχων. Εφόσον η επιχείρηση πετύχει τους στόχους που συμφωνούνται εξαρχής και θα αφορούν συγκεκριμένους αναπτυξιακούς πυλώνες (π.χ. εξαγωγές, πράσινη μετάβαση, κ.τ.λ.), θα λαμβάνει επιχορήγηση προς αποπληρωμή μέρους του δανείου.
β. Εγγυοδοτικό πρόγραμμα για τη χρηματοδότηση της Ιδίας Συμμετοχής επιχειρηματικών σχεδίων που έχουν ενταχθεί σε δράσεις ΕΣΠΑ ή κάτω από το πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης.
γ. Εγγυοδοτικό πρόγραμμα για την παροχή επενδυτικών δανείων που θα καλύψουν την υλοποίηση μικρών επενδυτικών σχεδίων για τα οποία οι επιχειρήσεις δεν επιλέγουν άλλα επιχορηγούμενα προγράμματα (π.χ. ΕΣΠΑ) λόγω πολύπλοκων γραφειοκρατικών διαδικασιών που οδηγούν σε καθυστερήσεις.
δ. Εγγυοδοτικό πρόγραμμα προς νεοφυείς (λειτουργία < 3 έτη) επιχειρήσεις ή επιχειρήσεις γυναικείας / περιφερειακής επιχειρηματικότητας ή ειδικούς κλάδους (π.χ. ελεύθερους επαγγελματίες ή επιστήμονες).
ε. Πρόγραμμα παροχής εγγυήσεων πλεονάζοντος ποσού ή/και επιδότησης επιτοκίου προς επιχειρήσεις που κρίνονται ως μεσαίου ή υψηλού ρίσκου από τις Τράπεζες ή δεν μπορούν να δανειστούν (διότι π.χ. έχουν αρνητικά ίδια κεφάλαια, λειτουργικές ζημίες, μεγάλο ποσοστό υπάρχοντος δανεισμού κ.λπ.).
στ. Πρόγραμμα παροχής εγγύησης ή/ και επιδότησης επιτοκίου για επιχειρήσεις που έχουν αυξημένες συναλλαγές μέσω ηλεκτρονικών μέσων (π.χ. κίνηση POS) στοχεύοντας κλάδους με υψηλά ποσοστά φοροδιαφυγής (π.χ. επαγγελματίες).
Σχεδιασμός εγγυοδοτικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων που θα συνδυαστούν με επιλέξιμες επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης (συνεισφορά τραπεζικής χρηματοδότησης), ώστε οι εν λόγω πόροι του RRF να γίνουν ακόμη πιο ελκυστικοί ειδικότερα για τις Μικρές Επιχειρήσεις.
Βελτιώσεις στα υφιστάμενα προγράμματα
Οι τράπεζες προτείνουν και βελτιώσεις στα ήδη υφιστάμενα προγράμματα. Ειδικότερα:
Βελτιώσεις στα υφιστάμενα συγχρηματοδοτούμενα (ΤΕΠΙΧ ΙΙ). Προτείνεται να εξεταστούν οι εξής βελτιώσεις:
α) Επέκταση της διάρκειας των δανείων στα 15 έτη από 10 που είναι σήμερα.
β) Αύξηση της περιόδου χάριτος καταβολής δόσης κεφαλαίου σε 24 μήνες.
γ) Αύξηση του μέγιστου ποσού χρηματοδότησης στα 3 εκ. από 1,5 εκ. ευρώ.
δ) Άρση των γεωγραφικών περιορισμών με σκοπό τη μεταφορά κεφαλαίων από περιοχές με μικρή ζήτηση σε περιοχές με μεγαλύτερη ζήτηση.
Παράταση της χρονικής διάρκειας προγραμμάτων (λ.χ. Εγγυοδοτικό Γ΄ φάσης) με σκοπό την ενίσχυση της απορροφητικότητας. Πέραν της χρονικής παράτασης προτείνονται επίσης:
α) η παροχή δυνατότητας Ανακυκλούμενης Πίστωσης,
β) η διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής των δικαιούχων (να μην εξαιρούνται όσοι υπήχθησαν στην Α΄ και Β΄ φάση),
γ) η αύξηση της χρονικής διάρκειας (πέραν της 5ετίας),
δ) η κάλυψη και επενδυτικών σχεδίων.
Φορολογικά και λοιπά κίνητρα
Οι τράπεζες κρίνουν σκόπιμη και την παροχή φορολογικών και άλλων κινήτρων, όπως:
- Απαλλαγή καταβολής της εισφοράς του Ν. 128/75.
- Παροχή φορολογικών κινήτρων (προσαύξηση των εκπιπτόμενων από τα ακαθάριστα έσοδα πληρωμών τόκων κατά 50%-100%, όσον αφορά δάνεια που εντάσσονται σε συγκεκριμένα προγράμματα ή επενδυτικά σχέδια).
- Παροχή «Πιστοποιημένης Εκπαίδευσης» μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ώστε να αποκτήσουν το δικό τους επιχειρηματικό σχέδιο και να διευκολύνεται η πρόσβασή τους σε πηγές χρηματοδότησης. Υπάρχει αναγκαιότητα συστηματικής ενημέρωσης και των λογιστικών γραφείων.
- Επαναπροσδιορισμός κριτηρίων για τη χορήγηση ασφαλιστικής ή φορολογικής ενημερότητας. Προτείνεται η «χαλάρωση» των κριτηρίων για επιχειρήσεις των οποίων:
- η δραστηριότητα έχει επηρεαστεί από την πανδημία (μειωμένος τζίρος, ζημίες),
- υπάρχει αδυναμία τήρησης πλάνου αποπληρωμής ρυθμισμένων οφειλών, λαμβάνοντας υπόψιν το materiality των ποσών που είναι σε εκκρεμότητα, καθώς επίσης και στόχευση σε επιχειρήσεις με αναπτυξιακή προοπτική (post covid performance).
Λοιπές δράσεις
Τέλος, οι τράπεζες προτείνουν να γίνει αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας και αναβάθμιση εκ μέρους των Τραπεζών του συστήματος συλλογής πληροφοριών και δεδομένων (ποσοτικών και ποιοτικών) με τη συνεργασία τομέων του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με σκοπό τον εμπλουτισμό των κριτηρίων αξιολόγησης και τη διεύρυνση της περιμέτρου των bankable επιχειρήσεων.
Επίσης, να υπάρξει βελτίωση της εγκριτικής διαδικασίας, της παρακολούθησης του δανείου από την ΕΑΤ, της υποβολής των αιτήσεων χρηματοδότησης / μείωση δικαιολογητικών (ιδιαίτερα για πιστοποιητικά με μεγάλο χρόνο έκδοσης, π.χ. πιστοποιητικό από Πρωτοδικείο περί Μη πτώχευσης) και απλοποίηση εν γένει των διαδικασιών ένταξης στα προγράμματα της ΕΑΤ με στόχο τον περιορισμό του χρόνου έγκρισης – εκταμίευσης.
