Ολοένα και πιο βαριά ρίχνει - μέρα με τη μέρα - τη σκιά της στην ελληνική οικονομία η ουκρανική κρίση, με καταναλωτές κι επιχειρήσεις να εκφράζουν φόβους για ένα νέο, σφοδρό κύμα ακρίβειας και ανατιμήσεων με απροσδιόριστη χρονική διάρκεια.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να μείνει ανεπηρέαστη από το «τσουνάμι» των αλυσιδωτών επιπτώσεων που έχει πυροδοτήσει σε ολόκληρο τον πλανήτη η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, με το προσεχές μέλλον να μοιάζει εξαιρετικά αβέβαιο.
Στην πρώτη γραμμή των ανησυχιών βρίσκεται ο αγροδιατροφικός τομέας, καθώς οι φόβοι για ελλείψεις σιτηρών ενισχύουν τις προβλέψεις για μεγάλες ανατιμήσεις προσεχώς. Καθώς Ρωσία και Ουκρανία αποτελούν δύο από τις κυριότερες αγορές σιτηρών στον κόσμο, οι δραματικές εξελίξεις των τελευταίων 24ώρων έχουν βάλει «φωτιά» στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, στρώνοντας το χαλί για νέες αυξήσεις τιμών και στην Ελλάδα σε βασικά προϊόντα όπως το ψωμί, τα άλευρα, τα ζυμαρικά και τα δημητριακά.
Την ίδια ώρα, οι ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών προς την Ουκρανία έχουν «παγώσει», προκαλώντας έντονο προβληματισμό στους εξαγωγείς και τους λοιπούς φορείς της αγοράς. Προ πανδημίας οι ελληνικές εξαγωγές προς την Ουκρανία κυμαίνονταν από 182 έως 211 εκατ. ευρώ.
«Τα μέσα νοικοκυριά στην Ελλάδα οδηγούνται σε φτωχοποίηση»
«Η κατάσταση στην αγορά θα επιδεινωθεί λόγω της ρωσο-ουκρανικής κρίσης», εκτιμά, μιλώντας στο insider.gr, η πρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ, Παναγιώτα Καλαποθαράκου, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για νέες ανατιμήσεις, λόγω της εκτόξευσης του ενεργειακού και μεταφορικού κόστους.
Σύμφωνα με την ίδια, οι ραγδαίες εξελίξεις στην Ουκρανία έρχονται την ώρα που η Ελλάδα έχει ήδη μπει στη μέγγενη των πληθωριστικών πιέσεων. «Οι ανατιμήσεις χτυπούν τα μέσα νοικοκυριά στην Ελλάδα, τα οποία απειλούνται ευθέως με φτωχοποίηση. Δεν αντέχουν άλλο τα ελληνικά νοικοκυριά. Πριν καν γίνουν ορατές οι επιπτώσεις της γεωπολιτικής έντασης, η τιμή σε βασικά αγαθά έχει πάρει την ανιούσα. Το ψωμί πωλείται παντού προς 90 λεπτά του ευρώ. Ως πού θα φτάσει αυτό;», διερωτάται η κυρία Καλαποθαράκου, επαναλαμβάνοντας πως ακόμη δεν έχουμε δει τα «απόνερα» του πολέμου στην Ουκρανία.
Η ίδια αποκαλύπτει, επίσης, πως στην ΕΚΠΟΙΖΩ είναι δεκάδες, καθημερινά, οι καταγγελίες των καταναλωτών για τις υπέρογκες αυξήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος. «Η κατάσταση έχει ξεφύγει, δεν προλαβαίνουμε να απαντάμε στα τηλέφωνα», περιγράφει.
Σε απόγνωση και οι επιχειρήσεις
«Οι τελευταίες δυσμενείς γεωπολιτικές εξελίξεις αναμένεται να εκτοξεύσουν το ήδη υπέρογκο κόστος ενέργειας», προειδοποιεί, την ίδια ώρα, ο πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας, Παύλος Ραβάνης, ζητώντας άμεση λήψη δραστικών παρεμβάσεων ώστε να αναχαιτιστεί το νέο κύμα ανατιμήσεων.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία πρόσφατης έρευνας του Επιμελητηρίου - η οποία διεξήχθη από τις αρχές έως τα μέσα Φεβρουαρίου, ήτοι πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία - οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις βρίσκονται στη δίνη της εκτόξευσης του ενεργειακού κόστους, λαμβάνοντας κάθε μήνα υψηλότερους λογαριασμούς, για την χρήση ρεύματος και φυσικού αερίου.
Ήδη, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, το κόστος ενέργειας ως προς το συνολικό τζίρο μιας επιχείρησης αντιπροσωπεύει πλέον κατά μέσο όρο το 36%.
Tο κόστος ενέργειας για τις επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά μέσο όρο τον τελευταίο χρόνο κατά 85%, με τις μισές επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην έρευνα να βλέπουν αύξηση στα τιμολόγιά τους πάνω από 90% και το 40% να εκτιμά την αύξηση μεταξύ 21 - 50%.
Έγιναν ανατιμήσεις 14%... έρχονται κι άλλες
Σύμφωνα με το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο της Αθήνας, μία στις τρεις επιχειρήσεις έχει ήδη προχωρήσει σε αυξήσεις τιμών και θα ακολουθήσει και δεύτερος γύρος. Πιο συγκεκριμένα, το 36% των επιχειρήσεων έχει προχωρήσει σε αυξήσεις στην τιμή των προϊόντων τους, εξαιτίας της αύξησης του κόστους ενέργειας, με τον μέσο όρο των ανατιμήσεων, το τελευταίο διάστημα, να φτάνει το 14%.
Το 80% όσων επιχειρήσεων σκοπεύουν να κάνουν αύξηση τιμών έχει ήδη ξανακάνει το τελευταίο διάστημα, ενώ το 19% που είχε κάνει αύξηση δεν σκοπεύει να ξανακάνει στο προσεχές διάστημα. Το 34% δεν έχει κάνει αύξηση και ούτε σκοπεύει να κάνει, ενώ το ενώ το υπόλοιπο 66% που δεν είχε κάνει αύξηση τιμών σκοπεύει να κάνει το προσεχές διάστημα. Σύμφωνα με τους επιχειρηματίες, ο μέσος όρος και της νέας αύξησης των τιμών θα είναι επίσης 14% το επόμενο διάστημα.
Να σημειωθεί εδώ πως το 57% των συμμετεχόντων στην έρευνα είναι επιχειρηματίες με προσωπικό έως 10 εργαζόμενους, το 2% με προσωπικό από 11 έως 20 εργαζόμενους, το 5% με προσωπικό από 21 έως 40 εργαζόμενους, το 1% με προσωπικό από 40 έως 60 και το 1% με περισσότερους από 61 εργαζόμενους.
Την ίδια στιγμή, όπως ανακοίνωσε χθες η ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία αυξήθηκε τον Ιανουάριο κατά 31,6% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021, εξέλιξη η οποία οφείλεται κατά ένα μεγάλο ποσοστό στην αύξηση – σε ποσοστό άνω του 60% - στους δείκτες παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Ο δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία στέλνει ένα πρώτο μήνυμα για την πορεία του πληθωρισμού, στρώνοντας το χαλί για τη διαμόρφωση των τιμών στη λιανική.
