Η εικόνα που έχουν οι πολίτες για τη φαρμακοβιομηχανία και πώς αυτή μπορεί να «ΜΕΤΑ-εξελιχθεί» στη μετά την πανδημία εποχή, ο τρόπος με τον οποίο όλοι οι εμπλεκόμενοι μαζί μπορούν να σχεδιάσουν το μέλλον της Υγείας στην Ελλάδα, οι αλλαγές που σημειώνονται στον εργασιακό τομέα και οι νέες ανάγκες που προκύπτουν σε επίπεδο δεξιοτήτων και ικανοτήτων, καθώς και ο ρόλος της Τεχνολογίας και της Ψηφιοποίησης στο χώρο της Υγείας, συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια του 13ου Συνεδρίου Φαρμακευτικού Management, με τίτλο «METAPHARMA: Μαζί διαμορφώνουμε το Μέλλον της Υγείας», το οποίο διεξήχθη στις 27, 28 και 29 Απριλίου 2022 στο Μέγαρο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Αθηνών.
Κατά την εναρκτήρια ομιλία της, η Πρόεδρος Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακευτικού Management (Ε.Ε.Φα.Μ.), κα Ντανιέλα Μάλο, ανέφερε: «Έχουμε την πεποίθηση πως, όλα όσα θα έχετε αποκομίσει μετά το τέλος του 3ημέρου θα αποτελέσουν πολύτιμο οδηγό για να ανταποκριθείτε στις προκλήσεις αλλά και τις ευκαιρίες που διαμορφώνει η νέα εποχή, αποδεικνύοντας για ακόμη μία φορά πως στην Ε.Ε.Φα.Μ. δίνουμε έμπρακτα και ουσιαστικά “αξία στο στέλεχος”».
Ακολούθησαν οι χαιρετισμοί των Προέδρων της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου, κ.κ. Δημήτρη Μωραΐτη, Γενικού Διευθυντή ΒΙΑΝ Α.Ε., του Ομίλου Γιαννακόπουλου, Προέδρου Συνδέσμου Εταιρειών Φαρμάκων Ευρείας Χρήσης (ΕΦΕΧ) και Γιώργου Τουσίμη, Γενικού Διευθυντή Amgen Ελλάδος & Κύπρου, Αντιπροέδρου PhRMA Innovation Forum (PIF).
«Πρέπει να γίνει αντιληπτό στην ευρύτερη κοινωνία αλλά και σε όλους τους πολιτικούς ότι το φάρμακο είναι προϊόν. Η υγεία είναι το αγαθό. Για να παραχθεί όμως το προϊόν που ονομάζεται “φάρμακο” απαιτούνται δισεκατομμύρια ευρώ σε Έρευνα και Ανάπτυξη. Αυτή τη στιγμή 8.000 προϊόντα βρίσκονται παγκοσμίως σε κλινικές δοκιμές και ανάπτυξη. Ο στόχος είναι κοινός για όλους τους εμπλεκομένους: το αγαθό της υγείας», ανέφερε ο κ. Μωραΐτης. Ο κ. Τουσίμης, από την πλευρά του, αφού αναφέρθηκε στη συνταγή της επιτυχίας των Συνεδρίων της Ε.Ε.Φα.Μ., τόνισε «Το ότι συμμετέχουμε όλοι μαζί, οι εμπλεκόμενοι στο χώρο της υγείας, σε μία συζήτηση για το πώς η κοινωνία αποτιμά το έργο της φαρμακευτικής βιομηχανίας στην Ελλάδα καθώς και το ότι ακούμε συγκεκριμένες προτάσεις των ειδικών επικοινωνίας για το πως θα μπορούσαμε να βελτιώσουμε την εικόνα του κλάδου, είναι κάτι πρωτόγνωρο και μπορεί να μας βοηθήσει πραγματικά να πάμε μπροστά».
Ο Επικεφαλής της Οργανωτικής Επιτροπής, κ. Κωνσταντίνος Ψυχούλης, Corporate Communications Manager, Aenorasis αναφέρθηκε στις ιδιαίτερες προκλήσεις του φετινού Συνεδρίου και τόνισε: «Στόχος μας ήταν το 13ο Συνέδριο να αποτελέσει μία ευκαιρία για να αναδείξουμε το πραγματικά υψηλό επίπεδο των ικανοτήτων και δεξιοτήτων που χαρακτηρίζουν τα στελέχη του φαρμακευτικού κλάδου στην Ελλάδα και να αποδείξουμε πως αν πιστέψουμε στις δυνάμεις μας, στον εαυτό μας και κυρίως σε όσους μας πλαισιώνουν μπορούμε να κάνουμε το αδύνατο δυνατό».
Οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις μέσα από τα μάτια των πολιτών
Κατά την πρώτη ημέρα του Συνεδρίου, ο δημοσιογράφος κ. Αντώνης Σρόιτερ συντόνισε δύο διαδοχικά panels. Στο πρώτο παρουσιάστηκε μια σημαντική έρευνα που εκπόνησε η Ε.Ε.Φα.Μ. αναφορικά με την εικόνα που έχουν σήμερα οι πολίτες για τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις και το Σύστημα Υγείας.
Η έρευνα, την οποία παρουσίασε ο Διευθύνων Σύµβουλος της MRB Hellas, κ. Δηµήτρης Μαύρος, κατέδειξε μία βελτιωμένη εικόνα για τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις μετά την πανδημία, χωρίς όμως η βελτίωση αυτή να είναι θεαματική, καθώς από τη μία πλευρά αναφέρονται ως «δέντρο της ζωής», από την άλλη όμως εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται ως κερδοσκοπικοί οργανισμοί. Πάντως, η αναγνώριση της θετικής συμβολής τους στην ανθρώπινη ζωή, που αναδείχθηκε στην περίοδο της υγειονομικής κρίσης, φαίνεται να αμβλύνει σημαντικά την κριτική διάθεση.
Στην επίδοση των φορέων στην πανδημία Covid-19, οι φαρμακευτικές εταιρείες ήρθαν στην 4η θέση, μετά τους φαρμακοποιούς, τα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα και τον προσωπικό/οικογενειακό γιατρό. Όσον αφορά στο βαθμό εμπιστοσύνης των πολιτών, η φαρμακοβιομηχανία φαίνεται να χάνει έδαφος συγκριτικά με άλλους κλάδους - σε σχέση με το 2017 - κυρίως λόγω της εξωστρεφούς πολιτικής που ακολούθησαν οι κλάδοι αυτοί, μέσω οργανωμένων δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ).
Αναφορικά με το σύστημα υγείας, προκύπτει ότι το αφήγημα του «ηρωικού ΕΣΥ» κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας τείνει να «ξεθωριάσει», καθώς οι αναφορές στην ποιότητα και την αφοσίωση του ιατρικού προσωπικού φαίνεται να υπερκαλύπτονται από τις δομικές αδυναμίες (υποδομές, προσωπικό). Μάλιστα, η έρευνα ανέδειξε και ερωτηματικά ως προς την αρτιότητα της αντιμετώπισης των περιστατικών Covid-19 κατά τα επόμενα κύματα και κατέδειξε διαφορές μεταξύ του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως η «Υγεία/Περίθαλψη/Πανδημία» κατάλαβε την πρώτη θέση στη λίστα με τα πιο σημαντικά προβλήματα της χώρας.
Σχολιάζοντας τα ευρήματά σχετικά με τη δημόσια εικόνα των φαρμακευτικών επιχειρήσεων, ο κ. Κωνσταντίνος Παναγούλιας, Αναπληρωτής Πρόεδρος ΣΦΕΕ, Αντιπρόεδρος ΒΙΑΝΕΞ Α.Ε., ανέφερε: «Στη δεοντολογία βρισκόμαστε στο υψηλότερο επίπεδο που μπορεί να βρίσκεται ένας κλάδος. Τα στελέχη των φαρμακευτικών εταιρειών ακολουθούν ηθικές αρχές οι οποίες είναι δεσμευτικές, ακολουθούν κώδικα δεοντολογίας και ελέγχονται για την εφαρμογή τους. Δυστυχώς δεν έχουμε καταφέρει να περάσουμε την εμπιστοσύνη στην κοινωνία. Ωστόσο, έχουμε και τα ελαφρυντικά μας. Ο κλάδος ήταν πάντα στοχοποιημένος από την Πολιτεία. Συχνά γινόμαστε αντικείμενο πολιτικής διαμάχης, σκανδαλολογίας κ.ο.κ.».
Ο κ. Γρηγόρης Καρέλος, Aντιπρόεδρος ΕΦΕΧ, Γενικός Διευθυντής Johnson & Johnson CHC, σχολίασε: «Όσο περισσότερα γνωρίζει η κοινωνία για το τι κάνουν οι εταιρείες, τόσο θετικότερος θα είναι και ο αντίκτυπος που έχουμε». Ο ίδιος αναφέρθηκε στις καινοτομίες των φαρμακευτικών προϊόντων ευρείας χρήσης όπως και στην στρατηγική ενέργεια του ΕΦΕΧ να διεξάγει μόνιμη καμπάνια ενημέρωσης του κοινού. «Θα έχουμε μία σταθερή επικοινωνία με το κοινό σχετικά με το πώς μπορεί να γίνει αποτελεσματικότερη η πρόληψη ασθενειών και η αντιμετώπιση ήπιων συμπτωμάτων», τόνισε.
Ο Πρόεδρος του ΕΟΔΥ, κ. Θεοκλής Ζαούτης, ανέφερε: «Αν θέλουμε να αποκτήσουμε εμπιστοσύνη στα δεδομένα της δημόσιας υγείας, της φαρμακοβιομηχανίας και της χρήσης φαρμάκων θα πρέπει να προχωρήσουμε σε μία πολιτική ανοιχτών δεδομένων». Υπάρχει ένας κλάδος που δεν έχει αξιοποιηθεί ακόμα στην Ελλάδα, η Φαρμακοεπιδημιολογία, δηλαδή η μελέτη της χρήσης και της αποτελεσματικότητας ενός φαρμάκου στους πληθυσμούς. Ένας φορέας σαν τον ΕΟΔΥ, μαζί με τον ΕΟΦ, θα μπορούσε να επεκτείνει αυτόν τον κλάδο, ο οποίος θα μπορέσει να παρέχει ψηφιοποιημένα δεδομένα, που θα εξασφαλίσουν περισσότερη εμπιστοσύνη στη χρήση φαρμάκων.»
«Η ψηφιοποίηση είναι η μεγάλη πρόκληση όλου του συστήματος υγείας στην Ελλάδα. Αν ανάγουμε το επίπεδο ψηφιοποίησης που έχουμε στη χώρα μας, είμαστε στη δεκαετία του ’70 στην υπόλοιπη Ευρώπη. Έχουμε συστήματα ατάκτως ειρημένα, με αδυναμία συνεργασίας. Δύο είναι οι μεγάλες προκλήσεις: η διασυνδεσιμότητα των συστημάτων και η διασύνδεση των ελληνικών συστημάτων με τα ευρωπαϊκά. Για να πάρουμε αποφάσεις πλέον σε όλα τα επίπεδα πρέπει να έχουμε real world data και real world evidence. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με μία παγκόσμια συνεργασία», σχολίασε ο Πρόεδρος του ΕΟΦ, κ. Δημήτρης Φιλίππου.
Την αξία της ψηφιοποίησης στα νοσοκομεία επεσήμανε ο κ. Σωκράτης Μητσιάδης, Διοικητής Γενικού Νοσοκοµείου «Σωτηρία». Ο ίδιος τόνισε ότι «για πρώτη φορά κατά την περίοδο της πανδημίας το Εθνικό Σύστημα Υγείας λειτούργησε ως ενιαίο Σύστημα Υγείας». Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, επεσήμανε ότι αποκάλυψαν τις δυσκαμψίες του συστήματος, υπογραμμίζοντας ότι αυτή η συγκυρία είναι μία χρυσή ευκαιρία για το ΕΣΥ, προκειμένου να αλλάξει με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.
Μιλώντας για την εικόνα των φαρμακευτικών εταιρειών στα μάτια των ασθενών, ο κ. Δηµήτρης Κοντοπίδης, Αντιπρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Ασθενών, ανέφερε ότι «οι χρονίως πάσχοντες είναι γνώστες της αξίας του φαρμάκου», απενοχοποιώντας την έννοια του κέρδους: «Για ποιο λόγο να μην έχεις μεγαλύτερο κέρδος, όταν το επανεπενδύεις για να δώσεις περισσότερη υγεία; Αυτό που θέλουμε εμείς είναι η αξία να επιστρέφει στον ασθενή. Αυτό μπορεί να γίνει όταν χρησιμοποιούνται σωστά, δίκαια και με προτεραιότητες οι πεπερασμένοι πόροι. Η ψηφιακή υγεία και ο μετασχηματισμός, όταν γίνει σωστά, μπορεί να μας δώσει αυτή την οικονομία κλίμακας και τη μεγάλη απόδοση».
Η «οπτική» του ακαδημαϊκού και διαφημιστικού χώρου
Την «οπτική» του ακαδημαϊκού και του διαφημιστικού χώρου ανέπτυξαν στο Expert Forum που ακολούθησε οι κ.κ. Γεώργιος Μπάλτας, Καθηγητής τµήµατος Μάρκετινγκ & Επικοινωνίας, Οικονοµικό Πανεπιστήµιο Αθηνών, Διευθυντής Μεταπτυχιακών Σπουδών και Αντώνης Κόχειλας, Global CEO, Ogilvy Advertising.
«Το κλειδί στην επικοινωνία με το κοινό και τους επαγγελματίες υγείας είναι η ειλικρίνεια. Το κοινό μπορεί να κατανοήσει εάν του μιλήσεις με το σωστό τρόπο. Το φάρμακο είναι ένα αγαθό γι’ αυτόν που δέχεται την ευεργεσία των ιδιοτήτων του αλλά είναι προϊόν γι’ αυτόν που το παράγει. Γιατί ενσωματώνει πόρους, τεχνολογία, ανθρώπινο δυναμικό και οποιαδήποτε επιστημονική έρευνα στον τομέα ενέχει υψηλό ρίσκο. Να γίνει η παραδοχή ότι οι εταιρείες είναι οικονομικοί οργανισμοί, που θέλουν πωλήσεις και κέρδη, τα οποία όμως χρησιμοποιούνται για την προαγωγή των φαρμάκων και τη βελτίωση της ζωής όλων», σχολίασε ο κ. Μπάλτας.
Σύμφωνα με τον κ. Κόχειλα, εάν κερδηθεί μερίδα της κοινής γνώμης ο κλάδος θα μπορεί να διαπραγματευτεί καλύτερα με την Πολιτεία και να αξιώσει μια πιο δίκαιη φορολόγηση. «Αν έχεις την ταμπέλα του “κακού παιδιού” είναι πολύ δύσκολο να διεκδικήσεις ό,τι δικαιωματικά σου ανήκει. Αν όμως αποτάξεις αυτήν την ταμπέλα και γίνεις ένας κλάδος που έμπρακτα συνεισφέρει, τότε το κράτος οφείλει να σου φερθεί και αυτό πιο δίκαια. Η καλή φήμη χτίζεται αποτελεσματικά εάν στοχεύσεις στη δημιουργία της χωρίς να περιμένεις απλά να έρθει», εξήγησε.»
Ο σχεδιασμός του μέλλοντος στην Υγεία
Στο δεύτερο panel αναλύθηκε το μακροπεριβάλλον της Υγείας μετά την πανδημία και αναδείχθηκε η δυναμική προοπτική ενός συνεργατικού σχεδιασμού του μέλλοντος της Υγείας στην Ελλάδα.
«Μπαίνουμε στην επόμενη μέρα μετά την πανδημία και έχουμε πολλά πράγματα να συζητήσουμε. Το βασικό είναι να τα κουβεντιάσουμε όλοι μαζί. Ήδη, στην Ελλάδα έχει γίνει πολύ πιο σημαντική η φωνή των ασθενών και συνεργαζόμαστε μαζί τους, ενώ συζητάμε και με τη φαρμακοβιομηχανία», ανέφερε η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, κα Μίνα Γκάγκα, τονίζοντας ότι η επόμενη μέρα περιλαμβάνει στο σχεδιασμό τη συνεργασία με όλους τους εμπλεκομένους. «Άρα θα πρέπει σε ένα συγκεκριμένο οικονομικό περιβάλλον να κάνουμε έναν λογαριασμό τέτοιον που να είναι αποδοτικός για όλους και να οδηγεί σε ένα βιώσιμο αποτέλεσμα».
Ο κ. Ολύµπιος Παπαδηµητρίου, Πρόεδρος Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ), Γενικός Διευθυντής Novo Nordisk, ανέφερε ότι η πανδημία ήταν μια ευκαιρία για να φανεί η συνεισφορά της φαρμακοβιομηχανίας στην κοινωνία, σημειώνοντας ωστόσο ότι στην πράξη υπάρχει ακόμα αρκετός δρόμος. Ο ίδιος τόνισε ότι «η ανάγκη για χρηματοδότηση είναι επιτακτική και όσο δεν υφίσταται θα πρέπει η Πολιτεία να επεξεργαστεί λύσεις για αποτελεσματικότερη χρήση των πόρων του συστήματος». Πρέπει να χρησιμοποιούνται με τέτοιον τρόπο οι πόροι, ώστε να είναι αποδοτικοί και να μην εξαντλείται η ευρηματικότητα στην περαιτέρω οικονομική πίεση των εταιρειών».
«Πρέπει να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις, οπωσδήποτε να μπουν κανόνες σε γιατρούς και φαρμακοποιούς οι οποίοι εφαρμόζονται σε όλες τις χώρες της Ευρώπης και έχουν καθυστερήσει να έρθουν στην Ελλάδα και να υπάρχει πολύ συγκεκριμένο κίνητρο, και μέσω του RRF και άλλων προγραμμάτων: οποιαδήποτε εταιρεία δημιουργεί προστιθέμενη αξία στην Ελλάδα, με ανταποδοτικότητα μετρήσιμη, είτε είναι ελληνική είτε ξένη, να έχει συγκεκριμένες φοροαπαλλαγές», τόνισε απ’ την πλευρά του ο κ. Θεόδωρος Τρύφων, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας.
Με την ιδιότητά του ως Αντιπροέδρου του Pharma Innovation Forum (PIF), ο κ. Τουσίμης επεσήμανε: «Με διαφορετικό τρόπο βλέπουμε τα πράγματα από την πλευρά της φαρμακοβιομηχανίας, με διαφορετικό τρόπο βλέπει την κατάσταση στο χώρο της Υγείας η πολιτική ηγεσία και με διαφορετικό τρόπο η ιατρική κοινότητα. Το σημαντικό είναι να κατανοήσουμε ότι πρέπει να βρεθούμε στο ίδιο τραπέζι επί της ουσίας, και να κοιτάξουμε λίγο πιο μακροπρόθεσμα τον ορίζοντα της υγείας. Δυστυχώς στην Ελλάδα, εδώ και πολλά χρόνια, οι εκάστοτε κυβερνήσεις έχουν έναν πολύ συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα για να λάβουν αποφάσεις, οι οποίες δεν λύνουν το πρόβλημα».
Ο κ. Δημήτρης Μπούμπας, Πρόεδρος Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚεΣΥ), Καθηγητής ΕΚΠΑ, σχολίασε: «Οι επαγγελματίες υγείας γνωρίζουν την αξία των φαρμάκων και μπορούν και πρέπει να την επικοινωνήσουν καλύτερα. Νοσήματα άλλοτε θανατηφόρα έχουν γίνει πλέον χρόνια. Είναι κάτι στο οποίο πρέπει να εκπαιδευτεί και το κοινό και η Πολιτεία και οι επαγγελματίες υγείας. Το φάρμακο είναι ένα κοινωνικό αγαθό και πρέπει να το διαχειριστούμε υπεύθυνα. Το ΚεΣΥ εκπαιδεύει τους γιατρούς για να τα χρησιμοποιούν με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα».
«Κλειδί» η καινοτομία και ο μετασχηματισμός
Κατά την δεύτερη ημέρα οι συμμετέχοντες σε δύο στρογγυλά τραπέζια συζήτησαν την τρέχουσα κατάσταση στον τομέα των επενδύσεων στην Καινοτομία στον χώρο της Υγείας. Το πρώτο στρογγυλό τραπέζι εστίασε σε θέματα ανάπτυξης και εφαρμογής της Καινοτομίας στη Δημόσια Διοίκηση και τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις.
Ο κ. Πάνος Παπακωνσταντίνου, Global Digital Engagement Catalyst Leader, Roche ανέφερε: «Η επικοινωνία με το γιατρό και τον ασθενή αλλάζει συνεχώς και τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει ακόμα περισσότερο. Το ψηφιακό κομμάτι είναι βασικό μέρος αυτής της αλλαγής. Σαν Roche στοχεύουμε τουλάχιστον το 80-90% των σχέσεων που έχουμε με γιατρούς και ασθενείς να γίνεται ψηφιακά στα επόμενα χρόνια. Η Ελλάδα είναι αυτό που λέμε “right size market”. Είναι τόσο μικρή που μπορείς να κάνεις πολλά πράγματα, γρήγορα και να έχουν μεγάλη επίδραση. Γιατί οι περισσότεροι γιατροί και ασθενείς είναι συγκεντρωμένοι σε μεγαλουπόλεις. Μπορούμε να δοκιμάσουμε και να μάθουμε μαζί τους. Αυτό είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα».
Ο κ. David Dellamonica, Head Digital & Innovation, Oncology Europe & Canada της AstraZeneca, μιλώντας περί επαναστατικής αναβάθμισης της Ογκολογίας, μέσω της τεχνητής νοημοσύνης και της χρήσης Real World Data, αναφέρθηκε στο Πρόγραμμα Optima: «Στο πρόγραμμα εμπλέκονται 38 εταίροι και τελεί υπό την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αποτελεί την πρώτη δέσμη υπολογιστικών κατευθυντήριων γραμμών, οι οποίες σκοπό έχουν να υποστηρίξουν και να βοηθήσουν τον γιατρό να καταλάβει ποιο είδος θεραπείας απαιτείται για τον
εκάστοτε ασθενή. Αυτό, λοιπόν, στο οποίο στοχεύουμε είναι, μέσω της τεχνητής νοημοσύνης, να βοηθήσουμε τον γιατρό να πάρει τη σωστή απόφαση».
«Τα στοιχεία μαρτυρούν μία οριακή επιβράδυνση στη φαρμακευτική ανάπτυξη τα επόμενα τέσσερα χρόνια», σχολίασε η κα Χαριέττα Ελευθεροχωρίνου, Vice President, Corporate Development, IQVIA και αναφέρθηκε στο πώς μπορεί η φαρμακευτική βιομηχανία να προλάβει τις εξελίξεις, σε μία τέτοια δύσκολη περίοδο: «Η απάντηση βασίζεται σε τρεις στρατηγικούς άξονες: την υιοθέτηση της ψηφιακής αναβάθμισης, την ενίσχυση της τεχνητής νοημοσύνης, συνδυασμένης με πραγματικά κλινικά δεδομένα (RWE), και τον ευρύτερο "εναγκαλισμό" της καινοτομίας». Όπως επεσήμανε, είναι αισιόδοξο το ότι και στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, αρχίζει να παρατηρείται κινητοποίηση σε επίπεδο επενδύσεων.
«Η ψηφιακή επιρροή είναι πραγματικά τεράστια στην εταιρεία μας, γι' αυτό και υποστηρίζουμε τους ασθενείς όχι μόνο με φάρμακα και εμβόλια, αλλά προσφέροντάς τους και ψηφιακές λύσεις», ανέφερε ο κ. Nico Gariboldi, Sr Director, Site Lead of Pfizer’s Center for Digital Innovation (CDI) στη Θεσσαλονίκη. «Είμαστε πολύ περήφανοι που εργαζόμαστε για την καινοτομία εδώ, στην Ελλάδα. Οι συνεργάτες μας, αυτή τη στιγμή, συμμετέχουν σε πάνω από 200 διεθνή projects που αφορούν στην έρευνα και ανάπτυξη, στο Marketing και στην παραγωγή. Παράλληλα, σε επίπεδο καινοτομίας, συνεργαζόμαστε και με τους stakeholders εδώ, στην Ελλάδα - πανεπιστήμια, start-ups, γιατρούς, αλλά και τους ίδιους τους ασθενείς», πρόσθεσε.
Μιλώντας για τη νέα Φαρμακευτική Στρατηγική της ΕΕ και την απεξάρτηση της Ευρώπης από τρίτες χώρες, ο κ. Βασίλης Παρετζόγλου, Group Director Corporate Development, DEMO, τόνισε ότι η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης στον τομέα της Υγείας θα εξαρτηθεί από την ικανότητά της να αναπτύξει την υπάρχουσα παραγωγική της βάση και να επαναπατρίσει παραγωγικές δραστηριότητες. «Στη DEMO υλοποιούμε μία στρατηγική ανάπτυξης που αναλύεται σε τρεις βασικούς άξονες, οι οποίοι είναι σε αρμονία με τις κατευθύνσεις της Φαρμακευτικής Στρατηγικής για την Ευρώπη. Στοχεύουμε στην αύξηση των παραγωγικών μας δυνατοτήτων με τη δημιουργία νέων μονάδων παραγωγής για ενέσιμα προϊόντα, επιδιώκουμε καθετοποίηση της παραγωγής με ανάπτυξη και παραγωγή πρώτων υλών για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στοχεύουμε στην ανάπτυξη προϊόντων οριακής καινοτομίας και βιοομοειδών», ανέφερε ο κ. Παρετζόγλου.
Το παρόν και το μέλλον του εργατικού δυναμικού
Το επόμενο στρογγυλό τραπέζι ήταν αφιερωμένο στην επίπτωση της πανδημίας στα στελέχη της φαρμακευτικής αγοράς, σε προσωπικό και εργασιακό επίπεδο.
Η κα Mary Kramer, Partner South East Europe, SpenglerFox, ανέφερε ότι η νέα πραγματικότητα κατέστησε ιδιαίτερα σημαντικές εργασιακές δεξιότητες, όπως η συνεργατικότητα, η καινοτομία, οι ικανότητες influencing, η επίσπευση της ψηφιοποίησης, αλλά και η ικανότητα για συνεχή εξέλιξη. Πλέον έχουμε εισέλθει στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης, της Ρομποτικής και της Επαυξημένης Πραγματικότητας, γι' αυτό και πρέπει να αναρωτηθούμε πώς η ψηφιοποίηση επηρεάζει τη δουλειά μας, αλλά και ποια τα ρίσκα και οι ευκαιρίες που φέρνει μαζί της, ώστε να κινηθούμε ανάλογα.
Η κα Ξανθή Χαζανδρούλη, SVP HR Business Partner, Novo Nordisk, επεσήμανε: «Στο παρελθόν, οι εργαζόμενοι αποχωρούσαν από μία εταιρεία, προκειμένου να αναλάβουν παρόμοιους ή και καλύτερους ρόλους σε μια άλλη εταιρεία. Μία από τις κυριότερες αιτίες αποτελούσε το πακέτο αποζημίωσης και η επαγγελματική ανέλιξη (υψηλότεροι τίτλοι). Πλέον, οι εργαζόμενοι αποχωρούν για να αναλάβουν εντελώς διαφορετικούς ρόλους. Παρόλο που η αποζημίωση μπορεί να εξακολουθεί να αποτελεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, αναζητούν μια καριέρα με καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης, μια θετική και επιμορφωτική κουλτούρα και ευελιξία στον χώρο εργασίας».
Αναφερόμενη σε πρόσφατη έρευνα της εταιρείας σε υψηλόβαθμα στελέχη του φαρμακευτικού κλάδου, η κα Πέγκυ Βελλιώτου, Partner, Consulting, KPMG, τόνισε ότι οι δεξιότητες που νιώθουν ότι πρέπει να αναπτύξουν είναι η διαχείριση της αλλαγής, οι ικανότητες κατανόησης και διαχείρισης των προηγμένων αναλυτικών δεδομένων, η ενίσχυση της εστίασης στον πελάτη, η εκπαίδευση σε γρήγορες αποφάσεις και το leadership alignment.
Στη σημασία της ηγεσίας στους «ταραγμένους» καιρούς που ζούμε αναφέρθηκε ο κ. Δηµήτρης Μπουραντάς, Πρύτανης στο New York College. «Αντιμετωπίζουμε ιδιαίτερες προκλήσεις. Δε μπορούμε να υλοποιούμε στρατηγικές τρίτης γενιάς, με οργανισμούς δεύτερης γενιάς και στελέχη πρώτης γενιάς», τόνισε δανειζόμενος τη φράση του αείμνηστου καθηγητή Sumantra Ghoshal. Τα στελέχη πρέπει να λειτουργούν και ως μάνατζερ και ως ηγέτες, ιδιαίτερα τώρα, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τους “ταραγμένους” καιρούς που ζούμε και θα ζούμε.
«Η πανδημία έφερε αλλαγές που διατάραξαν την ισορροπία στην εργασιακή ζωή, προκαλώντας συναισθηματικές αντιδράσεις», τόνισε η κα Χριστίνα Καραπάνου, Ψυχολόγος Υγείας – Γνωσιακή Συµπεριφορική Ψυχοθεραπεύτρια, Πιστοποιηµένη Ιατρική Εκπαιδεύτρια. Η ίδια σημείωσε ότι οι εταιρείες θα πρέπει να εξετάζουν την διάθεση των εργαζομένων μέσω συγκεκριμένων “mood factors”, υπογραμμίζοντας ότι όλοι οι άνθρωποι χρειάζονται χρόνο και χώρο ούτως ώστε να αφομοιώσουν και να προσαρμοστούν σε μεγάλες και ξαφνικές αλλαγές, όπως η πανδημία.
Το «στίγμα» για την επόμενη μέρα
Κατά την τρίτη ημέρα τρεις σημαντικοί keynote speakers έδωσαν το «στίγμα» τους για την επόμενη ημέρα. Ο κ. Lucas Glass, Αντιπρόεδρος Analytics Center of Excellence, IQVIA, τόνισε ότι, η εμπιστοσύνη στην επιστήμη δεν χρειάζεται να συνοδεύεται απαραίτητα από κάποια επεξήγηση. Ο κ. Lucas σχολίασε ότι ίσως ο τρόπος για να πειστούν και οι ίδιοι οι γιατροί ότι οι αλγόριθμοι είναι αξιόπιστοι στην πράξη, να είναι η διεξαγωγή σχετικών ελεγχόμενων κλινικών ερευνών ή ερευνών βασισμένων σε πραγματικά δεδομένα. Μία άλλη επιλογή ίσως να είναι η δημοσίευση των αποτελεσμάτων ενός αλγορίθμου και η συνεχής παρουσίαση της αποτελεσματικότητάς του, δημιουργώντας ένα είδος μητρώου πραγματικών δεδομένων. «Σκεφτείτε το περισσότερο σαν ένα φάρμακο, το οποίο εμπιστεύεστε. Η επεξήγησή του δεν είναι εκείνη που καθορίζει την εμπιστοσύνη, αλλά η αποτελεσματικότητά του», κατέληξε ο κ. Glass.
Ο κ. Σωκράτης Παπαφλωράτος, ιδρυτής και CEO του numan.com, έκανε λόγο για ένα νέο μοντέλο ψηφιακής υπηρεσίας, βάσει του οποίου λειτουργεί και το numan.com. Παρέχει λύσεις για έναν αριθμό παθήσεων, προσφέροντας ένα εύρος προϊόντων, τα οποία «αναμειγνύει» ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ασθενούς. Επιπλέον, περιλαμβάνει μια πλατφόρμα, μέσω της οποίας ενημερώνεται ο ασθενής προκειμένου να λάβει εξατομικευμένες αποφάσεις. Ακολούθως, γίνεται ένας έλεγχος των απαντήσεων και, αναλόγως, εκδίδεται μια ηλεκτρονική συνταγή και παραδίδονται τα αντίστοιχα προϊόντα στο σπίτι.
Το επιστημονικό πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με μία πολύ ενδιαφέρουσα ομιλία του καθηγητή στο MIT κ. Κωνσταντίνου Δασκαλάκη, ο οποίος αναφέρθηκε στη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης, αλλά και στο πόσο πραγματικά έτοιμη είναι αυτή να αλλάξει τον κόσμο. «Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί πλέον να διανύσει μία τεράστια απόσταση. Είναι σε θέση να λύσει το 90% ενός προβλήματος, αλλά απομένει ένα 10% το οποίο δεν το λύνει σε ικανοποιητικό βαθμό για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κρίσιμες εφαρμογές, οι οποίες έχουν να κάνουν με ζωή και θάνατο», είπε ο κ. Δασκαλάκης και έδωσε τις κατευθύνσεις σχετικά με το πώς θα γίνει η τεχνολογία πιο αξιόπιστη. Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, αναφέρθηκε στην έναρξη της λειτουργίας του Ερευνητικού Κέντρου «Αρχιμήδης» στην Ελλάδα, με όραμα να καταστεί η χώρα ισότιμος συνομιλητής με την υπόλοιπη επιστημονική κοινότητα στα θέματα τα οποία θα επηρεάσουν δραστικά τον κόσμο τα επόμενα χρόνια.
«Όταν έβλεπα την ταινία “Ένας Υπέροχος Άνθρωπος”, μια ταινία που περιέγραφε τη ζωή του αείμνηστου Νομπελίστα John Nash, δεν φανταζόμουν πως ένας άλλος Υπέροχος Άνθρωπος και Σπουδαίος Επιστήμονας από την Ελλάδα θα συνδεόταν μαζί του. Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης δεν είναι απλά ένας υπέροχος άνθρωπος και ένας άριστος επιστήμονας. Είναι Κοινωνικό και
Επιστημονικό Πρότυπο για την Παγκόσμια Κοινωνία. Ως Πρόεδρος της Ε.Ε.Φα.Μ. θα επιθυμούσα να σε ευχαριστήσω εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου, καθώς επίσης εκ μέρους των Προέδρων της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου, των κ.κ. Γιώργου Τουσίμη και Δημήτρη Μωραΐτη. Εύχομαι να έχουμε την ευκαιρία να ιδωθούμε από κοντά στην Ελλάδα, ώστε να σε ευχαριστήσουμε δια ζώσης», ανέφερε κατά την αποφώνηση η κα Ντανιέλα Μάλο.
Τα Αριστεία Ε.Ε.Φα.Μ. 2022
Η διοργάνωση ολοκληρώθηκε με την απονομή των Αριστείων Ε.Ε.Φα.Μ., το θεσμό που επιβραβεύει τις βέλτιστες και πιο καινοτόμες πρακτικές επικοινωνίας και επιδιώκει να ενθαρρύνει την υιοθέτηση αποτελεσματικών στρατηγικών επικοινωνίας στο φαρμακευτικό κλάδο.
Ο Επικεφαλής της Οµάδας Αριστείων Ε.Ε.Φα.Μ. 2022, κ. Παναγιώτης Κοσµαράς, Product Manager Amgen Hellas και ο Επικεφαλής της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου, κ. Κωνσταντίνος Ψυχούλης, Corporate Communications Manager, Aenorasis παρουσίασαν αρχικά τις υποψηφιότητες που προκρίθηκαν στην τελική φάση του διαγωνισμού και στη συνέχεια έλαβε χώρα η τελετή απονομής. Το πρώτο Αριστείο στην κατηγορία «Καλύτερη Καμπάνια Προϊόντων ΜΗΣΥΦΑ» έλαβε η εταιρεία SANOFI για το προϊόν “ALLEGRA”, ενώ το δεύτερο Αριστείο απονεμήθηκε στην εταιρεία ELPEN για το προϊόν “GOPAIN”. Στην κατηγορία «Καλύτερη Καμπάνια Προϊόντων Αυτο-φροντίδας», το πρώτο Αριστείο απονεμήθηκε στην εταιρεία ΒΙΑΝ Α.Ε. για το προϊόν “SUDOCREM”, ενώ το δεύτερο στην εταιρεία MENARINI για το προϊόν “MY VITA C”. Στην κατηγορία «Καλύτερο Πρόγραμμα Ψηφιακής Επικοινωνίας», το πρώτο Αριστείο έλαβε η εταιρεία GLAXOSMITHKLINE για την καμπάνια “Missing B Campaign”, ενώ το δεύτερο Αριστείο απονεμήθηκε στην εταιρεία ASTRAZENECA για την καμπάνια “Διαβήτης Δύο Πλευρές”. Το πρώτο Αριστείο στην κατηγορία «Καλύτερη Καμπάνια Ώριμου Προϊόντος ή Ομάδας Προϊόντων» απονεμήθηκε στην εταιρεία AMGEN για το προϊόν PROLIA, ενώ το δεύτερο στην εταιρεία LEO PHARMA για το προϊόν “ENSTILAR”. Το πρώτο Αριστείο στην κατηγορία «Καλύτερη Δράση Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης» έλαβε η εταιρεία ΒΙΑΝΕΞ Α.Ε., ενώ το δεύτερο απονεμήθηκε στην εταιρεία NOVARTIS. Στην κατηγορία «Καλύτερο Πρόγραμμα Υποστήριξης Ασθενών & Ευαισθητοποίησης Κοινού», το πρώτο Αριστείο απονεμήθηκε στην εταιρεία NOVO NORDISK για την καμπάνια «Μη δίνεις τη μάχη μόνος σου», ενώ το δεύτερο Αριστείο έλαβε η εταιρεία SERVIER για την καμπάνια «Μη γίνεσαι γιατρός του εαυτού σου». Τέλος, στην κατηγορία «Καλύτερη Καμπάνια Νέου Προϊόντος» το πρώτο Αριστείο απέσπασε η εταιρεία ABBVIE για το προϊόν “SKYRIZI”, ενώ το δεύτερο Αριστείο απονεμήθηκε στην εταιρεία JANSSEN CILAG για το προϊόν