Πολύτιμο εργαλείο χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις στον επικείμενο ανοδικό κύκλο των επιτοκίων από τον ερχόμενο μήνα, όταν η ΕΚΤ θα προχωρήσει στην πρώτη αύξηση επιτοκίου, θα είναι τα δάνεια του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0».
Αν και δεν σχετίζεται με το επιτόκιο Euribor, το επιτόκιο αναφοράς του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) με το οποίο χορηγούνται τα δάνεια του «Ελλάδα 2.0» πρόκειται να αυξηθεί επίσης. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, από τις συζητήσεις που έχουν γίνει μεταξύ Υπουργείου Οικονομικών και Τραπεζών, η αύξηση θα γίνει σε δύο δόσεις: από το 0,35% σήμερα, το επιτόκιο αναφοράς θα αυξηθεί στο 0,6% και κατόπιν στο 1,1%.
Ωστόσο, παρά την αναμενόμενη αύξηση του επιτοκίου ΤΑΑ, είναι ευκαιρία για τις επιλέξιμες επιχειρήσεις να «κλειδώσουν» ένα σταθερό και χαμηλό επιτόκιο για τα επόμενα 10 – 12 χρόνια. Και μάλιστα, χρηματοδοτώντας όχι μόνο επενδυτικά σχέδια, αλλά και ανάγκες κεφαλαίου κίνησης, ΦΠΑ κ.ά., δεδομένου ότι η επιλεξιμότητα για τη δανειοδότηση από το ΤΑΑ, κατά κανόνα, είναι ευρύτερη από αυτήν του Αναπτυξιακού Νόμου, όπου επιλέξιμες είναι μόνο οι δαπάνες βάσει του εφαρμοστέου άρθρου του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού. Έτσι, είναι σημαντικό για όλες οι επιχειρήσεις που έχουν επενδυτικά σχέδια και τραπεζικό προφίλ να αξιοποιήσουν, το ταχύτερο, αυτό το εργαλείο.
Πότε θα έρθει η αύξηση στο επιτόκιο του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας
Τα δάνεια που παρέχονται, σήμερα, από τα συνεργαζόμενα, με το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, πιστωτικά ιδρύματα, έχουν επιτόκιο 0,35%, το οποίο ισχύει μέχρι να εξαντληθεί το πρώτο 1,6 δισ. ευρώ (α' δόση από το «πακέτο» του NextGeneration EU). Από το ποσό αυτό έχουν κατανεμηθεί μέχρι στιγμής από 200 εκατ. ευρώ σε καθεμία από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, από 70 εκατ. έχουν λάβει οι μικρότερες και κάποιο ποσό η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ).
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, από το συνολικό ποσό του 1,6 δισ. ευρώ έχουν κατανεμηθεί έως τώρα περίπου 1,2 – 1,3 δισ. ευρώ. Η αύξηση του επιτοκίου αναφοράς του ΤΑΑ 0,35%, στο 0,6%, θα έρθει όταν εξαντληθεί το 1,6 δισ. Η αλλαγή επιτοκίου θα γίνει με βάση το κριτήριο αυτό, ανεξαρτήτως σε ποια δόση είναι οι τράπεζες -στην πρώτη ή στη δεύτερη.
Σημειώνεται ότι εάν μία τράπεζα χορηγήσει σε δάνεια προς επιλέξιμες επιχειρήσεις το ποσό που έχει λάβει από την πρώτη δόση, θα λαμβάνει την επόμενη. Έτσι, εναπόκειται στην ταχύτητα των τραπεζών να αξιοποιούν τους πόρους από το «Ελλάδα 2.0», ώστε να λαμβάνουν νέα κεφάλαια. Αυτή τη στιγμή, ωστόσο, οι τράπεζες αντιμετωπίζουν κώλυμα στις εκταμιεύσεις, καθώς, όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη στο insider.gr, δεν έχουν εκδοθεί οι πληρεξουσιότητες με τις οποίες θα μπορούν να κινούν τα χρήματα που κατατίθενται στον ειδικό για τα δάνεια του ΤΑΑ, Αποθεματικό Λογαριασμό, στην Τράπεζα της Ελλάδος. Οι προκαταβολές των τραπεζών κατατίθενται στο όνομα του Ελληνικού Δημοσίου και το τελευταίο πρέπει να τις εξουσιοδοτήσει για τις αναλήψεις των ποσών, κάτι που αναμένεται να διευθετηθεί άμεσα από τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών, Θόδωρο Σκυλακάκη με την παροχή των σχετικών εξουσιοδοτήσεων στις τράπεζες.
Όπως διευκρινίζουν τα στελέχη των τραπεζών στο insider.gr, από τις επόμενες αυξήσεις στα επιτόκια του ΤΑΑ δεν θα επηρεαστούν οι συμβάσεις τραπεζών – επιχειρήσεων που έχουν υπογραφεί ήδη με το επιτόκιο αναφοράς 0,35% και όσες υπογραφούν μέχρι την αλλαγή του επιτοκίου στο 0,6%.
Πώς διαμορφώνονται τα επιτόκια του ΤΑΑ για τις επιχειρήσεις
Το επιτόκιο αναφοράς του ΤΑΑ 0,35% σήμερα, δεν είναι το τελικό επιτόκιο για το σύνολο των επιχειρήσεων, παρά μόνο για τα επενδυτικά σχέδια επιχειρήσεων που εμπίπτουν στο πλαίσιο των κρατικών ενισχύσεων. Πρόκειται για επενδύσεις που χρηματοδοτούνται βάσει του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων. Σημειώνεται, όμως, ότι από τον Χάρτη αυτό εξαιρείται το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρήσεων του νομού Αττικής.
Για όλες τις άλλες επιχειρήσεις οι οποίες δεν εμπίπτουν στο πλαίσιο των κρατικών ενισχύσεων, το επιτόκιο αναφοράς στη βάση του οποίου χρηματοδοτούνται καθορίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (το επιτόκιο αναφοράς της ΕΕ διαμορφώνεται με οδηγό το ετήσιο επιτόκιο LΙΒOR και για την περίοδο από 1η έως 30 Ιουνίου 2022 είναι αρνητικό στο – 0,19%. Από την 1η Ιουλίου, θα γίνει θετικό στο 0,02%) και επιπλέον δανειακό περιθώριο που διαμορφώνεται για την επιχείρηση αναλόγως του πιστοληπτικού προφίλ της.
Ειδικότερα, το περιθώριο (spread) με το οποίο μπορεί να δανειστεί η επιχείρηση αναλόγως της πιστοληπτικής της αξιολόγησης, αλλά και των εξασφαλίσεων που παρέχει για τη λήψη του δανείου, διαμορφώνεται, όπως είχε αποκαλύψει το insider.gr στις αρχές Φεβρουαρίου, βάσει του παρακάτω πίνακα:
Έτσι, π.χ. μία καλή επιχείρηση με rating ΒΒΒ και συνήθεις εξασφαλίσεις, για δανειακή σύμβαση που θα υπογραφεί τον Ιούλιο 2022, θα έχει επιτόκιο αναφοράς (όχι το 0,35%) αλλά 1,02% (0,02% επιτόκιο αναφοράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής +100 μονάδες βάσης).
Ή, μία επιχείρηση με rating BB και χαμηλές εξασφαλίσεις θα έχει επιτόκιο αναφοράς 0,02% συν 400 μονάδες βάσης, άρα 4,02%. Ή, μία επιχείρηση με χαμηλό rating Β, αλλά υψηλές εξασφαλίσεις, θα έχει επιτόκιο αναφοράς 0,02 + 220 μ.β., δηλ. 2,22%.
Όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη στο insider.gr, το 60% - 65% των μεγάλων και μεσαίων επιχειρήσεων των τραπεζικών χαρτοφυλακίων αξιολογείται στις δύο πρώτες κατηγορίες (rating AAA-A και BBB), γεγονός που δείχνει πως υπάρχει μία πολύ καλή δεξαμενή επιχειρήσεων που μπορούν να ευνοηθούν από τα δάνεια του «Ελλάδα 2.0».
Όλα τα παραπάνω αφορούν το επιτόκιο στο σκέλος του δανείου που θα χρηματοδοτεί το «Ελλάδα 2.0». Για το σκέλος του δανείου που ενδεχομένως θα χρηματοδοτεί απευθείας η Τράπεζα, θα ισχύει το εμπορικό επιτόκιο που η ίδια προσφέρει στους πελάτες της, με βάση τα συνήθη τραπεζικά δάνεια και τα κριτήρια πιστοδοτήσεων που τα συνοδεύουν, έτσι ώστε να ελέγχεται ο πιστωτικός κίνδυνος για την αποπληρωμή των δανείων.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι το τελικό επιτόκιο θα είναι χαμηλότερο για τις επιχειρήσεις με υψηλή πιστοληπτική διαβάθμιση και αξιόλογες εξασφαλίσεις, οι οποίες θα μπορούν να δανειοδοτούνται με κόστος χαμηλότερο και του 2%. Από την άλλη πλευρά, για τις επιχειρήσεις με χαμηλό rating, το κόστος δανεισμού μπορεί να φτάνει και το 10% και γενικά να μην διαφέρει από το επιτόκιο που θα έπαιρνε η επιχείρηση από την τράπεζα χωρίς να έχει υπαχθεί στο πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης.