Μπορεί οι τράπεζες να μην βλέπουν μέχρι στιγμής νέα κόκκινα δάνεια από την τρέχουσα κρίση, όμως αυτή αφήνει ολοένα εντονότερο το αποτύπωμά της στο σύνολο των επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως μεγέθους και κλάδου.
Παρακολουθώντας στενά τις επιχειρήσεις – πελάτες τους, οι τράπεζες διαπιστώνουν ότι το πλήγμα από την αύξηση του ενεργειακού κόστους, την έξαρση του πληθωρισμού και την άνοδο των επιτοκίων πιέζει ήδη σημαντικά τις χρηματοροές και τις προοπτικές κερδοφορίας τους. Και από αυτή τη μοίρα, δεν ξεφεύγει καμία επιχείρηση, ακόμη και οι καλές.
Την περασμένη εβδομάδα, μιλώντας σε συζήτηση του Κύκλου Ιδεών, ο επικεφαλής της EOS Capital Partners, Απόστολος Ταμβακάκης, έδωσε πραγματικό παράδειγμα εταιρείας με μηδενικό δανεισμό, η οποία θα έπρεπε φέτος να κάνει 7 εκατ. ευρώ EBITDA και μόνο από το κόστος της ενέργειας – μετά, μάλιστα, και την κρατική επιδότηση, το EBITDA της θα είναι 3 εκατ. ευρώ λιγότερο. «Η συγκεκριμένη εταιρεία δεν θα έχει πρόβλημα, αλλά άλλες εταιρείες που είναι στο όριο του EBITDA, θα έχουν πρόβλημα στο cash flow», είπε ο κ. Ταμβακάκης.
Η αύξηση του κόστους της ενέργειας αξιολογείται από τις επιχειρήσεις και τις τράπεζες – λοιπούς χρηματοδότες τους, ως η βαρύτερη συνιστώσα των επιπτώσεων της τρέχουσας κρίσης. Όπως αναφέρεται, η αύξηση του ενεργειακού κόστους επιβαρύνει σε ποσοστό σημαντικά άνω του 10% το συνολικό κόστος των επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με μελέτη του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος, το 88% των επιχειρήσεων έχει δεχθεί αύξηση στα τιμολόγια ενέργειας σε ποσοστό μεγαλύτερο από 40%. Περαιτέρω, οι αυξήσεις στα τιμολόγια ενέργειας έχουν αυξήσει σε ποσοστό από 20% έως 40% :
*Το κόστος παραγωγής για περισσότερες από μία στις πέντε επιχειρήσεις (22%)
* Τις τιμές των πρώτων υλών για μία στις τρεις επιχειρήσεις (31%)
* Τις τιμές των ενδιάμεσων προϊόντων για μία στις τέσσερις επιχειρήσεις (25%)
* Τις δαπάνες μεταφοράς των προϊόντων για μία στις πέντε επιχειρήσεις (19%)
Οι προβλέψεις των επιχειρήσεων για τις τιμές ενέργειας στο επόμενο εξάμηνο είναι δυσοίωνες, καθώς πέντε στις δέκα επιχειρήσεις (50%) εκτιμούν ότι θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα με σήμερα, μία στις τρεις (31%) προβλέπει ότι θα αυξηθούν περαιτέρω και μόνο μία στις δέκα (11%) προβλέπει μείωση τιμολογίων ενέργειας.
Στην περίπτωση περαιτέρω αύξησης των τιμών ενέργειας στο επόμενο εξάμηνο, οι επιχειρήσεις προβλέπουν μείωση από 10% έως 20%:
*Στις πωλήσεις: μία στις πέντε επιχειρήσεις, (19%)
* Στις εξαγωγές: μία στις τέσσερις επιχειρήσεις, (25%) και,
* Στα κέρδη: μία στις τέσσερις επιχειρήσεις (25%).
Το πλήγμα από την άνοδο επιτοκίων και πληθωρισμού
Αναντίρρητα, η απότομη αύξηση των επιτοκίων δημιουργεί επίσης σοκ στις επιχειρήσεις, αφού π.χ. κάποια επιχείρηση μπορεί να δανειζόταν πριν από ενάμιση χρόνο στο 2,5% και σε λίγο καιρό θα δανείζεται στο 6%. Τέτοιας κλίμακας αυξήσεις, ειδικά αν υπάρχει μεγάλος δανεισμός, «χτυπούν» το cash flow μιας εταιρείας και αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει επιχείρηση που να μην πιέζεται στο cash flow της.
Όπως αναφέρουν τραπεζίτες στο insider.gr, ωστόσο, η αύξηση του χρηματοοικονομικού κόστους που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις από την αύξηση των επιτοκίων, είναι αποτέλεσμα και της λανθασμένης επιλογής τους να μην έχουν προβεί σε hedging του επιτοκιακού κινδύνου όταν τα mid swaps βρίσκονταν στις 50 μονάδες βάσης.
Η τρίτη μεγάλη επιβάρυνση για τις επιχειρήσεις έρχεται από την έξαρση του πληθωρισμού. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Eurobank, η έξαρση του πληθωρισμού προκαλεί αύξηση του κόστους των επιχειρήσεων άνω του 10%, ενώ για την αντιμετώπιση της πληθωριστικής κρίσης οι επιχειρήσεις θα χρειαστούν νέο δανεισμό ή αύξηση της χρήσης των υφιστάμενων κεφαλαίων κίνησης. Μάλιστα, εάν οι πληθωριστικές πιέσεις παραμείνουν έντονες τους επόμενους μήνες και στο βαθμό που αυτές θα ενσωματωθούν στις προσδοκίες, θα μεταφραστούν σε πιέσεις στην αγορά εργασίας, οδηγώντας τελικά σε αμοιβαία ανατροφοδοτούμενες αυξήσεις μισθών και τιμών.
Επί του παρόντος, τα στοιχεία για την μετάδοση των πιέσεων στην αγορά εργασίας είναι σχετικώς καθησυχαστικά. Ωστόσο, αν επιδεινωθούν τα δεδομένα, οι πληθωριστικές πιέσεις στο κόστος των επιχειρήσεων θα μεταφερθούν στο εργατικό δυναμικό, οδηγώντας σε περικοπές και απολύσεις.
Όπως αναφέρεται στο insider.gr, για την αύξηση του συνολικού κόστους των επιχειρήσεων άνω του 10% λόγω πληθωρισμού, ευθύνονται οι αυξήσεις στο κόστος των πρώτων υλών, με μεγαλύτερη επίπτωση στη Μεταποίηση, τις Κατασκευές και το Χονδρικό Εμπόριο.