Ροή
Ένας ανεκπλήρωτος στόχος πιθανολογείται ότι θα μείνει η προσδοκία για επιπλέον έσοδα 400 εκατ. ευρώ από τη φορολογία καυσίμων (ΕΦΚ, αύξηση ΦΠΑ από 23% στο 24%) ενώ αυξημένος είναι ο κίνδυνος για αύξηση του λαθρεμπορίου, αύξηση των τιμών πώλησης, μείωση της ζήτησης, συρρίκνωση της αγοράς, μείωση της απασχόλησης και των εσόδων για τις επιχειρήσεις εμπορίας καυσίμων και το Δημόσιο.
Όπως υποστηρίζει μελέτη του ΙΟΒΕ, 1,8 δισ.ευρώ προστιθέμενης αξίας και 42.400 θέσεις εργασίας σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την εμπορία καυσίμων στην Ελλάδα. Τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους στα πετρελαιοειδή διαμορφώθηκαν σε περίπου 5,6 δισεκ. ευρώ το 2015 και αποτελούν σημαντικό ποσοστό των συνολικών εσόδων του Δημοσίου (11,8% το 2015).
Ωστόσο, η αύξηση της φορολογίας αναμένεται να επιφέρει αύξηση των τιμών και μείωση της ζήτησης. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι η αύξηση του ΕΦΚ μέχρι το 2019 ενδέχεται να προκαλέσει αύξηση 9% στο πετρέλαιο κίνησης, 7,8% στο πετρέλαιο θέρμανσης και 2,6% στη βενζίνη. Παράλληλα, αναμένεται μείωση της ζήτησης κατά 4,1% για το πετρέλαιο θέρμανσης, 2,7% για το πετρέλαιο κίνησης και 1% για τη βενζίνη.
Όπως αναφέρει το ΙΟΒΕ, η προστιθέμενη αξία στην οικονομία, μέχρι το 2019 θα είναι μικρότερη κατά 538 εκατ. ευρώ (-0,3% του ΑΕΠ) και οι θέσεις εργασίας στον κλάδο θα μειωθούν κατά 10.859.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη μελέτη, η αύξηση των ΕΦΚ στα καύσιμα, με στόχο την αύξηση των εσόδων του κράτους, έχει μια σειρά από επιπτώσεις στην οικονομία, οι οποίες διαχέονται στην οικονομία (σε προστιθέμενη αξία, απασχόληση, έσοδα από φόρους και εισφορές) λόγω των διασυνδέσεων μεταξύ των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας. Όσον αφορά στον κλάδο, η μείωση της ζήτησης καυσίμων επηρεάζει την οικονομική δραστηριότητα στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο καυσίμων. Οι αυξημένες τιμές καυσίμων οδηγούν σε αύξηση του κόστους μεταφοράς, το οποίο μετακυλίεται στις τιμές των προϊόντων. Η αύξηση των τιμών οδηγεί σε πτώση της εγχώριας ζήτησης και των εξαγωγών και η αύξηση της δαπάνης των νοικοκυριών για καύσιμα συμπιέζει τη δαπάνη τους για άλλα προϊόντα και υπηρεσίες.
Με βάσει αυτά τα δεδομένα, υφίστανται αρκετοί παράγοντες κινδύνου που θα μπορούσαν να επηρεάσουν σημαντικά το δημοσιονομικό αποτέλεσμα και τις επιπτώσεις στην οικονομία με βασικότερους:
- Την αύξηση λαθρεμπορίου: Αύξηση του επιπέδου παράνομου εμπορίου κατά 4% στο diesel και 1% στις βενζίνες, λόγω αύξησης των συντελεστών ΕΦΚ
- Την αύξηση διεθνών τιμών πετρελαίου: «Επιστροφή» των τιμών προ φόρων στο μέσο επίπεδο τιμών της περιόδου 2008-2015
- Τους χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης: Ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης 1% για την περίοδο 2017-2019
- Τις ηπιότερες καιρικές συνθήκες: Μείωση των βαθμοημερών θέρμανσης κατά 5% την περίοδο 2017-2019 συγκριτικά με το 2016 – Αφορά τη ζήτηση πετρελαίου θέρμανσης
Κλέβουν στην αντλία τα 15 από τα 100 πρατήρια
Σύμφωνα με έρευνα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου που παρουσιάστηκε την Δευτέρα και αφορά στα πρατήρια που λειτουργούν με πειραγμένες αντλίες, το 14,5% των παραδόσεων ήταν προβληματικές. Το ποσοστό αυτό είναι αρκετά αυξημένο σε σύγκριση με το 4% που είχε καταγραφεί πριν από τέσσερα χρόνια. Οι προβληματικές παραδόσεις εντοπίστηκαν κυρίως στα πρατήρια με τις χαμηλότερες τιμές πώλησης και οι αποκλίσεις από την αναμενόμενη ποσότητα (και αυτή που νόμιζε ότι αγοράζει ο οδηγός-καταναλωτής) έφθαναν το 9,5%.
Μέτρα προστασίας του κλάδου
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, υπό τις παρούσες οικονομικές συνθήκες, ο κλάδος και η οικονομία είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι σε μια αντιστροφή (αύξηση) των διεθνών τιμών πετρελαίου . Προκειμένου να περιοριστούν οι επιπτώσεις στην οικονομία και τον κλάδο πρέπει να δοθεί έμφαση στην καταπολέμηση των παθογενειών της αγοράς (λαθρεμπόριο, νοθεία καυσίμων κ.λπ.), σε μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων του κλάδου (τρόπος καταβολής ΕΦΚ) και σε μέτρα που εξομαλύνουν τις έντονες διακυμάνσεις των τιμών, όπως η (με προκαθορισμένο και γνωστό τρόπο) μείωση των συντελεστών ΕΦΚ σε περίπτωση μεγάλης ανόδου των διεθνών τιμών.
