Κατά 438 καταστήματα (-24%) μείωσαν το δίκτυό τους οι τράπεζες την περίοδο 2018 – 2021, ενώ μόνο κατά την διάρκεια της πανδημίας (2020-2021) οι πέντε μεγαλύτερες τράπεζες έκλεισαν 300 καταστήματα ή το 18% του δικτύου τους. Παράλληλα, την διετία 2020-2021 αποχώρησε πρόωρα άνω του 15% των εργαζομένων τους.
Από το 2008 οι τράπεζες στη χώρα μας, κάτω από το βάρος της ριζικής αναδιάρθρωσης του κλάδου, διέκοψαν τη λειτουργία σε 2.530 καταστήματα (ποσοστό μείωσης 62%), ενώ οι εργαζόμενοι στα πιστωτικά ιδρύματα, μειώθηκαν κατά 54% (άνω των 35.000 μέχρι το 2021).
Τα παραπάνω στοιχεία είναι ενδεικτικά του ραγδαίου μετασχηματισμού των τραπεζών (αρχικά λόγω των δεσμεύσεών τους έναντι του SSM μετά τις ανακεφαλαιοποιήσεις του 2015 και από ένα σημείο και μετά ως απόρροια της καλπάζουσας τεχνολογίας και της ψηφιοποίησης), ο οποίος δεν γίνεται «αναίμακτα» για εργαζόμενους και πελάτες.
Το θέμα της δραστικής συρρίκνωσης δικτύου και προσωπικού των τραπεζών αναμένεται να έρθει ξανά στο προσκήνιο με αφορμή το νέο business plan της Τράπεζας Πειραιώς για την περίοδο 2022 – 2025. Πληροφορίες του insider.gr αναφέρουν ότι ο Σύλλογος Εργαζομένων της Τράπεζας Πειραιώς πρόκειται να στείλει υπόμνημα στα κόμματα της Βουλής, ζητώντας να γίνει επίκαιρη ερώτηση για το θέμα των περαιτέρω περικοπών που θα διενεργήσει η Τράπεζα μέχρι το 2025. Σημειώνεται ότι χθες ο Σύλλογος προκήρυξε 24ωρη απεργία στην Τράπεζα Πειραιώς την ερχόμενη Τρίτη 29 Νοεμβρίου.
Στο υπόμνημά του προς τα κόμματα ο Σύλλογος Εργαζομένων της Πειραιώς αναφέρει ότι η Διοίκηση της Τράπεζας προχωρά στον σχεδιασμό για ένα μέλλον με 6.000 περίπου εργαζόμενους (από 8.500 σήμερα) καταργώντας 100 ακόμα καταστήματα του δικτύου της και αξιοποιώντας παράλληλα στο πεδίο της μείωσης της απασχόλησης τις διατάξεις περί εταιρικών μετασχηματισμών αποσχίζοντας υπηρεσίες.
Όπως αναφέρεται στο υπόμνημα, το νέο επιχειρηματικό σχέδιο επιθυμεί να απομειώσει το 31% του προσωπικού της Τράπεζας, μετά από μια προηγούμενη μείωση κατά 27% την περίοδο 2018-2021. Με την πλήρη εφαρμογή του νέου business plan η Τράπεζα Πειραιώς θα απομείνει με το 60% του προσωπικού και των καταστημάτων που διέθετε στις 31/12/2019, με ό,τι αυτό αρνητικό συνεπάγεται για την εξυπηρέτηση και την πρόσβαση της πελατείας στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες αλλά και για την περαιτέρω εντατικοποίηση των εργαζόμενων στην Τράπεζα.
Το θέμα της συρρίκνωσης των τραπεζικών δικτύων, πάντως, απασχολεί έντονα και τον πολιτικό κόσμο, καθώς με την πολιτική που ακολουθούν οι τράπεζες, εμφανίζονται πλέον, σε αρκετές περιφερειακές και με ιδιαίτερη εθνική σημασία, αλλά και σε αστικές, περιοχές της χώρας, σημαντικά προβλήματα στην εξυπηρέτηση των πολιτών. Ενδεικτική είναι η γεωγραφική κατανομή των καταστημάτων των τραπεζών, στο σύνολο των 245 Καλλικρατικών Δήμων της Περιφέρειας (πλην Αττικής και Θεσσαλονίκης), η οποία καταδεικνύει ότι σε 51 Δήμους της χώρας, δεν υπάρχει κανένα κατάστημα τράπεζας, ενώ παράλληλα σε ακόμα 48 Δήμους της Περιφέρειας λειτουργεί μόνο ένα κατάστημα τράπεζας, με αποτέλεσμα το 40% των δήμων της χώρας να αντιμετωπίζει φαινόμενα πλήρους ή εν μέρει τραπεζικού αποκλεισμού.
Τι δείχνουν τα στοιχεία
Τα συνδυαστικά διαρθρωτικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την Ελλάδα που έχει κοινοποιήσει η ΟΤΟΕ, καταγράφουν τα εξής:
1) Ως προς τους δείκτες κάλυψης του πληθυσμού από καταστήματα, τραπεζοϋπαλλήλους και ΑΤΜ:
- ενώ στην Ευρωζώνη αναλογεί ένα τραπεζικό κατάστημα ανά 2.890 κατοίκους στην Ελλάδα αντιστοιχεί ανά 6.298 κατοίκους (+117% περισσότερα καταστήματα στην Ευρωζώνη)
- ενώ στην Ευρωζώνη αναλογεί ένας τραπεζοϋπάλληλος ανά 188 κατοίκους στην Ελλάδα αντιστοιχεί ανά 324 κατοίκους (+72% περισσότεροι τραπεζοϋπάλληλοι στην Ευρωζώνη)
- ενώ στην Ευρωζώνη αναλογεί ένα ΑΤΜ ανά 1.553 κατοίκους στην Ελλάδα αντιστοιχεί ανά 1.880 κατοίκους (+21% περισσότερα ΑΤΜ στην Ευρωζώνη).
2) Ως προς τα χαρακτηριστικά του πληθυσμού που χρησιμοποιούν τη διαδικτυακή τραπεζική:
• το 2021 το ποσοστό του συνολικού πληθυσμού που δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ το διαδίκτυο, είναι μακράν το υψηλότερο και ανέρχεται στο 20%, με το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρωζώνη να ανέρχεται μόνο στο 7%.
Ειδικότερα, για τις ηλικιακές κατηγορίες:
55-64 ετών το ποσοστό του ηλικιακού αυτού τμήματος που δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ το διαδίκτυο στη χώρα μας ανέρχεται στο 31,95%, με τον μέσο όρο στις χώρες της Ευρωζώνης να ανέρχεται μόνο στο 10%,
για την κατηγορία 65-74 ετών το ποσοστό εκτοξεύεται στο 62,5% στη χώρα μας έναντι 25% στην Ευρωζώνη
το 2021 το ποσοστό του συνολικού πληθυσμού στην Ελλάδα που χρησιμοποιούσε τη διαδικτυακή τραπεζική (internet,mobile banking) ήταν 54%, το χαμηλότερο στην Ευρωζώνη και στην 26η θέση κατάταξης από τις 28 χώρες της ΕΕ, με τον μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση να βρίσκεται το 2021 στο 66%
στην ηλικιακή ομάδα 55-64 ετών μόνο το 47% κάνει χρήση της διαδικτυακής τραπεζικής, με το αντίστοιχο ποσοστό να μειώνεται σε μόλις 37% για την ηλικιακή ομάδα 65-74 ετών. Και οι δύο ηλικιακές ομάδες αντικατοπτρίζουν τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ευρωζώνη
για τους κατοίκους των ημιαστικών-περιαστικών περιοχών η χρήση της διαδικτυακής τραπεζικής περιορίζεται στο 51%, (έναντι 63% στις μεγάλες αστικές περιοχές) και σε μόλις 38% στις αγροτικές περιοχές, με τα ποσοστά αυτά να είναι και πάλι μακράν τα χαμηλότερα στην Ευρώπη.
