Την επιτυχημένη ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης της ΛΑΡΚΟ επισφραγίζει με κάθε επισημότητα η σημερινή, κοινή ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών και του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την κατακύρωση στην κοινοπραξία των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και AD Holdings των περιουσιακών στοιχείων του διαγωνισμού που «έτρεξε» το ΤΑΙΠΕΔ για λογαριασμό του Δημοσίου, από τα οποία βασικότερο είναι το μεταλλευτικό εργοστάσιο της Λάρυμνας.
Με την ολοκλήρωση των διαγωνιστικών διαδικασιών αντιμετωπίζονται τα χρόνια προβλήματα της ΛΑΡΚΟ, σύμφωνα με τον ΥΠΟΙΚ, Χρήστο Σταϊκούρα, ενώ «με την υλοποίηση των απαραίτητων επενδύσεων και την αλλαγή του μοντέλου παραγωγικής δραστηριότητας και λειτουργίας από τον ιδιώτη επενδυτή, επιδιώκεται να διασφαλιστεί η συνέχιση και βιώσιμη ανάπτυξη της σημαντικής αυτής μεταλλευτικής και μεταλλουργικής δραστηριότητας για τη χώρα μας» όπως πρόσθεσε.
Για «ανάσα ζωής σε μια από τις σημαντικότερες μεταλλουργικές δραστηριότητες στην Ελλάδα» έκανε λόγο ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας, συμπληρώνοντας πως έτσι «συνεχίζεται η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας και επιβεβαιώνεται η πολιτική μας επιλογή, που είναι να στηρίζουμε τις τοπικές κοινωνίες και την εθνική οικονομία».
Η χθεσινή ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ, ήρθε λίγα 24ωρα αργότερα από την ανακήρυξη του κοινοπρακτικού σχήματος σε προτιμητέο επενδυτή και στον διαγωνισμό που διενήργησε ο Ειδικός Διαχειριστής, με αντικείμενο την παραχώρηση των μεταλλείων και των δικαιωμάτων εξόρυξης που βρίσκονται υπό την κυριότητα της ΛΑΡΚΟ. Επομένως, το σχήμα των δύο εταιρειών απέκτησε το σύνολο των asset της άλλοτε κραταιάς νικελοβιομηχανίας.
Με αυτό τον τρόπο, δίνεται τέλος σε 10ετίες απαξίωσης της ΛΑΡΚΟ, η οποία είχε ως συνέπεια την οικονομική αιμορραγία της βιομηχανίας, με κατακόρυφη μείωση της παραγωγής και αδυναμία τήρησης σχεδόν κάθε πρόβλεψης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Μία κατάσταση που έχει φέρει την επιχείρηση ουκ ολίγες φορές στο χείλος της χρεοκοπίας, αποφεύγοντας το «λουκέτο» χάρις στις κρατικές παρεμβάσεις. Παρεμβάσεις που οδήγησαν στην καταδίκη της Ελλάδας για παράνομες κρατικές ενισχύσεις ύψους 136 εκατ. ευρώ και πρόστιμα τα οποία θα διαγραφούν με την ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης.
Επενδύσεις έως και 100πλάσιες από το τίμημα
Για να αναστραφεί η πολυετής απαξίωση της ΛΑΡΚΟ και για να αποκτήσει η επιχείρηση ξανά αναπτυξιακή δυναμική, η νέα ιδιοκτησία θα χρειαστεί να δαπανήσει αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Έτσι, οι επενδύσεις μπορεί κάλλιστα να φτάσουν σε έως και 100πλάσιο ύψος από τα περίπου 5 εκατ. ευρώ με τα οποία απέκτησε τη βιομηχανία, η οποία έχει σταματήσει τη λειτουργία της από το περασμένο Ιούλιο, καθώς οι πωλήσεις δεν κάλυπταν τα λειτουργικά της κόστη.
Πάντως, τα μηνύματα που εκπέμπονται από την πλευρά της κοινοπραξίας δείχνουν πως είναι διατεθειμένη να προχωρήσει σε επενδύσεις αυτού του ύψους, ώστε η ΛΑΡΚΟ όχι μόνο να γίνει μία «κανονική» επιχείρηση, αλλά και ένας διεθνώς ανταγωνιστικός «παίκτης». Αν και ακόμη δεν έχει αποκαλύψει το στρατηγικό της πλάνο, όλες τις ενδείξεις συγκλίνουν στο ότι σε αυτό περιλαμβάνεται και η αξιοποίηση των ευκαιριών που θα δώσει η είσοδός της ΛΑΡΚΟ στους νεοαναδυόμενους κλάδους της ηλεκτροκίνησης και των ΑΠΕ, με την παραγωγή νικελίου και κοβαλτίου.
Η κοινοπραξία θα αρχίσει να ξεδιπλώνει το σχέδιο εξυγίανσης και ανάπτυξης από τα μέσα του καλοκαιριού, όταν θα ολοκληρωθεί η μεταβίβαση των asset της νικελοβιομηχανίας. Η διαδικασία αυτή είναι αρκετά χρονοβόρα, με δεδομένο πως θα πρέπει να προηγηθεί η πλήρης καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων, καθώς και η κατάρτιση των συμβάσεων μεταβίβασης. Επίσης, η μεταβίβαση των asset του Δημοσίου θα πρέπει να εγκριθεί από τη Βουλή.
Σε αυτό το πλαίσιο, πρόσφατα παρατάθηκαν έως τα μέσα Ιουλίου 2023 οι συμβάσεις των 900 εργαζομένων, οι οποίοι έχουν απολυθεί από τον Ειδικό Διαχειριστή και επαναπροσληφθεί με ολιγόμηνες συμβάσεις. Επίσης, και το καθεστώς ειδικής διαχείρισης θα παραταθεί έως τότε.
Η πραγματική αξία της ΛΑΡΚΟ
Παρόλο που οι απαιτούμενες επενδύσεις κινούνται σε δυσθεώρητα επίπεδα, η υλοποίησή τους θα αποκαλύψει την πραγματική αξία της ΛΑΡΚΟ και τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα, όπως για παράδειγμα η ύπαρξη ιδιόκτητου λιμανιού. Πρώτο και κύριο ατού πάντως της βιομηχανίας, όπως έχει γράψει το Insider.gr, είναι οι υψηλές ποσότητες της πρώτης ύλης από την οποία προκύπτει η υφιστάμενη παραγωγή της, δηλαδή κοιτασμάτων σιδηρονικελίου (λατερίτης). Κι αυτό γιατί οι διαθέσιμες ποσότητες στη χώρα μας εκτιμώνται σε 2 εκατ. τόνους νικελίου, αντιστοιχώντας στο 90% των αποθεμάτων όλης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με αυτή την πρώτη ύλη, η ΛΑΡΚΟ παράγει σιδηρονικέλιο (που κατευθύνεται στις βιομηχανίες χάλυβα) αποτελώντας τον μοναδικό παραγωγό στην Ευρωπαϊκή Ένωση και έναν από τους πέντε μεγαλύτερους παγκοσμίως. Μάλιστα, το προϊόν της, το οποία εξάγεται κατά 100%, θεωρείται ένα από τα πιο ποιοτικά παγκοσμίως.
Ωστόσο, για να συνεχίσει την ίδια παραγωγική διαδικασία (πυρομεταλλουργία) θα χρειαστούν επενδύσεις τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό, ώστε να βελτιωθεί σημαντικά η αποδοτικότητά της (αφού η πυρομεταλλουργία είναι εξαιρετικά ενεργοβόρος). Παράλληλα, θα πρέπει να διασφαλισθεί η τροφοδοσία με ηλεκτρική ενέργεια όσο το δυνατόν μικρότερου κόστους και όσο το δυνατόν πιο «πράσινης».
Τα «αγκάθια» για διεύρυνση των προϊόντων
Διαφορετικές, αλλά ακόμη πιο κοστοβόρες, είναι οι προκλήσεις για να αξιοποιηθεί ο λατερίτης για την παραγωγή νικελίου και κοβαλτίου, δύο υλικών που σήμερα χάνονται με την πυρομεταλλουργία. Η επέκταση στη συγκεκριμένη παραγωγική διαδικασία (υδρομεταλλουργία) κρύβει σημαντικές προοπτικές, καθώς το νικέλιο και το κοβάλτιο είναι απαραίτητα για την κατασκευή μπαταριών, οι οποίες με τη σειρά τους είναι ζωτικής σημασίας για τα ηλεκτρικά οχήματα και τις ΑΠΕ.
Σε αυτή την περίπτωση, ένα από τα «αγκάθια» είναι πως, αν και όχι ενεργοβόρος, η υδρομεταλλουργία παράγει τοξικά απόβλητα, απαιτώντας υψηλές επενδύσεις για τη διαχείρισή τους. Επίσης, τα εγχώρια κοιτάσματα έχουν μέτρια έως χαμηλή περιεκτικότητα σε νικέλιο, κάτι που σημαίνει ότι θα χρειαζόταν να αναζητηθούν επιπλέον εγχώρια κοιτάσματα ή να προωθηθεί η εισαγωγή μεταλλεύματος, σημαντικής περιεκτικότητας σε νικέλιο.