Τον αντίκτυπο του νέου μέτρου στήριξης των δανειοληπτών, με τον καθορισμό ενός πλαφόν στο επιτόκιο του Euribor (ενός και τριών μηνών), στη βάση του οποίου διαμορφώνονται τα τελικά κυμαινόμενα επιτόκια των στεγαστικών δανείων, εξετάζει η Axia για τις ελληνικές τράπεζες.
Όπως σημειώνει, το νέο «δίχτυ» προστασίας θα βοηθήσει όλα τα νοικοκυριά να αντέξουν την αυξανόμενη πίεση που δημιουργείται σε μηνιαία βάση εξαιτίας της υψηλότερης καταβολής τόκων. Ενώ οι λεπτομέρειες του μέτρου δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί, η πιθανή πρόταση θα έχει ως στόχο να περιορίσει τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων (πλαφόν), με βάση το Euribor ενός και τριών μηνών ή το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ, χρησιμοποιώντας την 31η Μαρτίου του 2023 ως επιτόκιο αναφοράς για μια αρχική χρονική περίοδο δώδεκα μηνών.
Η Axia υπενθυμίζει ότι η μερίδα του λέοντος στο σκέλος των στεγαστικών δανείων των ελληνικών τραπεζών είναι κυμαινόμενου επιτοκίου, διαμορφώνοντας έτσι ένα μέγεθος της τάξεως των 24 δισ. ευρώ (χωρίς τα σχετικά NPEs) που θα υπάγονται στη συγκεκριμένη ρύθμιση. Κάπως έτσι, διαμορφώνονται δύο βασικές παραδοχές που θα καθορίσουν τη θεωρητική βάση γύρω από τα καθαρά έσοδα από τόκους που δύναται να «χαθούν» για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες: (α) το μέσο επίπεδο ανώτατου ορίου (πλαφόν), το οποίο ορίζει η Axia στο 2,9%, χρησιμοποιώντας ως σημείο αναφοράς το Euribor ενός μήνα και την 31η Μαρτίου του 2023 και (β) το τερματικό επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ (DFR), το οποίο υποθέτει η Axia στο 3,5% (δηλαδή, με μία ακόμη αύξηση κατα 50 μονάδες βάσης έναντι του τρέχοντος επίπεδου).
Με βάση αυτές τις παραδοχές, τα «χαμένα» έσοδα από την ενότητα των καθαρών εσόδων από τόκους (NII) σε θεωρητική βάση για το σύστημα θα μπορούσαν να διαμορφωθούν στα 146,2 εκατ. ευρώ (που κυμαίνονται από 31 - 41 εκατ. ευρώ ανά τράπεζα) ή στο 2,2% περίπου για τους στόχους που έχουν τεθεί για αυτά τα έσοδα για το 2023 από τις τράπεζες. Αναλυτικότερα, η αρνητική επίδραση στα καθαρά έσοδα από τόκους υπολογίζεται στα 31,3 εκατ. ευρώ για την Alpha Bank, στα 41 εκατ. ευρώ για τη Eurobank, στα 38,8 εκατ. ευρώ για την Εθνική Τράπεζα και στα 35,1 εκατ. ευρώ για την Τράπεζα Πειραιώς.
Κατά την Axia, ο αντίκτυπος αυτός είναι αμελητέος, αλλά όπως τονίζει, αυτά τα επιπλέον καθαρά έσοδα από τόκους δεν είχαν προϋπολογιστεί στους στόχους των τραπεζών για εφέτος, καθώς και οι τέσσερις τράπεζες θέτουν ως βάση ένα επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ στο 2,5% (δηλαδή χαμηλότερα από το ανώτατο επίπεδο). Ως εκ τούτου, οι στόχοι NII των τραπεζών εξακολουθούν να ισχύουν (και οι ελληνικές τράπεζες πιθανότατα θα τους ξεπεράσουν, καθώς άλλα δάνεια, συμπεριλαμβανομένων των επιχερηματικών, δεν θα υπόκεινται σε πλαφόν).
Παράλληλα, η πρωτοβουλία αυτή έχει και άλλα οφέλη καθώς: (α) καταδεικνύει την αυξανόμενη κοινωνική ευαισθητοποίηση των ελληνικών τραπεζών και (β) επίσης αμβλύνει τυχόν ανησυχίες σχετικά με την ποιότητα του ενεργητικού των ενυπόθηκων δανείων, μειώνοντας τη μηνιαία επιβάρυνση από τα επιτόκια σε μια περίοδο μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος. Τέλος, καθώς πρόκειται για πρωτοβουλία των τραπεζών (και όχι για κυβερνητική οδηγία), δε θα οδηγήσει σε κάποιο ρυθμιστικό αντίκτυπο, δηλαδή σε υποβάθμιση της ποιότητας του ενεργητικού ή στο πέρασμα δανείων στο «Stage 2» κ.λπ.
