Το κόστος προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για το έτος 2022 της ΕΥΔΑΠ ανήλθε σε 45,5 εκατ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση κατά 98% ήτοι 22,6 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2021 όπου το κόστος προμήθειας ανήλθε σε 22,9 εκατ. Ευρώ. Το φυσικό αέριο παρέμεινε το 2022 στα ίδια επίπεδα με το 2021, στα 0,7 εκατ. ευρώ. Η κατανάλωση καυσίμων το 2022 ανήλθε σε 0,9 εκατ. ευρώ.
Η Εταιρεία διατηρεί συμβάσεις για την προμήθεια αμόλυβδης βενζίνης με σταθερό περιθώριο κέρδους για τον προμηθευτή, ενώ η τιμή ορίζεται ως η ισχύουσα τιμή λίτρου όπως αυτή ανακοινώνεται από τα Ελληνικά Διυλιστήρια την ημέρα της παράδοσης. Αναφορικά με τις προβλέψεις του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας για το 2023, η εταιρεία έχει προχωρήσει σε μελέτη διαφορετικών σεναρίων: κόστη 31,3 εκατ. ευρώ με κρατική επιχορήγηση και κόστη ύψους 37,5 εκατ. ευρώ χωρίς κρατική ενίσχυση. Σύμφωνα με τα παραπάνω σενάρια, το κόστος προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας δείχνει μια πτωτική πορεία.
Οι δράσεις για μείωση του κόστους λειτουργίας
Μετά τις συνεχείς ανατιμήσεις των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, και για τη μείωση του κόστους λειτουργίας, η ΕΥΔΑΠ Α.Ε.:
- Είναι σε διαδικασία εύρεσης παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας μέσω διαγωνισμού, για τη μείωση του κόστους προμήθειας (ανταγωνιστικότερες τιμές χρέωσης ενέργειας και ισχύος και μεγαλύτερες εκπτώσεις).
- Έχει δρομολογήσει μελέτες και διαγωνισμούς σε ενεργοβόρες εγκαταστάσεις της για την αντικατάσταση παλαιών μηχανημάτων, πχ αντλιών, με ενεργειακά αποδοτικότερα.
- Σχεδιάζει να τοποθετήσει συστήματα ενεργειακού ελέγχου (monitoring) των εγκαταστάσεών για βελτίωση των ενεργειακών τους επιδόσεων.
- Έχει δρομολογήσει διαδικασίες διαγωνισμών για δημιουργία Φ/Β σταθμών με ενεργειακό συμψηφισμό, για τη μείωση της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Όσον αφορά στις υπάρχουσες μονάδες ΑΠΕ, οι ισχύουσες συμβάσεις τόσο για τους Μ.Υ.Η.Σ. όσο και για το υπάρχον Φ/Β 1,97 MW, αφορούν σε σταθερές τιμές.
Η ΕΥΔΑΠ στο πλαίσιο της αξιοποίησης των ανανεώσιμων και εναλλακτικών πηγών ενέργειας έχει αναπτύξει:
- Εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας από μικρά υδροηλεκτρικά έργα εγκαταστημένα στα υδραγωγεία της και στο ΚΕΛ Ψυττάλειας.
- Εγκαταστάσεις θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας, αξιοποιώντας το βιοαέριο που παράγεται από την επεξεργασία της ιλύος στις μονάδες επεξεργασίας αστικών λυμάτων.
- Φωτοβολταϊκό σταθμό στις εγκαταστάσεις της ΜΕΝ Αχαρνών. Επίσης τοποθετήθηκαν λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης οδοφωτισμού σε εκτεταμένους εξωτερικούς χώρους της ΕΥΔΑΠ
Η συνεισφορά των ΑΠΕ στη συνολική κατανάλωση ανέρχεται σε 50,28%. Επιπλέον η Εταιρεία ολοκλήρωσε τον σχεδιασμό 4 Φ/Β Σταθμών συνολικής ισχύος 3,5 MW. Ήδη οι 2 πρώτοι επί εδάφους (συνολική ισχύς 2 MW) βρίσκονται στην διαδικασία ανάδειξης οριστικού αναδόχου και οι άλλοι 2 επί στεγών (συνολική ισχύς 1,5 MW) στη διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών από την Επιτροπή Διαγωνισμού.
Η κλιματική αλλαγή αποτελεί πρόκληση για την εταιρεία σε ένα εύρος τομέων. Επιδιώκοντας, λοιπόν, η εταιρία να απαντήσει στις προκλήσεις πρόληψης και προφύλαξης εφαρμόζει στα έργα της συγκεκριμένες αρχές όπως:
- Διαμόρφωση στρατηγικής για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος
- Εφαρμογή ορθολογικής και βιώσιμης διαχείρισης των υδάτινων πόρων, με παράλληλη ανάπτυξη προγραμμάτων μείωσης των διαρροών στο δίκτυο ύδρευσης και χρήση νέων τεχνολογιών για τη βέλτιστη διαχείριση του δικτύου (smart grid).
- Χρήση νέων τεχνολογιών επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων λυμάτων για αρδευτική και περιαστική χρήση (έργα Ανατ. Αττικής, Sewer Mining)
- Αξιοποίηση εναλλακτικών υδατικών πόρων για αρδευτική χρήση (εκμετάλλευση Αδριάνειου Υδραγωγείου)
- Εξοικονόμηση ενέργειας –μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου
- Αυστηρή τήρηση κανονισμών και περιβαλλοντικών προδιαγραφών στον σχεδιασμό των έργων ύδρευσης και αποχέτευσης με εφεδρείες και μηχανισμούς διασφάλισης έναντι περιβαλλοντικών ατυχημάτων (ατυχημάτων πρόκλησης ρύπανσης)
- Επιλογή υλικών και μηχανημάτων με σύγχρονες περιβαλλοντικές προδιαγραφές
- Ηλεκτροκίνητα οχήματα- Σταδιακή αντικατάσταση μέρος του στόλου με ηλεκτρικά οχήματα με στόχο τη μετάβαση σε συστήματα χαμηλής έκλυσης αερίων του θερμοκηπίου
- Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και εγκαταστάσεων.
«Καμπανάκι» για ασφαλή τροφοδοσία νερού
Αναφορικά με την ασφάλεια τροφοδοσίας νερού, η εταιρεία έχει θέσει ως στρατηγικό της στόχο την μείωση απωλειών νερού τόσο του ΕΥΣ (<10%), όσο και του ΕΣΥΣ (<22%) μέχρι το τέλος του 2024. Αντίστοιχα, δρομολογείται η τεκμηριωμένη μέτρηση της κατανάλωσης πόσιμου νερού και η αντίστοιχη πρόβλεψη σε ετήσια βάση.
Όπως αναφέρεται και στην ετήσια οικονομική έκθεση, η ΕΥΔΑΠ και όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς είχαν αναγνωρίσει και αξιολογήσει τον κίνδυνο μη ασφαλούς τροφοδοσίας της Αττικής με νερό λόγω αστοχίας του εξωτερικού υδροδοτικού συστήματος στο ενωτικό υδραγωγείο, που αποτελεί κυριότητα του Δημοσίου.
Στην περίπτωση αυτή που επέλθει αστοχία στην περιοχή εκτιμάται πιθανό προσωρινό έλλειμμα της τάξης 30-40% της ύδρευσης της Αθήνας. Στις 4 Αυγούστου 2022, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών απέστειλε επιστολή στην ΕΥΔΑΠ στην οποία αναφέρεται ότι ότι αναμένεται να ανατεθούν στην ΕΥΔΑΠ έργα άμεσης προτεραιότητας για το ΕΥΣ, προϋπολογισμού 78 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ) σύμφωνα με τις διαδικασίες του Ν.4412/16 και τους όρους της από 2 Φεβρουαρίου 2022 σύμβασης. Ωστόσο, το ΥΠΥΜΕ δεν είχε καθορίσει τον τρόπο χρηματοδότησης των έργων, ενώ δεν έχει προχωρήσει και η υπογραφή σχετικής προγραμματικής σύμβασης με την ΕΥΔΑΠ. Για την αποφυγή των επιπτώσεων του κινδύνου αυτού η ΕΥΔΑΠ απηύθυνε τον Μάρτιο του 2023, αίτημα προς τα αρμόδια Υπουργεία για την συγκεκριμενοποίηση του τρόπου χρηματοδότησης και των αναγκαίων προϋποθέσεων υλοποίησης των αναγκαίων έργων βελτίωσης.
Σε επιστολή της Διοίκησης τον Απρίλιο του 2023 στο εποπτεύων υπουργείο, σε συνέχεια σχετικής συνάντησης της ΕΥΔΑΠ, ΕΥΔΑΠ Παγίων, Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών, Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, επικοινωνήθηκε ότι η ταχύτερη και πλέον εφικτή λύση ώστε να προχωρήσει το συντομότερο η υλοποίηση των εν λόγω έργων είναι να συναφθεί σύμβαση μεταξύ ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και ΕΥΔΑΠ Παγίων. Αναμένονται άμεσα οι σχετικές κατευθύνσεις του εποπτεύοντος υπουργείου.