Οι κίνδυνοι της κλιματικής αλλαγής και η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων στην Ελλάδα με κριτήρια ESG διαμορφώνουν ήδη από το 2022 μια σειρά από σημαντικές τάσεις και νομοθεσίες που θα επηρεάσουν τους οργανισμούς ιδιωτικού και δημόσιου τομέα το 2024.
Ο πρόεδρος του Κέντρου Αειφορίας (CSE), Επισκέπτης Καθηγητής Οικονομικό Πανεπιστήμιο Aθηνών (IMBA), Νίκος Αυλώνας, μιλώντας στο insider.gr, αναλύει τις πέντε τάσεις που θα επικρατήσουν στον τομέα του ESG και της Βιώσιμης Ανάπτυξης το 2024 στην Ελλάδα στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα λαμβάνοντας υπ’ όψιν τόσο την ενεργειακή μετάβαση και την κλιματική κρίση όσο και τις τελευταίες εξελίξεις στο ESG. Όπως αναφέρει, στις τάσεις αυτές έχουν ληφθεί υπόψη τα πρόσφατα ευρήματα της εξειδικευμένης έρευνας που υλοποίησε το Κέντρο Αειφορίας (CSE) στην Ευρώπη και Aμερική, η οποία διερεύνησε τις πιο κερδοφόρες εταιρείες και τις στρατηγικής και πρακτικές τους στην Βιωσιμότητα και κριτήρια ESG.
Συγκεκριμένα, ο κ. Αυλώνας επισημαίνει ότι οι πέντε σημαντικότερες τάσεις για το 2024 για οργανισμούς του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα είναι:
1. Net-Zero & επιτάχυνση απανθρακοποίησης
Στην COP28, που διεξήχθη πρόσφατα στο Ντουμπάι, οι διαπραγματεύσεις για το κλίμα κατέληξαν με ένα κάλεσμα για μια παγκόσμια μετάβαση μακριά από τα ορυκτά καύσιμα. Είναι η πρώτη φορά που υπάρχει έστω και μια πρώτη συμφωνία για μετάβαση από όλα τα ορυκτά καύσιμα, σηματοδοτώντας το ενδεχόμενο τέλος της εποχής του πετρελαίου όμως η μετάβαση αυτή δεν θα είναι ούτε εύκολη.
Μέσα στο 2024, όμως αναμένετε να επιταχυνθεί η χρήση των ΑΠΕ και η επένδυση σε έργα που συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα βάση των κριτηρίων που εισήχθηκαν στον Χρηματοοικονομικό τομέα
2. Πίεση για ποιοτική δημοσιοποίηση στοχείων ESG και ταχεία ενσωμάτωση της στην Εταιρική Στρατηγική
Οι κανονισμοί και το νομοθετικό πλαίσιο εξαπλώνονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και σε άλλα μέρη του κόσμου. Τα σημαντικότερα πρότυπα για το κλίμα (climate disclosure standards) που εισήχθησαν το 2022 σε παγκόσμιο επίπεδο, προέρχονται από το Συμβούλιο Διεθνών Προτύπων Βιωσιμότητας (ISSB), την Ευρωπαϊκή Συμβουλευτική Ομάδα για θέματα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (EFRAG) και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC).
Το 2024 οι εταιρείες θα δοκιμασθούν περισσότερο από ποτέ στην ικανότητα τους να εντάξουν αποτελεσματικά τις νέες νομοθεσίες και να βελτιώσουν ποιοτικά τα δεδομένα που δημοσιεύουν στις Εκθέσεις Βιώσιμης Ανάπτυξης
3. Κριτήρια ESG και χρηματοδότηση επιχειρήσεων θα γίνουν περισσότερο αλληλένδετα και στην Ελλάδα
Είναι εμφανής ο αυξανόμενος ρόλος των ESG στη χρηματοδότηση και, όπως αναφέρει το Bloomberg, είναι πιθανό ότι τα περιουσιακά στοιχεία ESG θα φτάσουν το τεράστιο ποσό των 53 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μέχρι το 2025. Το 83% των θεσμικών επενδυτών στην Ευρώπη σχεδιάζουν να αυξήσουν την επένδυση σε προϊόντα ESG κατά το επόμενο έτος. Επιπλέον, οι ρυθμιστικές αρχές είναι αποφασισμένες να ξεκαθαρίσουν κάθε υπάρχουσα σύγχυση γύρω από τα επενδεδυμένα κεφάλαια ESG, ενώ οι τράπεζες θα είναι πιο απαιτητικές στη χρηματοδότηση επιχειρήσεων που πληρούν τα κριτήρια ESG.
4. Η Εφαρμογή των νέων Ευρωπαϊκών οδηγιών CSRD & Due Diligence θα δοκιμάσει την ετοιμότητα των Ελληνικών Μεγάλων και Μεσαίων επιχειρήσεων στην μετάβαση του λειτουργιών τους προς την Βιώσιμη Ανάπτυξη
Η οδηγία για την υποβολή εκθέσεων εταιρικής βιωσιμότητας (Corporate Sustainability Reporting Directive - CSRD) που εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή νωρίτερα φέτος, αποτελεί το πλέον καυτό θέμα για τις επιχειρήσεις δεδομένου ότι επηρεάζει δεκάδες μεσαίες και μεγάλες Ελληνικές Επιχειρήσεις .
Πιο συγκεκριμένα περισσότερες από 50.000 εταιρείες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα απαιτηθεί να δημοσιοποιούν σε ετήσια βάση δεδομένα και πολτικές για την βιώσιμη ανάπτυξη και κριτήρια ESG. Mαζί με την νομοθεσία Due Digillence (CSDDD) που σχετίζεται με την διαφάνεια στην εφοδιαστική αλυσίδα αναμένεται να επηρεαστούν εκατοντάδες Ελληνικές Μεγάλες και Μεσαίες επιχειρήσεις το 2025 μια και το 2024 θα είναι χρονιά εναρμόνισης της Ελληνικής Νομοθεσίας.
5. Θα αυξηθεί ο έλεγχος για Greenwashing (Πράσινη Παραπλάνηση) και η απαίτηση για διαφάνεια
Όλες οι Ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει, το αργότερο μέχρι το 2024, να ακολουθούν μια ενιαία, καθολική διαδικασία για την εξασφάλιση της διαφάνειας. OI ευρωπαϊκές οδηγίες CSRD και Green Claims επιδιώκουν τον εξορθολογισμό των εκθέσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης και την εξάλειψη της παραπλανητικής επικοινωνίας και Marketing.Συνολικά ο έλεγχος για το "πράσινο ξέπλυμα" (greenwashing) θα αυξηθεί και πιθανά οι επιχειρήσεις θα επιβαρυνθούν με πρόστιμα ειδικά με την εφαρμογή της νέας νομοθεσίας ‘’Green Claims’’.
Παρότι υπάρχουν και άλλες σημαντικές τάσεις όπως η μετάβαση στην Κυκλική Οικονομία, η χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης στην αξιολόγηση κρατών και επιχειρήσεων σε κάθε περίπτωση το μέλλoν της Βιώσιμης Ανάπτυξης στην χώρα μας και της μετάβασης των Ελληνικών Επιχειρήσεων στις νέες απαιτητικές νομοθεσίες, που θα επηρεάσoυν σημαντικά την ανταγωνιστικότητα τους μέχρι το 2025, θα εξαρτηθεί και από την εναρμόνιση που θα γίνει από τα σχετικά υπουργεία και τις ‘’εγκυκλίους’’ που θα δημοσιευτούν. Αν κρίνουμε από τον Κλιματικό Νόμο που δημιούργησε κάποια σύγχυση στην αγορά δεν πρέπει να είμαστε πολύ αισιόδοξοι.
Τόσο η Πολιτεία όσο και οι επιχειρήσεις όμως αν θέλουν να παραμείνουν ελκυστικοί στους επενδυτές και να διατηρήσουν η ενισχύσουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα ώστε να παραμείνουν βιώσιμες θα πρέπει να δουν αρκετά προσεχτικά όλες τις παραπάνω τάσεις στην ουσία τους και να αξιολογήσουν το ρίσκο που εμπεριέχει η ενδεχόμενη επιφανειακή κάλυψη τους.
