Άμεσος και θεαματικός είναι ο αντίκτυπος του νόμου για τη διαφάνεια, τον ανταγωνισμό στα δάνεια και την προστασία των ευάλωτων (ν. 5072/2023) που ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, με τον οποίο, μεταξύ άλλων, θεσπίστηκαν βελτιώσεις στον εξωδικαστικό μηχανισμό και υποχρεώσεις στους servicers για περισσότερες βιώσιμες ρυθμίσεις και καλύτερη επικοινωνία με τους δανειολήπτες των οποίων τα δάνεια διαχειρίζονται. Σημειώνεται ότι με τη νέα νομοθεσία οι servicers υποχρεούνται να θέσουν σε λειτουργία, μέχρι τις 31 Μαρτίου, την ειδική ψηφιακή πλατφόρμα ενημέρωσης των δανειοληπτών για την παροχή προσωποποιημένης πληροφόρησης.
Στον εξωδικαστικό μηχανισμό, με τις βελτιώσεις του νόμου που ενσωματώθηκαν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα τον Φεβρουάριο, το αποτέλεσμα ήταν εκτόξευση των ρυθμίσεων και υπερδιπλασιασμός των αιτημάτων που υποβλήθηκαν για ρύθμιση οφειλών. Σε επίπεδο servicers, με στοιχεία Ιανουαρίου 2024, οι διμερείς ρυθμίσεις σημείωσαν υψηλά επίπεδα, με απευθείας διμερείς ρυθμίσεις για 7.251 οφειλέτες, με ύψος οφειλών 238,6 εκατ. ευρώ. Τα στεγαστικά δάνεια κατέχουν την πλειοψηφία σε όλους τους τύπους ρυθμίσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, τον Φεβρουάριο του 2024 πραγματοποιήθηκαν 1.222 νέες επιτυχείς ρυθμίσεις οφειλών. Συνολικά μέχρι σήμερα, μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού έχουν πραγματοποιηθεί 14.322 επιτυχείς ρυθμίσεις οφειλών οι οποίες αντιστοιχούν σε 5,17 δισ. ευρώ αρχικών οφειλών.
Όσο για τις υποβληθείσες αιτήσεις, τον Φεβρουάριο υποβλήθηκαν στην πλατφόρμα του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού 7.360 νέες αιτήσεις, αριθμός υπερδιπλάσιος από τον αριθμό των αιτήσεων των προηγούμενων μηνών (ο μέσος όρος το 2023 ήταν 3.400 νέες αιτήσεις ανά μήνα) που αποτελεί ρεκόρ και ιστορικό υψηλό.
Υπενθυμίζεται ότι οι βελτιώσεις που θεσμοθέτησε το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στον εξωδικαστικό μηχανισμό περιλαμβάνουν:
- το επιπλέον «κούρεμα» έως 28% της οφειλής σε δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση,
- την υποχρέωση για τις τράπεζες, τους services και το Δημόσιο να αποδεχτούν την πρόταση του εξωδικαστικού μηχανισμού για τους ευάλωτους οφειλέτες,
- τη μείωση του επιτοκίου για όλες τις ρυθμίσεις των οφειλών στο 3% για 3 έτη,
- τη δυνατότητα να ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό πρόσωπα που «κληρονόμησαν» οφειλές, από οφειλές που έχουν.
Οι διμερείς ρυθμίσεις με τους servicers
Οι εταιρείες διαχείρισης (στοιχεία Ιανουαρίου 2024) έκαναν διμερείς ρυθμίσεις 159,8 εκατ. ευρώ σε 5.178 δανειολήπτες, ρυθμίσεις 72,2 εκατ. ευρώ σε 1.924 οφειλέτες του νόμου Κατσέλη (ν. 3869/2010) και ρυθμίσεις 6,6 εκατ. ευρώ σε 149 οφειλέτες του ν. 4605/19 (διάδοχος νόμος του ν. Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας). Συνολικά δηλαδή, προχώρησαν σε ρυθμίσεις οφειλών 238,6 εκατ. ευρώ για 7.251 οφειλέτες. Τα στεγαστικά δάνεια κατέχουν τη μερίδα του λέοντος σε όλους τους τύπους ρυθμίσεων.
Στις διμερείς ρυθμίσεις, για στεγαστικά δάνεια έχει ρυθμιστεί ποσό 61,7 εκατ. ευρώ (από τα 159,8 εκατ.). Ακολουθούν τα επιχειρηματικά δάνεια πολύ μικρών επιχειρήσεων, με ρυθμίσεις 43,9 εκατ. ευρώ, τα καταναλωτικά δάνεια με ρυθμίσεις 41,9 εκατ. ευρώ, τα επιχειρηματικά δάνεια μεγάλων επιχειρήσεων με ρυθμίσεις 8,6 εκατ. ευρώ και τα επιχειρηματικά δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων με ρυθμίσεις 3,5 εκατ. ευρώ.
Στις ρυθμίσεις δανείων του ν. Κατσέλη, τα 39,4 εκατ. ευρώ από το σύνολο των ρυθμίσεων ύψους 72 εκατ. ευρώ αφορούν σε στεγαστικά δάνεια. Σε 27,5 εκατ. ευρώ ανέρχεται το ποσό που ρυθμίστηκε σε καταναλωτικά δάνεια και σχεδόν 6 εκατ. ευρώ είναι οι ρυθμίσεις δανείων πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Όσο για τις ρυθμίσεις του ν. 4605/19, ποσό 4,8 εκατ. ευρώ από τις συνολικές ρυθμίσεις των 6,6 εκατ. αφορούν σε στεγαστικά δάνεια, 1 εκατ. ευρώ σε δάνεια πολύ μικρών επιχειρήσεων και 784.000 ευρώ σε καταναλωτικά δάνεια.