Σε έναν δύσκολο δρόμο βαδίζει η ελληνική βιομηχανία, βασικός πυλώνας ανάπτυξης της οικονομίας. Σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον, αναζητά τη θέση της κόντρα στον αυξανόμενο ανταγωνισμό και στη σκιά πληθώρας προκλήσεων κι ενώ η χώρα χρειάζεται μια ακμάζουσα βιομηχανική παραγωγή.
Και μπορεί η κυβέρνηση να έχει καταρτίσει σχέδιο δράσης για τη βιομηχανία, το οποίο συμπυκνώνει την εθνική στρατηγική της χώρας, ωστόσο ο «εφιάλτης» της αποβιομηχάνισης εξακολουθεί να πλανάται πάνω από την ελληνική οικονομία, θέτοντας σε κίνδυνο κάθε απόπειρα επιχειρηματικής ανάπτυξης. Η δεκαετής οικονομική κρίση που «χτύπησε» την Ελλάδα και όλες οι κρίσεις που ακολούθησαν – πανδημική, ενεργειακή, πληθωριστική – σε συνδυασμό με τα υπέρογκα κόστη παραγωγής, τον εντονότατο ανταγωνισμό από τις χώρες της Ασίας και την υποχώρηση της ζήτησης ανάγκασαν αρκετές εταιρείες, ελληνικές και πολυεθνικές, να «σβήσουν» μια για πάντα τις μηχανές των εργοστασίων τους, οδηγώντας στον μαρασμό άλλοτε κραταιούς κλάδους της εγχώριας βιομηχανίας.
«Λουκέτο» στην ιστορική Υαλουργία Γιούλα
Ρολά αναμένεται να κατεβάσει οριστικά τα επόμενα 24ωρα και μέχρι τα τέλη Μαρτίου η υαλουργία Γιούλα, με τη μοναδική εταιρεία παραγωγής γυάλινων συσκευασιών στη χώρα να ετοιμάζεται για την τελευταία πράξη του δράματος. Το εργοστάσιο στο Αιγάλεω, συμφερόντων της οικογένειας Βουλγαράκη, είχε πουληθεί πριν από μια επταετία στον πορτογαλικό όμιλο ΒΑ Glass Group, ο οποίος τώρα με ανακοίνωσή του εξηγεί τους λόγους για τους οποίους πέφτουν οι τίτλοι τέλους στη Γιούλα.
Κάνοντας λόγο για δύσκολη απόφαση την αποδίδει στις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς στη βιομηχανία γυαλιού, αφού, όπως επισημαίνει, «τους τελευταίους μήνες η αγορά της υαλουργίας παρουσίασε αισθητή μείωση της ζήτησης, που οδήγησε σε αντίστοιχη μείωση των πωλήσεων. Η κατάσταση επιδεινώθηκε περαιτέρω από τη σημαντική αύξηση των αποθεμάτων που δημιουργήθηκαν, προκαλώντας την ανάγκη διακοπής ορισμένων γραμμών παραγωγής. Παρά τις προσπάθειες προσαρμογής σε αυτές τις προκλήσεις, η επίμονη έλλειψη ζήτησης, σε συνδυασμό με το συνεχώς αυξανόμενο κόστος αποθήκευσης και την περιορισμένη διαθεσιμότητα αποθηκευτικού χώρου, οδήγησαν δυστυχώς στην απόφαση της παύσης της παραγωγικής διαδικασίας στο εργοστάσιο της εταιρείας».
H εταιρεία δε προέβη σε διαβουλεύσεις με τους εργαζόμενους, ανακοινώνοντας πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου. «Η ΓΣΕΕ βρίσκεται στο πλευρό των εργαζομένων στο εργοστάσιο Γιούλα στο Αιγάλεω, στους οποίους αιφνιδιαστικά ανακοινώθηκε ότι θα βρεθούν στο δρόμο, αφού η διοίκηση της εταιρείας αποφάσισε να βάλει λουκέτο στην επιχείρηση. Ο όμιλος υαλουργίας BA, ο οποίος βρίσκεται πίσω από τη συγκεκριμένη επιχείρηση, επικαλείται ζημίες για το μοναδικό εργοστάσιο που έχει στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα περίπου 300 οικογένειες να μείνουν χωρίς εισόδημα. Μάλιστα, για να προχωρήσει γρήγορα στην εκκαθάριση πρότεινε στους εργαζόμενους τη διπλάσια αποζημίωση από τη νόμιμη, ώστε να υπογράψουν οικειοθελείς αποχωρήσεις, μένοντας όμως εκτός ταμείου ανεργίας», αναφέρει, μεταξύ άλλων, σε ανακοίνωσή της η ΓΣΕΕ. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1947 από τον Κυριάκο Βουλγαράκη.
«Έσβησαν» οι μηχανές στο εργοστάσιο της Crown Hellas Can στην Πάτρα
Στη διακοπή της λειτουργίας του εργοστασίου της στην Πάτρα προχώρησε το φθινόπωρο του 2023 η βιομηχανία ειδών συσκευασίας Crown Hellas Can. Το εργοστάσιο διέθετε δύο γραμμές παραγωγής μεταλλικών δοχείων χαμηλής ταχύτητας, με δυνατότητα παραγωγής μόνο καθιερωμένων μεταλλικών δοχείων «standard» χωρητικότητας 33cl, με ετήσια δυνατότητα παραγωγής περίπου 900 εκατ. δοχεία. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η εταιρεία, στις τελευταίες οικονομικές καταστάσεις «παράγοντες όπως η χαμηλή αξιοποίηση της παραγωγής, τα υψηλά πάγια έξοδα, το υψηλό κόστος αγοράς μετάλλου και το υψηλό κόστος κατανάλωσης ενέργειας καθώς και η χαμηλή εγχώρια ζήτηση για το μοναδικό μέγεθος δοχείων που μπορεί να παραχθεί, τα δοχεία που παρασκευάζονται από το εργοστάσιο της Πάτρας έχουν υψηλό και μη ανταγωνιστικό κόστος. Επομένως, η συνέχιση της παραγωγής δοχείων στο εργοστάσιο της Πάτρας έχει καταστεί ασύμφορη». Όπως δε ανακοίνωσε η διοίκηση, η εταιρεία εκπόνησε πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου για τους 121 εργαζόμενους του εργοστασίου. Την ίδια στιγμή, η εταιρεία προχώρησε και στην κατάργηση μιας γραμμής παραγωγής και στο εργοστάσιο της Κορίνθου.
Να σημειωθεί εδώ ότι το 2022 ο κύκλος εργασιών της εταιρείας αυξήθηκε κατά 4,8% ως προς το 2021, ενώ τα κέρδη μετά από φόρους υποχώρησαν στα 0,08 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 3,42 εκατ. ευρώ το 2021, καταγράφοντας μεγάλη μείωση της τάξης του 97,7%.
Τίτλοι τέλους για το εργοστάσιο της Reckitt Benckiser στην Εύβοια
Λίγους μήνες νωρίτερα έλαβε χώρα ακόμη ένα «λουκέτο», με τη Reckitt Benckiser να προχωρά στην παύση της λειτουργίας του εργοστασίου της στην Εύβοια και την πώληση του ακινήτου. Όπως αναφέρεται στις οικονομικές καταστάσεις της Reckitt Benckiser Hellas Hygiene Home «την 21η Δεκεμβρίου 2022 το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας αποφάσισε την οριστική παύση της λειτουργίας του εργοστασίου στο Βασιλικό Χαλκίδας στην Εύβοια, δεδομένου ότι αποφασίστηκε η παύση παραγωγής του μαλακτικού ρούχων Quanto που αποτελούσε την κύρια γραμμή παραγωγής του εργοστασίου και την κινητήριο δύναμη αυτού, καθώς κατέστη μη κερδοφόρα και μη βιώσιμη παραγωγική μονάδα για την εταιρεία». Ως εκ τούτου αποφασίστηκε η σταδιακή διακοπή της λειτουργίας του από τα τέλη Δεκεμβρίου 2022, ωστόσο το οριστικό λουκέτο στο εργοστάσιο σημειώθηκε το καλοκαίρι του 2023. Το εργατικό δυναμικό αποζημιώθηκε και απολύθηκε σταδιακά μέχρι τον Μάιο του 2023.
Η Reckitt Benckiser Hellas Hygiene Home AE ιδρύθηκε στην Ελλάδα στις 12 Απριλίου 2019,ενώ την 1η Αυγούστου προχώρησε σε απορρόφηση του κλάδου υγιεινής σπιτιού από την εταιρεία Reckit Benckiser Hellas Healthcare Α.Ε κατόπιν μερικής διάσπασης αυτής.
«Σίγησαν» οι μηχανές στο εργοστάσιο της Tupperware στη Θήβα
Το ημερολόγιο έγραφε 13 Απριλίου 2023 όταν «έσβησαν» οι μηχανές στο εργοστάσιο της Tupperware στη Θήβα, μετά από 56 χρόνια λειτουργίας. «Η Μεγάλη Πέμπτη είναι η τελευταία μέρα στην παραγωγή, το κλίμα είναι πολύ βαρύ…», δήλωνε τότε στο insider.gr o 58χρονος Βασίλης Τζαβίδας, 37 χρόνια εργαζόμενος στο εργοστάσιο, επιβεβαιώνοντας τη δυσάρεστη εξέλιξη που είχε γίνει γνωστή ήδη από τις αρχές Μαρτίου. Υπενθυμίζεται εδώ πως το εργοστάσιο δεν κλείνει, καθώς παραμένουν τα τμήματα της αποθήκης και των logistics, ωστόσο η παραγωγική διαδικασία -στην οποία απασχολούνταν περί τα 120 άτομα προσωπικό από το σύνολο των 164 εργαζομένων του εργοστασίου- σταμάτησε τον περασμένο Απρίλιο. Η Tupperware Hellas ελέγχεται κατά 100% από την Tupperware Nederland BV που εδρεύει στην Ολλανδία.
Όλα ξεκίνησαν στις 7 Μαρτίου όταν συγκέντρωσαν όλους τους εργαζόμενους – την πρωινή και την απογευματινή βάρδια, αλλά και τους νυχτερινούς – για να τους ανακοινώσουν ότι στις 13 Απριλίου σταματάει η παραγωγή. Την είδηση έκανε γνωστή μια ημέρα αργότερα η ΓΣΕΕ, ζητώντας να ανακληθεί η απόφαση της Tupperware για το «μοναδικό εργοστάσιο που έχει στη χώρα μας και το οποίο λειτουργεί από το 1967». Η Tupperware ήρθε στην Ελλάδα το 1964 και τρία χρόνια μετά ξεκίνησε η λειτουργία του εργοστασίου στη Θήβα…
Πώς κόπηκε το… νήμα για την ΕΝΚΛΩ
Στον μαρασμό οδηγήθηκε μια από τις πιο εμβληματικές κλωστοϋφαντουργίες της χώρας και ένα από τα πιο ηχηρά ονόματα του παρελθόντος σε έναν νευραλγικό κλάδο για την ελληνική οικονομία. Ο λόγος για την ΕΝΚΛΩ, την Ενωμένη Κλωστοϋφαντουργία ΑΕ της οικογένειας Λαναρά, ιδρυθείσα το μακρινό 1929.
Στη μακρόχρονη ιστορία της διαδραμάτισε κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη της εγχώριας κλωστοϋφαντουργίας, ενώ στη διαδρομή της ιδρύθηκαν δεκάδες εταιρείες, με τον όμιλο να φτάνει κάποια στιγμή τα 20 εργοστάσια σε Ελλάδα και Βαλκάνια, απασχολώντας περισσότερους από 2.000 εργαζόμενους. Η εταιρεία ωστόσο βίωσε και… εσωτερικές «διασπάσεις», ενώ η Ενωμένη Κλωστοϋφαντουργία αποτελεί μετονομασία της άλλοτε κραταιάς Κλωνατέξ, η οποία πρωταγωνίστησε στο χρηματιστηριακό πάρτι στα τέλη της δεκαετίας του ’90. Η «πτώση» όμως του ομίλου δεν άργησε να έρθει με τις προσπάθειες αναδιάρθρωσης να είναι συνεχείς.
Οι τίτλοι τέλους για την Ενωμένη Κλωστοϋφαντουργία έπεσαν το 2012 όταν κηρύχθηκε σε κατάσταση πτώχευσης, ενώ μέχρι και σήμερα αρκετά περιουσιακά της στοιχεία εξακολουθούν να βγαίνουν «στο σφυρί».
Η «πικρή» ιστορία της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης
Στο προσκήνιο έρχεται, στο μεταξύ, η «πικρή» ιστορία της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης. Όπως έγινε γνωστό πριν από μερικά 24ωρα, περισσότεροι από 80 τευτλοπαραγωγοί από τους νομούς Πέλλας, Ημαθίας, Σερρών, Θεσσαλίας, Ροδόπης και Έβρου αποφάσισαν να ακολουθήσουν τον δρόμο της δικαιοσύνης διεκδικώντας την επαναλειτουργία της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης, της μοναδικής ελληνικής εταιρείας παραγωγής ζάχαρης.
Όπως αποκάλυψε ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Γεωργών του δήμου Αλεξάνδρειας Ημαθίας, Γιώργος Διαμαντόπουλος, οι τευτλοπαραγωγοί αποφάσισαν να προχωρήσουν με δικά τους έξοδα «στην κατάθεση αγωγής κατά των διοικήσεων της ΕΒΖ από το 2016, ζητώντας την ανάκληση της απόφασης του 2020 με βάση την οποία θα υλοποιούνταν εντός τριετίας το σχέδιο εξυγίανσης της βιομηχανίας το οποίο είχε εκπονήσει η Τράπεζα Πειραιώς και την έξοδο της εταιρείας από το άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα». Το σχέδιο εξυγίανσης της ΕΒΖ, κατά τον κ. Παπαδόπουλο, αφορούσε μεταξύ άλλων στη διατήρηση της τευτλοκαλλιέργειας και τη συνέχιση της παραγωγικής λειτουργίας της βιομηχανίας. «Με βάση την απόφαση για την εξυγίανση της βιομηχανίας, το 2022 θα έπρεπε να έχουν σπαρθεί πανελλαδικά 60.000 στρέμματα με τεύτλα και το 2023 τουλάχιστον 80.000 στρέμματα και δεν υπάρχει τίποτα», τόνισε χαρακτηριστικά. Στο πλαίσιο αυτό, σημείωσε ότι «οι ευθύνες που υπάρχουν για τον μαρασμό και την απαξία της ΕΒΖ, θα αναζητηθούν και θα αποδοθούν».
Υπενθυμίζεται εδώ ότι στα τέλη του 2023 Τράπεζα Πειραιώς συνέστησε την τρίτη εταιρεία ειδικού σκοπού, προκειμένου να υλοποιηθεί το σχέδιο εξυγίανσης της ΕΒΖ, το οποίο επικυρώθηκε από το δικαστήριο στις 26 Μαρτίου 2019. Από όσα είχε αποφασίσει το δικαστήριο τίποτα δεν έχει γίνει.
Τα οικονομικά προβλήματα της ΕΒΖ γιγαντώθηκαν το 2012, μετά την απόφαση για διάσπαση του βασικού μετόχου - της τότε Αγροτικής Τράπεζας - σε good (καλή) και bad (κακή) bank (τράπεζα). Τα δάνεια της ΕΒΖ πέρασαν στην Τράπεζα Πειραιώς, ενώ η εταιρεία οδηγήθηκε στην υπό εκκαθάριση ΑΤΕ. Η πώληση της ΕΒΖ ήταν ανέφικτη με τέτοια δεδομένα, ενώ τον Μάρτιο του 2014 κηρύχθηκε άγονος ο τελευταίος διεθνής διαγωνισμός. Να σημειωθεί εδώ ότι στα τέλη του 2014, οι ληξιπρόθεσμες τραπεζικές υποχρεώσεις της ΕΒΖ ξεπερνούσαν τα 140 εκατ. ευρώ.
Η ΕΒΖ ιδρύθηκε το 1960, με κύριο προϊόν παραγωγής τη λευκή κρυσταλλική ζάχαρη. Τα εργοστάσια ζάχαρης βρίσκονται στο Πλατύ Ημαθίας, τις Σέρρες, την Ορεστιάδα, τη Λάρισα και την Ξάνθη. Τα δύο εργοστάσια ζάχαρης στη Σερβία μεταβιβάστηκαν στην Τράπεζα Πειραιώς.
