Καθυστερήσεις παρατηρούνται στην υλοποίηση κομβικής σημασίας παρεμβάσεων του υπουργείου Εργασίας, που έχουν να κάνουν με την απονομή σύνταξης σε οφειλέτες του ΕΦΚΑ, με τις συντάξεις χηρείας καθώς και την αλλαγή της φιλοσοφίας επιβολής της Εισφοράς Αλληλεγγύης.
Παρότι έχει ψηφιστεί η διάταξη για την απονομή σύνταξης στους επαγγελματίες με χρέη προς τον ΕΦΚΑ έως 30.000 ευρώ (10.000 ευρώ για τους αγρότες) εκκρεμεί η υπογραφή της απαιτούμενης Κοινής Υπουργικής Απόφασης για την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας στην οποία θα υποβάλουν αίτηση οι ενδιαφερόμενοι (περίπου 13.000 που είναι εν αναμονή).
Εφόσον εγκριθεί η αίτηση, ο συνταξιούχος θα λαμβάνει το 40% της σύνταξής του, ενώ το υπόλοιπο 60% θα αποπληρώνει την οφειλή έως ότου αυτή φτάσει στα 20.000 ευρώ για τους επαγγελματίες και στις 6.000 ευρώ για τους αγρότες. Από αυτά τα όρια οφειλής και κάτω, το χρέος θα εξοφλείται με παρακράτηση 60 μηνιαίων δόσεων από το ποσό της μηνιαίας σύνταξης.
Το υπουργείο Εργασίας ωστόσο, για να αποφύγει να ενταχθούν στην ρύθμιση επαγγελματίες και αγρότες με οφειλές που είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές έχει θεσπίσει δύο «δικλείδες ασφαλείας»:
1. Για να ενταχθεί κάποιος οφειλέτης στην εν λόγω ρύθμιση, θα πρέπει να αποδεχθεί άρση του τραπεζικού του απορρήτου και εφόσον διαπιστωθεί ότι δεν διαθέτει χρήματα σε καταθέσεις, θα μπορεί να ξεκινήσει η έκδοση της σύνταξής του. Αναφορικά με την άρση του τραπεζικού απορρήτου, το όριο που έχει τεθεί είναι στα επίπεδα των 20.000 ευρώ.
2. Ο ασφαλισμένος θα πρέπει να έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του και ταυτόχρονα να έχει καταβάλει εισφορές για τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης.
Συντάξεις χηρείας
Για τις συντάξεις χηρείας δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη το νέο καθεστώς που θα ισχύσει, καθώς εξετάζεται να δίνεται η δυνατότητα επιλογής της σύνταξης που θα περικοπεί. Δηλαδή σε περίπτωση που ο δικαιούχος παίρνει και δική του σύνταξη (λόγω γήρατος), να επιλέγει μετά την πρώτη τριετία της σύνταξης χηρείας, να περικοπεί κατά 50% η μικρότερη από τις δυο συντάξεις.
Σύμφωνα με όσα ισχύουν σήμερα, η σύνταξη χηρείας μετά την πρώτη τριετία κόβεται στο μισό, όταν ο δικαιούχος εργάζεται ή όταν καταβάλλεται δεύτερη σύνταξη, ανεξαρτήτως αν η δεύτερη σύνταξη είναι μικρή.
Επίσης μελετάται στην περίπτωση που υπάρχουν δυο εθνικές συντάξεις και δυο ανταποδοτικές (από σύνταξη γήρατος και σύνταξη χηρείας), να μην κόβεται η ανταποδοτική σύνταξη χηρείας μετά την τριετία, ακόμη και αν είναι μικρότερη, αλλά η περικοπή να γίνεται στην εθνική σύνταξη, ώστε να καταβάλλεται μια εθνική με το πλήρες ποσό των 426,17 ευρώ.
Εισφορά αλληλεγγύης
Αλλάζει η φιλοσοφία της εισφοράς αλληλεγγύης και από οριζόντια γίνεται κλιμακωτή, χωρίς να καταργηθεί, καθώς αποτελεί σημαντικό πόρο για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού μας συστήματος.
Στόχος είναι να καταστεί δικαιότερη η επιβάρυνση 400.000 συνταξιούχων του Δημοσίου και των ΔΕΚΟ που εισπράττουν συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ (μεικτά).
Όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές «η ΕΑΣ θα αλλάξει κλιμακωτά, προκειμένου να επιτύχουμε ουδέτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα». Εξετάζεται το σενάριο η κράτηση να μην αφορά στο εξής όλο το ποσό της σύνταξης, αλλά τη διαφορά από το πλαφόν των 1.400 ευρώ. Για παράδειγμα, αν κάποιος συνταξιούχος εισπράττει σύνταξη 1.500 ευρώ, η κράτηση να επιβάλλεται στο ποσό που υπερβαίνει τα 1.400 ευρώ, δηλαδή στα 100 ευρώ, ούτως ώστε ο δικαιούχος να χάνει λιγότερα χρήματα.
Υπενθυμίζεται πως η μείωση των κρατήσεων από την ΕΑΣ στις κύριες συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ, αναμένεται να επιφέρει έμμεσες αυξήσεις που ανάλογα ξεκινούν από 20 ευρώ το μήνα (για τις χαμηλότερες συντάξεις) και ξεπερνούν τα 150 ευρώ το μήνα (για τις πολύ υψηλές συντάξεις).
Υπενθυμίζεται πως η ΕΑΣ επιβλήθηκε το μακρινό 2010, καταβάλλεται για την κάλυψη ελλειμμάτων των κλάδων κύριας σύνταξης και είναι 3% για συντάξεις 1.400-1.700 ευρώ, 6% για συντάξεις 1.701-2.000 ευρώ, 7% για συντάξεις 2.001-2.300 ευρώ, 9% για συντάξεις 2.301-2.600 ευρώ και φτάνει στο 14% όσο υψηλότερη είναι η σύνταξη.
Τα σενάρια που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας προβλέπουν τα εξής:
- επιβολή της κράτησης όχι σε όλη τη σύνταξη, αλλά στο τμήμα εκείνο που είναι πάνω από την εκάστοτε κλίμακα, με αυξημένο συντελεστή. Για παράδειγμα, με σύνταξη από 1.400 έως 1.700 ευρώ η κράτηση είναι 3% σε όλο το ποσό. Αυτό σημαίνει ότι συνταξιούχος με 1.600 ευρώ έχει κράτηση 48 ευρώ. Με το σχέδιο του υπουργείου θα επιβάλλεται κράτηση στο τμήμα σύνταξης από τα 1.400 ευρώ έως τα 1.600 ευρώ, δηλαδή στα 200 ευρώ σύνταξης, με συντελεστή 8% ή 10%, που σημαίνει ότι η ΕΑΣ από τα 48 ευρώ τώρα θα πέσει στα 20 ευρώ.
- επιβολή της κράτησης στο τμήμα της σύνταξης που είναι πάνω από την εκάστοτε κλίμακα, με ίδιο συντελεστή με τον ισχύοντα. Δηλαδή ένας που έχει σύνταξη 2.600 ευρώ να μην χάνει 9% επί του συνόλου της σύνταξης, αλλά να χάνει 9% επί του ποσού των 1.200 ευρώ.
- επιβολή της κράτησης σε όλο το ποσό της σύνταξης, με μείωση του αντίστοιχου ποσοστού στο 50%. Για παράδειγμα η 1η κλίμακα να διαμορφώνεται στο 1,5% από 3% που είναι σήμερα. Η 2η κλίμακα στο 3% από 6% που είναι σήμερα, η 3η κλίμακα στο 3,5% από 7% κοκ.