Ολοένα και πιο επιτακτική γίνεται η ανανέωση του ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου καθώς το 86% των πλοίων είναι άνω των 20% ετών, ενώ το 2035 το 41% θα είναι ηλικίας άνω των 40 ετών. Την κατάσταση περιπλέκουν οι περιβαλλοντικές υποχρεώσεις που μπαίνουν σε ισχύ τα επόμενα χρόνια, οι οποίες αν δεν καλυφθούν θα οδηγήσουν μεταξύ άλλων και σε αυξημένες χρεώσεις.
Η γήρανση του στόλου είναι μια από τις βασικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ελληνικός ακτοπλοϊκός κλάδος, σημειώνει στην ετήσια έκθεσή της για την ελληνική ακτοπλοΐα η εταιρεία συμβούλων, XRTC. Περισσότερα από 8 στα 10 πλοία (86%) του ελληνικού στόλου είναι άνω των 20 ετών, και σχεδόν ένα στα δύο (41%) είναι άνω των 30 ετών.
Ο μέσος όρος ηλικίας του Ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου είναι τα 28 έτη, ο οποίος είναι μεν μικρότερος από τον μέσο όρο ηλικίας του ευρωπαϊκού στόλου που είναι τα 35 έτη αλλά οι ανάγκες στη χώρα μας είναι συγκριτικά μεγαλύτερες, καθώς η ανάπτυξη των νησιών στηρίζεται αποκλειστικά στην ακτοπλοΐα.
«H ακτοπλοΐα συνδέει 115 κατοικήσιμα νησιά στα οποία ζει το 14,6% του πληθυσμού της χώρας. Από αυτά τα νησιά μόνο τα 25 διαθέτουν αεροδρόμιο, οι ενδομεταφορές εξυπηρετούνται μόνο διά θαλάσσης, ενώ το 85% των εμπορευματικών αναγκών των νησιών και το σύνολο της τροφοδοσίας τους καλύπτονται με τα ακτοπλοϊκά πλοία», σημειώνεται στην έρευνα της XRTC.
Ζητήματα ασφαλείας
Η ηλικία των πλοίων που ταξιδεύουν καθημερινά στις ελληνικές θάλασσες μεταφέροντας καθημερινά χιλιάδες επιβάτες, έχει ιδιαίτερη σημασία για την ασφάλεια των ακτοπλοϊκών μεταφορών. Η XRTC χτυπά για άλλη μια χρονιά «καμπανάκι» για τα ζητήματα ασφάλειας.
«Είμαστε αναγκασμένοι να επαναλάβουμε της παρότρυνσης μας σχετικά με την ασφάλεια ακτοπλοΐας και των θαλάσσιων μεταφορών όπως αυτές αναγράφηκαν στην αντίστοιχη ετήσια μελέτη για την ελληνική ακτοπλοΐα του 2023» σημειώνει η εταιρεία στη φετινή της μελέτη, αναφέροντας τα βασικά σημεία προσοχής:
• Επιτακτική ανάγκη ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου με πλοία νέας τεχνολογίας φιλικά προς το περιβάλλον και με χρήση εναλλακτικών καυσίμων.
• Διασφάλιση από τις ακτοπλοϊκές εταιρίες για την διατήρηση των πιστοποιητικών των πλοίων τους σε ισχύ και για την εκπαίδευση των πληρωμάτων τους ενώ παράλληλα να γίνεται ενδελεχής έλεγχος από τις αρχές.
• Δημιουργία μηχανισμού επιθαλάσσιας αρωγής και άμεση κάλυψη εγκατάστασης ναυαγοσωστικών σταθμών.
• Επενδύσεις στην ναυπήγηση ρυμουλκών, απορρυπαντικών και ναυαγοσωστικών σκαφών για την κάλυψη των σύγχρονων αναγκών. «Θα επαναλάβουμε απλώς ότι ο κίνδυνος για μια θαλάσσια τραγωδία υφίσταται καθόσον ο μηχανισμός επιθαλάσσιας αρωγής δεν έχει αναπτυχθεί όπως θα έπρεπε και όπως επιβάλλεται από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.
Δεν αρκούν πια τα μεταχειρισμένα
Ο τελευταίος κύκλος ανανέωσης του Ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου ολοκληρώθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 2000. Από τότε όταν παρουσιάστηκαν ανάγκες αντικατάστασης των πλοίων με σκοπό την εξυπηρέτηση των γραμμών λειτουργίας τους δεν προχώρησαν στην κατασκευή νέων πλοίων αλλά εμφανίστηκαν να αντικαθιστούν ή να προσθέτουν στο στόλο τους πλοία μεταχειρισμένα, μεγάλης ηλικίας κατά περίπτωση, ως αποτέλεσμα της αδυναμίας νέων επενδύσεων λόγω της οικονομικής κρίσης και της έλλειψης χρηματοδότησης.
«Οι περιβαλλοντικοί κανονισμοί όμως που ισχύουν, δε δικαιολογούν πλέον τέτοιου είδους κινήσεις», σημειώνει η μελέτη της XRTC καλώντας τα μέρη της ακτοπλοϊκής αγοράς «να κινηθούν τάχιστα προς μια βιώσιμη λύση υιοθετώντας ένα επιχειρηματικό μοντέλο που θα επιταχύνει τη συμμόρφωση στους νέους περιβαλλοντικούς κανόνες οι οποίοι ουσιαστικά θέτουν και το πλαίσιο των ευκαιριών ανάπτυξης της αγοράς παγκοσμίως αλλά και στην Ελληνική αγορά».
