Δυναμικό come back και όσον αφορά στα περιθώρια κέρδους έχουν καταφέρει οι μεγάλοι εργοληπτικοί όμιλοι, όσον αφορά στον αμιγώς κατασκευαστικό τομέα που κάποτε, όχι πολλά χρόνια πίσω, αποτελούσε έναν «μεγάλο ασθενή» για αυτούς, οδηγώντας σε χαμηλά αποτελέσματα ή κατά βάση ζημίες. Η ραγδαία αύξηση της παραγωγής νέων έργων, η βελτίωση των όρων ανάληψης διαγωνισμών, ήτοι χαμηλότερες εκπτώσεις, η αναδιαπραγμάτευση των προϋπολογισμών ορισμένων έργων, λόγω κυρίως της σημαντικής μεταβολής στα κόστη βάσει των οποίων είχαν προκηρυχθεί, η συμμετοχή σε μεγάλα ιδιωτικά projects αλλά και οι ίδιες επενδύσεις, έχουν συμβάλλει στην αλλαγή της κατάστασης προς το καλύτερο.
Με τους μεγάλους ομίλους ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Intrakat – ΑΚΤΩΡ, ΑΒΑΞ, ΜΕΤΚΑ να έχουν «χτίσει» συνολικό ανεκτέλεστο στα επίπεδα των 14 δισ. ευρώ στο 6μηνο του 2024 (με ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ στα 5 δισ., Intrakat στα 4,5 δισ., ΑΒΑΞ στα 3,23 δισ. και ΜΕΤΚΑ στα 1,2 δισ. επί συνόλου 3 δισ. του ομίλου Metlen), κι ενώ υπάρχει ακόμα σημαντική «μαγιά» διαγωνισμών προς διεκδίκηση αλλά και οι σταθερές ροές, για 25 έως 35 έτη, των συμβάσεων παραχώρησης (οδικές ή μη) και των ΣΔΙΤ.
Στον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, όπως αποτυπώθηκε και στα μεγέθη 6μήνου, το περιθώριο κέρδους του λειτουργικού αποτελέσματος (EBITDA) του κατασκευαστικού τομέα διαμορφώθηκε στο 10,4% από 8,3% το αντίστοιχο περυσινό πρώτο εξάμηνο. Επίσης, το περιθώριο κέρδους EBIT (δηλαδή, τα κέρδη εκτός από τα έξοδα τόκων και φόρων) διαμορφώθηκε στο 8,3% από 7% στο πρώτο 6μηνο 2023.
Από την ΑΒΑΞ αναφέρουν η απόδοση του κλάδου κατασκευών βελτιώθηκε περαιτέρω, με διεύρυνση των περιθωρίων κέρδους. Συγκεκριμένα, το περιθώριο EBITDA των κατασκευών αυξήθηκε σε 9,4% στο α’ εξάμηνο του 2024 από 6,8% στο αντίστοιχο εξάμηνο του 2023 (-9,2% το 2022), τάση η οποία αναμένεται να συνεχιστεί καθώς επιταχύνεται ο ρυθμός υλοποίησης των νέων έργων με ανώτερα χαρακτηριστικά κερδοφορίας. Επίσης, σύμφωνα με εταιρική παρουσίαση της ΑΒΑΞ, το περιθώριο μικρού κέρδους ανέβηκε σε 16,5% (από 3,2% στο 6μηνο 2023 και από αρνητικό κατά 3,1% το 2022 στο πρώτο «μισό») και το περιθώριο EBIT σε 4,3% (μηδενικό πέρυσι και -14% το 2022).
Πρόσφατα, η διοίκηση του ομίλου Intrakat, στο πλαίσιο ενημέρωσης αναλυτών, ανέφερε ότι τα περιθώρια κέρδους (μικτού) το πρώτο 6μηνο 2024 ανέρχονται σε 10% (πέρυσι ήταν στο 12%), ενώ τα αντίστοιχα περιθώρια λειτουργικής κερδοφορίας είναι στο 6% περίπου, σταθερά όσο και στο πρώτο 6μηνο 2023.
Ωστόσο, θεωρείται κρίσιμο τα μεγάλα ανεκτέλεστα να μετουσιωθούν σε κέρδη ή αλλιώς οι ισχυροί όμιλοι να «πατήσουν» πάνω στα υγιή έως ικανοποιητικά περιθώρια κέρδους που έχουν επιτύχει και να τα διατηρήσουν ή και ενισχύουν, με την απαραίτητη υποσημείωση ότι δεν είναι όλες οι περιπτώσεις (εταιρείες) ίδιες. Σε κάθε περίπτωση, όμως, ο μέχρι προ λίγων μόλις ετών προβληματικός ή και ζημιογόνος κατασκευαστικός τομέας έχει κάνει ολική επαναφορά, βάζοντας… «βάσεις» για ανάλογη συνέχεια, σε συνδυασμό με άλλες δραστηριότητες σε ενέργεια - ΑΠΕ, ακίνητα – τουρισμό, την δραστηριοποίηση και επέκταση σε Παραχωρήσεις και ΣΔΙΤ, που μπορούν να εγγυηθούν μακροχρόνιες και, σε έναν βαθμό, προβλέψιμες ροές, αλλά και την επέκταση σε ξένες αγορές (π.χ. Ρουμανία, Βουλγαρία κ.α.).
Σε γενικές γραμμές, σταδιακά ολοκληρώνονται τα παλιά έργα για τα οποία οι κατασκευαστές είχαν δώσει προσφορές που δεν έβγαζαν κέρδη, στα πιο «φρέσκα» οι όροι είναι καλύτεροι, οι εκπτώσεις σε μεγάλα project είναι ακόμη και μονοψήφιες σε ποσοστό, είχαμε αναδιαπραγμάτευση των προϋπολογισμών ορισμένων έργων, ενώ οι εταιρείες έχουν αναλάβει πολλά ιδιωτικά έργα ή και έχουν προχωρήσει σε ίδιες επενδύσεις. Προφανώς, δε, οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης ή του ΕΣΠΑ αποτελούν επιπλέον «τονωτικές ενέσεις», ενώ υπενθυμίζεται ότι το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών «κλειδώνει» την ενίσχυση του ΠΔΕ (από 350 εκατ. σε περίπου 500-600 εκατ. ευρώ) για να χρηματοδοτήσει έργα αλλά και οφειλές προς τις τεχνικές επιχειρήσεις.
Όλα αυτά, μαζί με τις κινήσεις εσωτερικής αναδιάρθρωσης, τις αυξήσεις κεφαλαίου, τις εξαγορές και συγχωνεύσεις, τις ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων κ.α., έπαιξαν τον ρόλο τους ώστε να βελτιωθούν τα οικονομικά δεδομένα, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι απουσιάζουν τα προβλήματα (καθυστερήσεις πληρωμών από το Δημόσιο, έλλειψη προσωπικού, αυξημένα κόστη κ.α.).