Σε διεύρυνση της γκάμας και του όγκου εργασιών και δραστηριοτήτων στο σκέλος της εταιρικής, συναλλακτικής και επενδυτικής τραπεζικής της Ελληνικής Τράπεζας στοχεύει η Eurobank, τομείς που προσφέρουν υψηλά περιθώρια δυναμικής ανάπτυξης, υπό το πρίσμα της χαμηλής διείσδυσης της κυπριακής τράπεζας.
Σε συνδυασμό με τη βέλτιστη αξιοποίηση της υψηλής πλεονάζουσας ρευστότητας, της φθηνής καταθετικής βάσης, του υψηλού περιθωρίου που «τρέχει» η Ελληνική και της ηγετικής θέσης στο κυπριακό bancassurance, ο όμιλος της Eurobank θα καρπώνεται σταδιακά, σημαντικά οφέλη από τη στρατηγική θέση που καταλαμβάνει στην κυπριακή αγορά μέσω της Ελληνικής (κατέχει το 55,9%) και του πλαισίου συνεργειών που θα ξεδιπλώνει η διοίκηση.
Από την 1η Ιουλίου της φετινής χρονιάς η Eurobank ενοποιεί την Ελληνική Τράπεζα Κύπρου, μετά την απόκτηση ελέγχου (55,9%) και την αλλαγή διοίκησης. Μια πρώτη γεύση της συνεισφοράς Ελληνικής στα μεγέθη θα πάρει η αγορά, στις αρχές Νοεμβρίου, με την ανακοίνωση ενοποιημένων αποτελεσμάτων τρίτου τριμήνου.
Στην τηλεδιάσκεψη που θα ακολουθήσει οι αναλυτές θα εστιάσουν στη δυναμική της παραπάνω συγχώνευσης, με τη διοίκηση του ομίλου, πάντως, να επιφυλάσσεται για λεπτομέρειες καθώς το νέο business plan, που θα περιλαμβάνει τις συνέργειες από την προς το παρόν ….παράλληλη πορεία Ελληνικής και Eurobank Cyprus θα ανακοινωθεί, με τα αποτελέσματα χρήσης 2024, στις αρχές του επόμενου έτους.
Το σίγουρο είναι ότι η Eurobank έχει καταφέρει για άλλη μια φορά να κεντρίσει το ενδιαφέρον των επενδυτών, παραμένοντας ένα βήμα μπροστά από τις υπόλοιπες τράπεζες καθώς έχει να αντιπαρατάξει σε περιβάλλον αποκλιμάκωσης επιτοκίων και μείωσης των καθαρών εσόδων από τόκους, τη διεύρυνση της βάσης εσόδων της.
Πλεονάζουσα ρευστότητα «μαμούθ» με μπόνους φθηνότερη καταθετική βάση
Η Eurobank διέθετε στα τέλη του πρώτου εξαμήνου καθαρά πλεονάζοντα κεφάλαια 6,5 δισ. ευρώ περίπου (10,7 δισ. ευρώ «παρκαρισμένα» στην κεντρική τράπεζα, με 1 δισ. ευρώ περίπου net interbanking και 3,1 δισ. ευρώ υπόλοιπο αποπληρωμής χρηματοδότησης από το Ευρωσύστημα). Μέσω της ενίσχυσης της παρουσίας της στο εξωτερικό και κυρίως στην Κύπρο, η Eurobank αποκτά, σε επίπεδο ομίλου, ακόμη μεγαλύτερη ρευστότητα. Η κυπριακή τράπεζα διέθετε στην αντίστοιχη χρονική βάση 5,3 δισ. ευρώ πλεονάζοντα κεφάλαια (όφελος από τα υψηλά επιτόκια καθώς είναι «παρκαρισμένα» στην κεντρική τράπεζα), έχοντας προβεί σχεδόν σε πλήρη αποπληρωμή των γραμμών TLTROs (υπόλοιπο 0,1 δισ. ευρώ) ύψους 2,4 δισ. ευρώ.
Σημείο προβληματισμού που καλούνταν να επιλύσει η Eurobank κατά τον κύκλο αύξησης των επιτοκίων, ήταν το υψηλό μείγμα των προθεσμιακών στο σύνολο της καταθετικής της βάσης. Από τα τέλη του 2022, υπήρξε μια αυξητική τάση σε επίπεδο προθεσμιακών, φτάνοντας σε επίπεδο ποσόστωσης, το 37% (σε επίπεδο ομίλου - 33% στην Ελλάδα) στα τέλη του πρώτου εξαμήνου του 2024, από 24%, με το σύνολο των καταθέσεων του ομίλου να διαμορφώνεται στα 58,7 δισ. ευρώ. Το beta καταθέσεων φτάνει στο 68% σε επίπεδο προθεσμιακών και στο 24% επί συνόλου (εγχώρια καταθετική βάση).
Η κυπριακή τράπεζα από την άλλη, διέθετε κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024, 15 δισ. ευρώ καταθέσεις, εκ των οποίων τα 10,2 δισ. ευρώ ήταν σε λογαριασμούς όψεως ή ταμιευτηρίου (το 68% του συνόλου), ενώ 4,8 δισ. ευρώ σε προθεσμιακές. Το μείγμα παραμένει συμπαγές, τόσο σε ποσόστωση όσο και σε απόλυτο αριθμό, από τα τέλη του 2023.
«Τρέχει» με υψηλότερο NIM η Ελληνική
Από το δεύτερο τρίμηνο του περσινού έτους μέχρι και στο αντίστοιχο του τρέχοντος, το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο (NIM) της Ελληνικής διευρύνεται διαρκώς έναντι της Eurobank, φτάνοντας στις 340 μονάδες βάσης, έναντι 261 μονάδων της εγχώριας συστημικής, από 261 και 251 μονάδες βάσης αντίστοιχα.
Τα καθαρά έσοδα από τόκους της κυπριακής τράπεζας παραμένουν αρκετά σταθερά κατά τα τελευταία τρίμηνα (στα 153,4 εκατ. ευρώ στο δεύτερο τρίμηνο του 2024 - αύξηση 2% σε τριμηνιαία βάση), εν αντιθέσει με της Eurobank (διαμορφώθηκαν στα 561 εκατ. ευρώ στο δεύτερο τρίμηνο του 2024) όπου καταγράφεται μια τάση πιο έντονης αποκλιμάκωσης από το τέταρτο τρίμηνο του 2023, εν μέσω πιέσεων κυρίως από τον πυλώνα των καταθέσεων («κάψιμο» +20 εκατ. ευρώ μεταξύ Q423 - Q224).
«Ξεφορτώθηκε» ακίνητα η Ελληνική
Σε σημαντική αποδέσμευση από ένα μεγάλο όγκο αποθέματος ανακτηθέντων ακινήτων (REOs) έχει προχωρήσει τα τελευταία χρόνια η Ελληνική, ζήτημα που παραμένει «αγκάθι» για τις ελληνικές τράπεζες καθώς η διατήρηση αυτού ως ποσοστό του ενεργητικού, αναλώνει κεφάλαια. Σε επίπεδο ενεργητικού, τα REOs καλύπτουν μόλις το 0,5% της Ελληνικής (495) φτάνοντας σε αξία τα 91 εκατ. ευρώ (αφορούν διακανονισμούς οφειλών). Το 58% αφορά γη, το 37% εμπορικά ακίνητα και το 5% κατοικίες.
... η υστέρηση που πρέπει να γίνει «προίκα»
Από την άλλη, η Ελληνική φαίνεται να υστερεί στα πεδία προμηθειών και μεγάλων εταιρικών χορηγήσεων. Κατά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους τα καθαρά έσοδα από προμήθειες υποχώρησαν, σε ετήσια βάση, κατά 6%, στα 34,4 εκατ. ευρώ, λόγω χαμηλότερων τραπεζικών προμηθειών και εσόδων από δάνεια και πιστωτικές διευκολύνσεις. Η πίεση σε αυτό το σκέλος υπερκαλύφθηκε, ωστόσο, από την αύξηση, κατά 32% των εσόδων από πωλήσεις ακινήτων και μερίσματα.
Ο ρυθμός εκταμιεύσεων κατά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους υποχώρησε κατά 27% σε ετήσια βάση, πέφτοντας σε 472 εκατ. ευρώ, από 647 εκατ. στο πρώτο εξάμηνο του 2023. Το μεγαλύτερο μέρος των εκταμιεύσεων αφορά σε λιανική τραπεζική (193 εκατ. ευρώ από τα 472), με τις εταιρικές χορηγήσεις να διαμορφώνονται σε 107 εκατ. ευρώ και τις χρηματοδοτήσεις προς ξένες εταιρείες σε 73 εκατ. ευρώ.
Από το υπόλοιπο χορηγήσεων 6,1 δισ. ευρώ (εξυπηρετούμενα, ρυθμισμένα και μη εξυπηρετούμενα) τα 3,4 δισ. ευρώ εντάσσονται σε λιανική τραπεζική (στεγαστικά, καταναλωτικά κ.ά.) εκ των οποίων τα 3,1 εξυπηρετείται και τα 0,3 δισ. ανήκουν στην κατηγορία των NPEs). Το άνοιγμα σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (NFCs - non financial corporations) διαμορφωνόταν στις 30 Ιουνίου, σε 2,5 δισ. ευρώ.
Υπό το πρίσμα, αναμένεται να επιχειρηθεί βελτιστοποίηση της σχέσης προμηθειών προς assets, ώστε να προσεγγίσει την αντίστοιχη της Τράπεζας Κύπρου. Εάν η διοίκηση της Eurobank αξιοποιήσει την πλεονάζουσα ρευστότητα της Ελληνικής, με ένα margin 2% περίπου (front book margins), για κάθε 1 δισ. που αξιοποιεί θα λαμβάνει επιπλέον 20 εκατ. σε καθαρά έσοδα από τόκους, με οφέλη και στο σκέλος των προμηθειών.
Ηγετική θέση στο bancassurance
Έκθεση και βάθος αποκτά η Eurobank και στο κομμάτι της κυπριακής ασφαλιστικής αγοράς - που δεν εντυπωσιάζει ως προς τα δυνητικά περιθώρια ανάπτυξης - μέσω της συμφωνίας, της CNP με την Ελληνική. Η συναλλαγή αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το πρώτο τρίμηνο του 2025, με την επιφύλαξη όλων των σχετικών εγκρίσεων. Το συνολικό τίμημα θα φτάνει σε 182 εκατ. ευρώ, που αντιπροσωπεύει P/BV στο 1x και εκτιμώμενη κεφαλαιακή επίπτωση περίπου 2,7% μετά την ολοκλήρωση.
Το bancassurance αποτελεί έναν ακόμη παράγοντα αύξησης των εσόδων από προμήθειες και αμοιβές και σε αυτό στοχεύει η διοίκηση της τράπεζας. Τα έσοδα που σχετίζεται με τον κλάδο των ασφαλειών θα αυξηθούν, ενώ παράλληλα θα βελτιωθεί και η ποιότητα της κερδοφορίας. Όσον αφορά στη δυνητική συνεισφορά σε επίπεδο κερδοφορίας για τον όμιλο στο μέλλον, οι οντότητες της CNP Cyprus είχαν σωρευτικό κέρδος περίπου 21 εκατ. ευρώ στην περσινή χρήση. Παράλληλα, η τράπεζα αναμένεται να αποκτήσει ηγετική θέση στην αγορά της Κύπρου, με μερίδια αγοράς περίπου 30% και 23% στους κλάδους ζωής και γενικών ασφαλειών, αντίστοιχα.
Οι παράλληλοι δρόμοι Ελληνικής - Eurobank Cyprus...
Η διοίκηση της Eurobank αποφάσισε να μην προχωρήσει άμεσα σε συγχώνευση Ελληνικής με την 100% θυγατρική της, Eurobank Cyprus. Έτσι, οι δύο τράπεζες θα συνεχίσουν, σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, την αυτόνομη πορεία τους και οι όποιες συνέργειες θα εξαχθούν σε επίπεδο συνεργασιών. Οι ισολογισμοί τους είναι συμπληρωματικοί καθώς η Eurobank Cyprus ειδικεύεται σε χορηγήσεις προς μεγάλες εταιρείες, τις διεθνείς τραπεζικές εργασίες και στο wealth management, ενώ η Ελληνική σε εργασίες κυρίως λιανικής τραπεζικής, bancassurance.
Υπάρχουν, ως εκ τούτου, δυνατότητες σταυροειδών πωλήσεων και αύξησης των εσόδων. Προφανής συνέργεια αποτελεί το wealth - asset management, με τη Eurobank Cyprus να διαθέτει ισχυρή τεχνογνωσία και αποτύπωμα στους παραπάνω τομείς, ενώ αντίθετα το πελατολόγιο καταθετών και πιστοδοτούμενων της Ελληνικής είναι «παρθένο». Ωστόσο, Ελληνική και Eurobank Cyprus θα κινούνται παράλληλα μέχρις ότου η Eurobank καταφέρει να υπερβεί το εμπόδιο του κάθετου μπλοκ Demetra Holdings (κατέχει το 21,3%) - ΕΤΥΚ (κατέχει πέριξ του 11%), θέτοντάς το εκτός «μάχης» και προχωρώντας εν συνεχεία στη συγχώνευση των δύο τραπεζικών ιδρυμάτων.
Η αγορά της Κύπρου δύναται, επίσης, να αποτελέσει τη βάση του ομίλου για την επέκταση εργασιών σε εταιρικό πελατολόγιο και μεγάλα ιδιωτικά πορτοφόλια από τις χώρες Μέσης Ανατολής ως την Ινδία, αν και αυτό μπορεί να αποτελέσει περισσότερο μια επιλογή για το desk του Λουξεμβούργου. Ειδάλλως θα μπορούσε να εξεταστεί το άνοιγμα γραφείου - «δορυφόρου» που θα προσφέρει «single suite products», δηλαδή χρηματοδοτήσεις (syndicated loans) αλλά και προϊόντα asset management προς mutual funds. Κινήσεις που θα υποστηρίξουν περαιτέρω τα έσοδα από αμοιβές και προμήθειες αλλά και τον όγκο μεγαλύτερων χρηματοδοτήσεων.
Υπό τη διοίκηση Μιχάλη Λούη
Σε αυτή την ενδιάμεση φάση παράλληλης πορείας ο όμιλος Eurobank επέλεξε να βάλει στο τιμόνι της Ελληνικής τον Μιχάλη Λούη, ως πρόσφατα διευθύνοντα σύμβουλο της Eurobank Cyprus. Η τοποθέτηση Λούη σε Ελληνική αποτυπώνει αφενός τη βαρύτητα που δίνει ο όμιλος στην υπόθεση «Ελληνική Τράπεζα Κύπρου», αφετέρου την πρόθεσή του να αξιοποιήσει, με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο, τις συνέργειες με την Eurobank Cyprus.
Η διαρκώς αυξανόμενη εμπιστοσύνη που δείχνει η διοίκηση Φ. Καραβία στο πρόσωπο του Μ. Λούη αποτυπώνεται και στο πλάνο αποδοχών του τελευταίου. Ο νυν CEO της Ελληνικής εντάχθηκε (με βάση την προηγούμενη θέση) στη λίστα τροποποίησης της αναλογίας μεταβλητών - σταθερών αποδοχών προς ανώτατα στελέχη του ομίλου Eurobank που λαμβάνουν bonuses. Έτσι θα μπορεί να λαμβάνει μεταβλητές αποδοχές ως το 180% των σταθερών, που αποτελεί από τα υψηλότερα ποσοστά στη διοικητική πυραμίδα της εγχώριας συστημικής τράπεζας.
