Με παρακαταθήκη τις επιτυχίες του 2024 που τις έφεραν στο επίκεντρο της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας και με κερδοφορία που αναμένεται να κινηθεί στα 4,7 δισ. ευρώ, οι ελληνικές τράπεζες εισέρχονται στο 2025 με ισχυρά κεφάλαια και ρευστότητα για να επιτελέσουν τον ρόλο τους στη χρηματοδότηση της οικονομίας. Στοίχημα για τη νέα χρονιά θα είναι η διατήρηση της υψηλής κερδοφορίας που θα κριθεί από το άνοιγμα των τραπεζών σε τομείς που θα συνεισφέρουν περισσότερο στην παραγωγή εσόδων, καθώς και η ενίσχυση της πιστωτικής επέκτασης.
Σε περιβάλλον επιταχυνόμενης μείωσης των επιτοκίων από την ΕΚΤ το 2025, οι τράπεζες αναμένουν μείωση των επιτοκιακών τους εσόδων. Ωστόσο, η αύξηση της δανειοδότησης της οικονομίας, με προβλεπόμενη υψηλότερη πιστωτική επέκταση, θα αντισταθμίσει τις καθοδικές πιέσεις στο καθαρό επιτοκιακό περιθώριο από τη μείωση των επιτοκίων του ευρώ, συντηρώντας την υψηλή κερδοφορία των τραπεζών. Την ίδια στιγμή, οι τράπεζες αναμένουν μεγαλύτερη συμβολή στα κέρδη από την αύξηση των προμηθειών. Θα πρόκειται για προμήθειες από τομείς που παρουσιάζουν ακόμη χαμηλή διείσδυση στην Ελλάδα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, όπως το bancassurance, το wealth και το asset management.
Έχοντας πλέον βγει από την κρίση, πλήρως ιδιωτικοποιημένες και με ισχυρά κεφάλαια και ρευστότητα, οι ελληνικές τράπεζες θα επικεντρωθούν το 2025 στην επίτευξη ισχυρής κερδοφορίας και στην ενίσχυση της μερισματικής απόδοσης για τους μετόχους τους. Η Τράπεζα Πειραιώς αναβάθμισε τον στόχο για διανομή μερίσματος στο 35% (από 25%) των κερδών του 2024 και στο 50% το 2025. Η Eurobank είχε ως στόχο τη διανομή του 40% των κερδών του 2024 και πλέον αναβαθμίζει τον στόχο της στο 50% για μέρισμα το 2025. Μέρισμα που μπορεί να είναι υψηλότερο του 40% και μπορεί να φτάσει έως 50% το 2025, από τα κέρδη του 2024, βλέπει η Εθνική Τράπεζα. Και η Alpha Bank κάνει πρόβλεψη για διανομή μερίσματος σε ποσοστό περίπου 35% από τα κέρδη για το 2024 και 50% το 2025.
Το στοίχημα της νέας χρονιάς, αλλά και του 2026, θα είναι η πιστωτική επέκταση, προκειμένου να λειτουργήσει ως ανάχωμα στη μείωση των εσόδων από τόκους. Οι αναλύσεις επενδυτικών οίκων που έχουν δημοσιευτεί αποτυπώνουν μια εκτιμώμενη μείωση εσόδων από τόκους κατά 120 – 210 εκατ. ευρώ ανά τράπεζα, με δυσκολότερη χρονιά το 2025. Ωστόσο, εκτιμούν ότι «ασπίδα» των τραπεζών στη μείωση των επιτοκιακών περιθωρίων και των εσόδων από τόκους, θα είναι η αύξηση των νέων δανείων.
Οι τραπεζίτες προβλέπουν ότι η καθαρή πιστωτική επέκταση ανά τράπεζα θα κινηθεί στα 2 δισ. ευρώ ετησίως την ερχόμενη διετία, με μοχλό τις επιχειρηματικές χορηγήσεις που συνδέονται με τα επενδυτικά έργα του Ταμείου Ανάκαμψης. Προσδοκία των τραπεζών είναι από το 2025 να γυρίσει σε θετικό πρόσημο και η πιστωτική επέκταση προς τα νοικοκυριά. Σημειώνεται ότι για το τρέχον έτος που εκπνέει σε λίγες ημέρες, η πιστωτική επέκταση που αναμένει η καθεμία από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες είναι για τη Eurobank 3,5 δισ. ευρώ, για την Τράπεζα Πειραιώς 3 δισ., για την Alpha Bank 2 δισ. και για την Εθνική 1,5 δισ. ευρώ.
Τα επιχειρηματικά δάνεια θα είναι η ατμομηχανή της πιστωτικής επέκτασης των τραπεζών και η ροή τους αναμένεται ισχυρά ανοδική το 2025. Στο δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2024, βάσει των στοιχείων που δίνει η ΤτΕ (Ενδιάμεση Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής 2024), οι χορηγήσεις νέων επιχειρηματικών δανείων «έτρεξαν» με ετήσιο ρυθμό, κατά μέσο όρο, 8,5%, έναντι μέσης τιμής 6,5% το 2023. Οι τράπεζες αναμένουν ότι η αύξηση του ΑΕΠ θα συνεχίσει να στηρίζει την πιστωτική επέκταση προς τις επιχειρήσεις. Παράλληλα, η θετική συμβολή στις τραπεζικές πιστώσεις από τη συμμετοχή των τραπεζών στη συγχρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων τα οποία εντάσσονται στον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) προβλέπεται να ενισχυθεί, καθώς η αξία των συμβάσεων που έχουν ήδη συνομολογηθεί είναι υψηλή και αναμένονται περισσότερες εκταμιεύσεις δανείων. Περαιτέρω, οι τράπεζες αναμένουν ότι θα διατηρηθεί η θετική επίδραση στην πιστωτική επέκταση από τους πόρους χρηματοδότησης εκ μέρους των πιστωτικών ιδρυμάτων και του Ομίλου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων που θα διοχετευθούν στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2021-2027, καθώς και από τα κονδύλια που διαχειρίζεται η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα.
Στα δάνεια ιδιωτών, οι τράπεζες αναμένουν μείωση της υστέρησης στα στεγαστικά δάνεια. Τα στεγαστικά δάνεια θα αποτελέσουν το μεγάλο «στοίχημα» του 2025. Ζήτηση από πλευράς των νοικοκυριών για στεγαστικές ανάγκες, αλλά και συνολική χρηματοδότηση είτε τραπεζική είτε μέσω του Δημοσίου, υπάρχει. Ενδεικτικό είναι ότι τα δάνεια που διοχετεύθηκαν μέσω του προγράμματος “Σπίτι μου” και χρηματοδοτούνται ως επί το πλείστον από δημόσιους πόρους (και μόνο κατά 1/4 από τραπεζικούς) κατέγραψαν γρήγορη απορρόφηση και ανήλθαν σε 339 εκατ. ευρώ (νέες συμβάσεις) (τραπεζική συμμετοχή 85 εκατ. ευρώ). Το 2025 αναμένεται να ξεκινήσει και η επέκταση του “Σπίτι μου ΙΙ”, με συνολικό προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων δανειακά κεφάλαια 1 δισ. ευρώ θα προέλθουν από το Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) και 1 δισ. ευρώ από τις τράπεζες.
