Ο όγκος των αιτημάτων από ενεργειακές κοινότητες, εντός του 2019, για απαλλασσόμενους της αδειοδότησης φωτοβολταϊκούς σταθμούς, ήταν τεράστιος και ξεπέρασε τα 500 αιτήματα. Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ, για αυτές τις περιπτώσεις χορηγούνται οριστικές προσφορές σύνδεσης κατά προτεραιότητα, έναντι προγενέστερων αιτημάτων ιδιωτών. Κι αυτό διότι, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, παρέχεται προτεραιότητα εξέτασης των αιτημάτων σύνδεσης σταθμών ΑΠΕ από ενεργειακές κοινότητες – και μάλιστα με πρόβλεψη χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης εντός ενός μηνός από την υποβολή του αιτήματος - με συνέπεια να υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση σε αντίστοιχα αιτήματα ιδιωτών επενδυτών.
Μάλιστα, όπως αναφέρει σε έγγραφο που υπογράφει ο διευθύνων σύμβουλος του του ΔΕΔΔΗΕ κ. Αναστάσιος Μάνος, και το οποίο διαβιβάστηκε στη Βουλή (αριθμ. Πρωτ. 11293/13.12.2019) «κατ΄ αυτόν τον τρόπο δεν επέρχεται μόνο μεγάλη καθυστέρηση στην εξέταση των αιτημάτων από ιδιώτες, αλλά και δέσμευση ενός αγαθού εν ανεπαρκεία, ήτοι του ηλεκτρικού χώρου, που κατά περίπτωση μπορεί να ισοδυναμεί με αδυναμία εξυπηρέτησης αιτημάτων ιδιωτών όταν αυτά εν τέλει εξεταστούν».
Να μπει ένα «τέλος» στις στρεβλώσεις στην αγορά των ΑΠΕ
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο κ. Μάνος, η καταχρηστικότητα της συγκεκριμένης πρακτικής δεν περιορίζεται στην προτεραιότητα εξέτασης των αιτήσεων. Όπως επισημαίνει, απολαμβάνουν, κατά απολύτως αθέμιτο τρόπο και των υπολοίπων ευνοϊκών ρυθμίσεων, όπως είναι η μειωμένου ύψους εγγυητική επιστολή, η προσαυξημένη τιμή λειτουργικής ενίσχυσης και η αποφυγή συμμετοχής σε ανταγωνιστικές διαδικασίες, για περισσότερα των δύο έργων ανά φορέα, λόγω του παρεχόμενου συνολικού ορίου των 18 MW.
Η εξόφθαλμη, κατά τον κ. Μάνο, πολλαπλή καταστρατήγηση του πνεύματος του νομοθέτη, επιβάλει την αναθεώρηση του σχετικού πλαισίου, ώστε να μην παρέχεται έδαφος για νοσηρά φαινόμενα και στρεβλώσεις στην αγορά των ΑΠΕ.
Μάλιστα, ο ΔΕΔΔΗΕ έχει γίνει αποδέκτης όχι μόνο διαμαρτυριών αλλά και καταγγελιών και εξώδικων δηλώσεων από ιδιώτες, με επαπειλούμενες νομικές προσφυγές, με ότι κινδύνους αυτές συνεπάγονται για την υπό ιδιωτικοποίηση εταιρεία.
Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει λάβει πολύ σοβαρά υπ΄ όψιν το πρόβλημα και σύμφωνα με τα όσα δήλωσε προ ημερών - σε εκδήλωση του ΣΠΕΦ (Σύνδεσμος Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά) – ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστής Χατζηδάκης, σχεδιάζεται νομοθετική πρωτοβουλία για αλλαγές στην προνομιακή πρόσβαση που έχουν στα δίκτυα οι ενεργειακές κοινότητες. Το καθεστώς, όπως τόνισε, θα γίνει ορθολογικό. Η νέα υπουργική απόφαση αναμένεται ότι θα εκδοθεί εντός του επόμενου μήνα, προκειμένου να γίνει αποσυμφόρηση των εκκρεμών αιτήσεων για προσφορά όρων σύνδεσης από ιδιώτες στον ΔΕΔΔΗΕ.
Ωστόσο, η λύση δεν είναι εύκολη καθώς θα πρέπει να ισορροπεί σε τεντωμένο σχοινί, αφενός στηρίζοντας τις ενεργειακές κοινότητες, όπως επιβάλλουν οι ευρωπαϊκές νόρμες και αφετέρου τους ιδιώτες που θέλουν να επενδύσουν στην πράσινη ενέργεια.