Ζήτημα ημερών είναι να δώσει το «πράσινο φως» στον Ηρακλή η Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να κατατεθεί στη Βουλή με τη διαδικασία του κατεπείγοντος έως την ερχόμενη Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου.
Ο στόχος αυτός συνάδει με το χρονοδιάγραμμα που είχε θέσει ο υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, Γιώργος Ζαββός, όπως έχει αναφέρει το insider.gr. Η ψήφιση του νόμου, που θα απαλλάξει τις τράπεζες από κόκκινα δάνεια 30 δισ. ευρώ με «όχημα» κρατικές εγγυήσεις 12 δισ. ευρώ δεν θα λύσει το μείζον πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων εν μία νυκτί.
Καταρχάς, οι τράπεζες δεν θα αξιοποιήσουν με την ίδια ταχύτητα το πρόγραμμα, καθώς για την ένταξη των NPEs σε αυτό, μέσω των τιτλοποιήσεων, απαιτούνται σημαντικά κεφάλαια. Ο «Ηρακλής» είναι αρκετά τουχτερός για τα συστημικά ιδρύματα που θα πρέπει να καταβάλλουν τίμημα για τη χρήση της κρατικής εγγύησης (guarantee fees), της τάξης του 2% περίπου, σύμφωνα με πληροφορίες. Ένα πολύ σημαντικό ακόμη αρνητικό, είναι ότι η καταβολή αυτού του τιμήματος είναι εμπροσθοβαρής, το οποίο σημαίνει ότι μια τιτλοποίηση υπό τον Ηρακλή θα «κάψει» τα κεφάλαια της τράπεζας στο πρώτο έτος της εφαρμογής της τιτλοποίησης, αφού δεν υπάρχει δυνατότητα επιμερισμού του κόστους.
Ανώτατες τραπεζικές πηγές διατυπώνουν στο insider.gr την επιφύλαξή τους για το πόσο συμφέρον θα αποβεί τελικά το πρόγραμμα για τα ιδρύματα, πλην όμως αναγνωρίζουν ότι η απήχηση της συστημικής λύσης στις αγορές είναι ιδιαιτέρως θετική και ενδυναμώνει την εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία και τις προοπτικές της ανάκαμψής της.
Η «ακτινογραφία» του Ηρακλή
Ø Τι είναι: Σχήμα εγγυοδοσίας για τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Ø Πού βασίζεται: Στο σχέδιο GACs που εφαρμόστηκε με επιτυχία στην Ιταλία, διευκολύνοντας πάνω από 15 συναλλαγές από το 2016 έως σήμερα.
Ø Πώς λειτουργεί: Οι τράπεζες δημιουργούν χαρτοφυλάκια (SPV) τα οποία στη συνέχεια θα πωλήσουν σε επενδυτές μέσω τιτλοποίησης.
- Η τιτλοποίηση περιλαμβάνει τρεις κατηγορίες τίτλων: senior, mezzanine και junior, δηλαδή τίτλους υψηλής, μέτριας και χαμηλής διαβάθμισης.
- Η κρατική εγγύηση παρέχεται επί των senior τίτλων, οι οποίοι διακρατούνται από την τράπεζα, ενισχύοντας την κεφαλαιακή της επάρκεια (εμπεριέχουν μηδενικό ρίσκο). Οι mezzanine τίτλοι θα πωληθούν σε επενδυτές και οι junior ενδέχεται να διατεθούν στους μετόχους δωρεάν (Eurobank) ή να πωληθούν σε επενδυτές έναντι χαμηλότερου τιμήματος.
Ø Πώς τιμολογείται: Οι τράπεζες πληρώνουν ένα κόστος (ασφάλιστρο κινδύνου) έναντι της χρήσης των εγγυήσεων, το οποίο συνδέεται με τα CDS της χώρας. Το κόστος αυτό εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 2% για το «Σχέδιο Ηρακλής».
Ø Πώς διαμορφώνεται το σχέδιο τις τελευταίες εβδομάδες: Θα περιλαμβάνει τιτλοποιήσεις ύψους 30 δισ. ευρώ έναντι κρατικών εγγυήσεων 12 δισ. ευρώ. Αυτό προκύπτει από το 30% της τιτλοποίησης που αναλογεί στους senior τίτλους.
Ø Τα οφέλη: Βοηθά τις τράπεζες να μειώσουν δραστικά τα κόκκινα δάνεια, ενισχύοντας την κεφαλαιακή τους επάρκεια. Το σχέδιο θα ισχύει και αναδρομικά για τις τιτλοποιήσεις που έχουν ολοκληρωθεί (Pillar της Eurobank) ή έχουν ξεκινήσει (Orion της Alpha Bank).
Ø Οι δυσκολίες: Μια παράμετρος που παραμένει ανοιχτή είναι κατά πόσο το RWA (Risk Weighted Asset) που θα προσδώσει ο SSM για τους senior τίτλους θα είναι μηδενικό. Η προϋπόθεση αυτή είναι ζωτικής σημασίας για το βαθμό στον οποίο οι τιτλοποιήσεις θα ευεργετήσουν ή θα επιβαρύνουν τους ισολογισμούς των τραπεζών. Και αυτό, διότι εάν το risk weight είναι μηδενικό, δεν θα απαιτηθεί από τις τράπεζες η πρόβλεψη πρόσθετων κεφαλαίων ώστε να καλύπτεται ο κίνδυνος της διακράτησης των ομολόγων που εκδίδονται με υποκείμενα στοιχεία κόκκινα δάνεια. Σε αυτή την περίπτωση, τα senior ομόλογα θα προσμετρώνται ως κεφάλαια.
