Το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και η είσοδος μεγάλων επιχειρήσεων από τον κλάδο της ενέργειας με ανταγωνιστικά τιμολόγια έχει δημιουργήσει ένα «τσουνάμι» προσφορών το οποίο από τη μία πλευρά προσφέρει στους καταναλωτές τη δυνατότητα επιλογής και από την άλλη, συχνά, προκαλεί σύγχυση καθώς οι προσφορές των επιχειρήσεων λόγω της διαφορετικότητας των πακέτων δεν είναι συγκρίσιμες.
Αυτό είναι άλλωστε και το «παράπονο» των εναλλακτικών παρόχων οι οποίοι παρόλο που είναι θετικά διακείμενοι στη δημιουργία ενός συγκριτικού εργαλείου από την πλευρά της ΡΑΕ, κατά βάθος, αντιμετωπίζουν μια τέτοια κίνηση με σκεπτικισμό καθώς θωρούν ότι είναι δύσκολο να αποτυπωθούν σε μια ψηφιακή πλατφόρμα όλες οι διαφορετικές παράμετροι που συμβάλουν στον υπολογισμό της τελικής τιμής των προσφερόμενων υπηρεσιών.
Κατά το τελευταίο δίμηνο οι πάροχοι ηλετρικής ενέργειας έχουν επιδοθεί σε ένα επιθετικό marketing με στόχο να αυξήσουν το μερίδιο αγοράς τους ενώ πληθαίνουν τα φυσικά σημεία πώλησης (πρόσφατα η Ήρων άνοιξε νέο κατάστημα στη Θεσσαλονίκη, η Watt + Volt ανοίγει νέο κατάστημα στο Περιστέρι κλπ) και τα πακέτα που προσφέρουν συνδυαστικές υπηρεσίες. Ο πλουραλισμός αυτός σαφώς και επιφέρει εξορθολογισμό στην αγορά και ενισχύει τον ανταγωνισμό προς όφελος των καταναλωτών. Ήδη το 2018 άλλαξαν πάροχο περί τους 350.000 καταναλωτές και κατά το πρώτο εξάμηνο του 2019 άλλοι 250.000 και, όπως φαίνεται, ο αριθμός αυτός βαίνει αυξανόμενος.
Δεδομένης της κινητικότητας που παρατηρείται στην αγορά, οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι «εκπαιδευμένοι» στο να διακρίνουν τις πραγματικές χρεώσεις, να αποφεύγουν παγίδες που μπορεί να κρύβουν κάποια συμβόλαια και να είναι προϊδεασμένοι για τα διαδικαστικά (αλλαγή παρόχου, τρόποι πληρωμής κλπ).
Οι εκπτώσεις στους λογαριασμούς
Ο λογαριασμός, ανεξάρτητα από τον πάροχο, αναγράφει ξεχωριστά: α) τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις β) τις ανταγωνιστικές χρεώσεις ή χρεώσεις προμήθειας, και γ) τις λοιπές χρεώσεις. Οι ρυθμιζόμενες και οι λοιπές χρεώσεις είναι ίδιες για όλους τους προμηθευτές και εισπράττονται από τον προμηθευτή προκειμένου να αποδοθούν στους αρμόδιους διαχειριστές συστήματος και δικτύου, στο υπουργείο Οικονομικών, στους δήμους ή σε άλλους φορείς (ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ, ΥΚΩ, ΕΤΜΕΑΡ). Οι ανταγωνιστικές χρεώσεις καθορίζονται από τον προμηθευτή για την προμήθεια της ηλεκτρικής ενέργειας και τις εμπορικές υπηρεσίες που παρέχει και, συνεπώς, σε αυτές βασιζόμαστε για να επιλέξουμε τον πλέον οικονομικά συμφέροντα προμηθευτή. Στις λοιπές χρεώσεις εντάσσονται διάφορα τέλη όπως το Ειδικό Τέλος του άρθ. 5 του ν. 2093/1992, ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης, τα δημοτικά τέλη, το τέλος για την ΕΡΤ, το ΕΕΤΗΔΕ ή ΕΕΤΑ κλπ.
Οι εκπτώσεις που παρουσιάζουν οι διάφορες επιχειρήσεις δεν αφορούν στο σύνολο του λογαριασμού αλλά μόνο στις ανταγωνιστικές χρεώσεις δηλαδή περίπου στο 50% του τελικού λογαριασμού. Ο καταναλωτής οφείλει πέραν αυτού να ενημερώνεται για το αν οι εκπτώσεις συνδέονται με συγκεκριμένες δεσμεύσεις οι οποίες σχετίζονται με τη χρονική ισχύ των συμβολαίων, ένα συγκεκριμένο όριο κατανάλωσης, την εμπρόθεσμη εξόφληση κλπ.
Πότε συμφέρει να αλλάζουμε πάροχο και τι πρέπει να προσέχουμε
Όσον αφορά στα νοικοκυριά, όταν πρόκειται για μικρές καταναλώσεις ίσως το όφελος από την αλλαγή παρόχου να μην είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Το πάγιο να αποτελεί την πιο καθοριστική παράμετρο, ενώ το όφελος συνήθως αυξάνεται για μεγαλύτερα επίπεδα κατανάλωσης.
Δεδομένου του σχετικά μεγάλου αριθμού εναλλακτικών παρόχων, η τιμή δεν πρέπει να είναι το μοναδικό κριτήριο. Ο καταναλωτής πρέπει να επιλέγει τον πάροχο που του «ταιριάζει», κάτι το οποίο μπορεί αρκετά εύκολα να αντιληφθεί αρκεί να κάνει μια επίσκεψη στο φυσικό κατάστημα ή να κάνει ένα τηλέφωνο στην εκάστοτε εταιρεία (ο χρόνος απόκρισης σε κάποιο αίτημα και ο τρόπος επικοινωνίας αποτελούν συχνά αλάνθαστα κριτήρια).
Ποιο τιμολόγιο ρεύματος συμφέρει
Ένα απλό κριτήριο σύγκρισης είναι το πάγιο. Κατά την επιλογή πακέτου, ο καταναλωτής πρέπει να αξιολογεί πρόσθετες παροχές (όπως πόντοι επιβράβευσης, υπηρεσίες ασφάλισης ή εξοικονόμησης ενέργειας), και άλλα πρακτικά ζητήματα όπως η συχνότητα έκδοσης λογαριασμού κλπ.
Συχνά ένα σταθερό τιμολόγιο ρεύματος, ακόμη και αν είναι ακριβότερο, μπορεί να αποβεί τελικά πιο οικονομικό συγκριτικά με ένα τιμολόγιο που εμπεριέχει μια έμμεση, κυμαινόμενη χρέωση (ρήτρα), η οποία προσαυξάνει ουσιαστικά την ανταγωνιστική χρέωση μέχρι και κατά 30 ευρώ τη μεγαβατώρα.
