Τα «λάθη» της Κομισιόν για τους εμβολιασμούς θα κοστίσουν στην Ευρωζώνη άλλον ένα χρόνο τουλάχιστον, μέχρι να μπορέσει να συγκροτήσει την περιβόητη exit strategy από την πανδημία και την κρίση.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Eurogroup, σύμφωνα με τα όσα συζητούνται στο Παρίσι και το Βερολίνο, δείχνουν ότι υπάρχει ισχυρή δυσαρέσκεια (έως και οργή) για τον τρόπο που «η υπαλληλία των Βρυξελών για άλλη μία φορά αποδείχθηκε ανεπαρκής σε ένα τόσο ισχυρό σοκ στην Ευρώπη…».
Η αρχική εκτίμηση στη βάση της οποίας είχαν συγκροτηθεί τόσο οι ευρωπαϊκές πολιτικές, όσο κυρίως οι εθνικές πολιτικές, έχει οδηγήσει σε μία χωρίς προηγούμενη ανατροπή. Το βασικό σχέδιο προέβλεπε έναρξη της διαδικασίας «εξόδου» με βάση τις διαβεβαιώσεις της Κομισιόν στα μέσα του 2021. Τώρα αυτό στο οποίο βρίσκεται μπροστά το Eurogroup είναι ότι μέχρι και τα τέλη του 2022 δεν είναι δυνατή μία ασφαλής πρόβλεψη τόσο για την οικονομική ανασυγκρότηση της Ευρωζώνης όσο και για τις πολιτικές επιπτώσεις από αυτή την ανατροπή του σχεδιασμού.
Χαρακτηριστικές οι δηλώσεις του νυν προέδρου του Eurogroup πρόσφατα στον γερμανικό Τύπο: «Ελπίζω να μπορέσουμε να περιορίσουμε την πανδημία (του κορoνοϊού) πριν από το 2023…». Στο αν και πότε θα επαν-ενεργοποιηθεί το πλαίσιο δημοσιονομικών κανόνων ο κ. Ντόναχιου ξεκαθάρισε ότι «είναι πολύ πιθανό να θέσουμε και πάλι σε ισχύ τους δημοσιονομικούς κανόνες όταν έρθει η ώρα…. Δεν έχω την πρόθεση να δεσμευτώ για τη χρονική στιγμή. Η χρονική στιγμή πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να μη δημιουργήσουμε νέους οικονομικούς κινδύνους. Το πότε ακριβώς θα έρθει η ώρα εξαρτάται επίσης και από το πότε θα είναι διαθέσιμος ένας αποτελεσματικός εμβολιασμός κατά του κορονοϊού σε επαρκείς δόσεις». Κάτι για το οποίο η Ευρωζώνη δεν μπορεί να γνωρίζει από τώρα. Και – σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις – δεν είναι βέβαιο ότι θα το γνωρίζουν πριν από τις αρχές του καλοκαιριού στην καλύτερη περίπτωση…
Αυτό σημαίνει ότι τόσο το 2021 όσο και το 2022 θα είναι δύο «χαμένες χρονιές» με κόστος σε ζωές και χρήματα που κανείς δεν ήταν προετοιμασμένος και που ακόμα και τώρα δεν μπορεί να υπολογισθούν με ακρίβεια.
Τόση ακρίβεια ώστε να μπορεί ο πρόεδρος του Eurogroup να προσδιορίσει με βεβαιότητα το έτος επιστροφής σε μία διαδικασία επαναφοράς των δημοσιονομικών κανονισμών της Ευρωζώνης.
Γιατί στο μεταξύ έχει δημιουργηθεί και ένα νέο πρόβλημα που ήδη οι αρμόδιες Γενικές Διευθύνσεις της Κομισιόν και της ΕΚΤ έχουν λάβει εντολή να διερευνήσουν: «αν οι οικονομίες της Ευρώπης θα είναι σε θέση τότε (σ.σ. όταν ξεκινήσει η exit strategy) να λειτουργήσουν με τους περιορισμούς του πλαισίου δημοσιονομικών κανόνων που έχουν τεθεί στο μεταξύ σε αναστολή…». Και κατά συνέπεια πως αυτοί θα πρέπει να αναπροσαρμοσθούν.
Σε αυτή την συζήτηση – η οποία έχει αρχίσει – η γερμανική πλευρά μετά από ισχυρή παρέμβαση της Bundesbank έχει ήδη καταθέσει ανεπισήμως (από τον περασμένο Δεκέμβριο) την θέση ότι η περίοδος ανάκαμψης από την κρίση απαιτεί ένα νέο πλαίσιο συσχέτισης των δαπανών με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις στις οικονομίες, ένα είδος ενιαίου οικονομικού συστηματικού προσανατολισμού.
Η πρόταση έχει βρει ήδη ισχυρές αντιρρήσεις. Η επιστροφή του Μάριο Ντράγκι στο club των ισχυρών της Ευρωζώνης αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά την κατεύθυνση αυτής της συζήτησης που θα έχει και πάλι «απέναντι» αλλά από άλλες θέσεις τους κ. Βάιντμαν και Ντράγκι.
Είναι πάντως ενδεικτικό για το κλίμα που επικρατεί στις ζυμώσεις αυτές ότι έχει ξαναμπεί στην κουβέντα η ατυχής πρωτοβουλία του πάλαι ποτέ επικεφαλής της ΕΚΤ Ζαν Κλώντ Τρισέ (πριν από τον Ντράγκι) να αυξήσει τα επιτόκια της ΕΚΤ λίγο μετά την τραπεζική κρίση του 2008 -2009… Όπως και η «σωτήρια» παρέμβαση Ντράγκι ένα χρόνο μετά, το 2012 με το “whatever it takes” που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Δεν είναι λίγοι αυτοί που στην παρούσα διελκυστίνδα θυμίζουν την γνωστή ρήση «Το δις εξαμαρτείν τ' αυτόν ουκ ανδρός σοφού…».
