Το νέο σχήμα ρύθμισης οφειλών που συνδέεται με την πανδημία, και το οποίο προαναγγέλθηκε εκ νέου χθες από πηγές του υπουργείου Οικονομικών, θα πρέπει οριστικοποιηθεί, μετά από διαπραγμάτευση με τους θεσμούς. Ωστόσο, πιο πριν, απομένει ένα ακόμα βήμα: Η οριστικοποίηση του χρονοδιαγράμματος ολοκλήρωσης των μέτρων στήριξης που σήμερα ισχύουν για κλάδους που υφίσταται περιορισμούς.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει την παράταση και για τον μήνα Μάιο - αλλά πολύ πιο στοχευμένα - του μέτρου της αυξημένης αποζημίωσης ειδικού σκοπού. Για πρώτη φορά το μέτρο θα διατεθεί αυτές τις ημέρες στις επιχειρήσεις, με βάση την εικόνα της αγοράς το μήνα Απρίλιο.
Το μέτρο, το οποίο αντικαθιστά την Επιστρεπτέα, δίνει έως 4.000 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των εργαζόμενων ανά εταιρεία. Μάλιστα, δεν αποκλείεται να επεκταθεί και τον Ιούνιο, σε πολύ περιορισμένη έκταση αν υπάρχουν ακόμη περιορισμοί. Σημειώνεται πως τον Απρίλιο θα διατεθεί σε 100.000 επιχειρήσεις των κλάδων στους οποίους εφαρμόστηκαν περιοριστικά μέτρα, εκτός της εστίασης και δίδεται ανεξαρτήτως πτώσης τζίρου.
Παράλληλα, συνεχίζονται - στοχευμένα πλέον - οι εργοδοτικές αποζημιώσεις, με σκοπό και αυτές να ολοκληρώσουν σύντομα τον κύκλο ζωής τους. Και όλα αυτά, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, πάντα με τη λογική ότι η υγειονομική «κανονικότητα» στην οικονομία θα αποκατασταθεί.
Το μόνο μέτρο που - όπως ειπώθηκε χθες από πηγές του ΥΠΟΙΚ - είναι πέρα από αυτά που έχουν ήδη εφαρμοσθεί ή αναμένονται (π.χ. δεν έχει ξεκινήσει ακόμη το μέτρο των παγίων δαπανών ζημιογόνων επιχειρήσεων) είναι μία νέα ρύθμιση οφειλών. Η εν λόγω ρύθμιση θα αποφασισθεί ανάλογα με τα τελικά δεδομένα που θα προκύψουν για το πλήγμα στην οικονομία και για τη στήριξη που θα φτάσει συνολικά στην αγορά.
Στο θέμα της ρύθμισης αναφέρθηκε σήμερα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, διευκρινίζοντας ότι η πρώτη δόση της ρυθμισμένης οφειλής θα καταβληθεί από το 2022.
Διαπραγμάτευση με τους θεσμούς το καλοκαίρι
Μία πρόταση που έχει πέσει το τραπέζι είναι η νέα ρύθμιση να αποφασισθεί σχετικά άμεσα και τούτο για να υπάρχει καθαρό τοπίο στην αγορά κατά το άνοιγμά της, αλλά και για να διατηρηθεί η κουλτούρα πληρωμών. Καθώς η χώρα είναι σε ενισχυμένη εποπτεία και η 10η αξιολόγηση (που συνδέεται με δόση) ολοκληρώνεται με το πόρισμα των θεσμών να αναμένεται στις 26/5, το «παράθυρο» διαβουλεύσεων ανοίγει αμέσως μετά μαζί με τις επαφές για την 11η αξιολόγηση.
Σήμερα, όπως ειπώθηκε, υπάρχουν «παγωμένες» οφειλές λόγω της πανδημίας προς τις εφορίες και τα ασφαλιστικά ταμεία αξίας σε 2 δισ. ευρώ. Επίσης, σήμερα ισχύουν οι 12-24 δόσεις με βάση την πάγια ρύθμιση, ενώ ειδική ρύθμιση 24 άτοκων δόσεων και 48 δόσεων με επιτόκιο 2,5% αφορά σε πληττόμενους φορολογούμενους για τις οφειλές που έχουν παραταθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021. Ελάφρυνση στα νέα χρέη θα υπάρξει μέσα από το μέτρο των παγίων δαπανών (πιστωτικό για τις νέες οφειλές από τον Ιούνιο και μετά έως το τέλος του 2021).
Όσο για τις υπόλοιπες οφειλές εκτός ασφαλιστικών ταμείων και εφορίας, τις οποίες θα κληθεί να αποπληρώσει επιχειρηματικός κόσμος, ένα μεγάλο μέρος είναι τα 4 -5 δισ. ευρώ του μέρους της Επιστρεπτέας Προκαταβολής που είναι δάνειο. Θεωρούνται - προς το παρόν τουλάχιστον – ρυθμισμένες οφειλές, όπως τις αντιμετωπίζει το οικονομικό επιτελείο. Και τούτο με τη λογική ότι υπάρχει περίοδος χάριτος για το σύνολο του 2021 και μετά επιλέγεται η εφάπαξ αποπληρωμή με έκπτωση 25% ή εξόφληση σε 60 δόσεις με επιτόκιο αρκετά κάτω του 1%.
Οι 60 δόσεις
Μάλιστα, πηγές θέτουν ως ορόσημο τις 60 δόσεις, οι οποίες έχουν αποφασιστεί για το μέτρο της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, με τη λογική ενός ορίζοντα αποπληρωμής του συνόλου των οφειλών που δημιούργησε η πανδημία που έχει ήδη γίνει αποδεκτός από την ΕΕ για το εν λόγω σχήμα χορηγήσεων.
Αρκεί βεβαίως να υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια που να αποδεικνύουν ότι αυτοί οι οποίοι τυγχάνουν της διευκόλυνσης έχουν δεχτεί πλήγμα και δυσκολεύονται να αποπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους. Ούτως ώστε να πληρούνται τα κριτήρια που τίθενται από τους θεσμούς περί διατήρησης της κουλτούρας πληρωμών.
Πάντως, άλλες πηγές του οικονομικού επιτελείου μεταφέρουν μία λίγο διαφορετική θέση. Ομιλούν για το ενδεχόμενο είτε να αναβληθεί η εν λόγω απόφαση περί νέας ρύθμισης είτε να υπάρξει και επόμενο στάδιο «αποτίμησης» και τούτο καθώς ουσιαστικά η ρύθμιση οφειλών θα είναι αναγκαία το 2022.
Κατά συνέπεια, αναφέρουν, αργότερα προς το φθινόπωρο θα είναι πιο ξεκάθαρο το τοπίο για το οριστικό τέλος της πανδημίας, για την πορεία του τουρισμού και της αγοράς το καλοκαίρι, για την έλευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και των ΕΣΠΑ, αλλά και για τα ταμειακά και δημοσιονομικά περιθώρια που θα υπάρχουν, με βάση και τη διαπραγμάτευση ανά την ΕΕ που τώρα ξεκινά.
Σημειώνεται επίσης πως με βάση την πέμπτη επικαιροποίηση του Προσωρινού Πλαισίου κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ έως το τέλος του 2021 θα ισχύει το μέτρο των παγίων δαπανών (σ.σ. δηλαδή θεωρητικά θα μπορούσε να ισχύει όχι μόνο για το 2020 αλλά και για το 2021), ενώ έως το τέλος του έτους αντίστοιχα μπορούν θεωρητικά να γίνονται ρυθμίσεις και διευκολύνσεις την πληρωμή φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών.
Οι κανόνες της ΕΕ
Σημειώνεται πως η ΕΕ δίνει το δικαίωμα για προσωρινή αναβολή της καταβολής φόρων ή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, σε επιχειρήσεις (συμπεριλαμβανομένων των αυτοαπασχολούμενων ατόμων) που πλήττονται ιδιαίτερα από την έξαρση της νόσου COVID-19, για παράδειγμα σε συγκεκριμένους τομείς, περιφέρειες ή σε εταιρείες ορισμένου μεγέθους.
Προτείνει τα μέτρα της αναβολής των πληρωμών που οφείλονται σε δόσεις, της ευκολότερης πρόσβασης σε προγράμματα πληρωμής φορολογικών οφειλών και της χορήγησης περιόδων απαλλαγής από τόκους, της αναστολής της είσπραξης φορολογικών οφειλών και της ταχείας επιστροφής φόρων. Η ενίσχυση πρέπει να χορηγείται πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2021. Ωστόσο, με βάση τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων δίδεται καταληκτική ημερομηνία για την αναβολή έως την 31η Δεκεμβρίου 2022. Άρα, όποια επιπλέον «ρύθμιση» απαιτεί διαπραγμάτευση...
Επιπλέον στις πάγιες δαπάνες ορίζεται πως η ενίσχυση χορηγείται το αργότερο στις 31 Δεκεμβρίου 2021 και μπορεί να καλύπτει μη καλυπτόμενες πάγιες δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο μεταξύ 1ης Μαρτίου 2020 και 31ης Δεκεμβρίου 2021 και μπορεί να χορηγείται με τη μορφή άμεσων επιχορηγήσεων, φορολογικών πλεονεκτημάτων και πλεονεκτημάτων πληρωμών ή με άλλες μορφές όπως επιστρεπτέες προκαταβολές, εγγυήσεις, δάνεια και ίδια κεφάλαια (σ.σ. το πρόγραμμα που θα τρέξει θα αφορά μόνο στο 2020).
Επίσης, ορίζεται πως μέτρα όπως των επιστρεπτέων προκαταβολών, εγγυήσεων, δανείων κλπ. «μπορούν να μετατραπούν σε άλλες μορφές ενίσχυσης, όπως επιχορηγήσεις, υπό την προϋπόθεση ότι η μετατροπή θα πραγματοποιηθεί το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022» και θα γίνεται υπό όρους (ό, τι αφορά σε χρέη πανδημίας).
Άρα, το νομικό «παράθυρο» για παρεμβάσεις υπάρχει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, η Επιτροπή δίνει μεν το «πλαίσιο» αλλά δεν παρέχει και τα «λεφτά» που απαιτούνται για πιο πλουσιοπάροχα μέτρα στήριξης ειδικά σε κράτη όπως η Ελλάδα.