Παράδειγμα και «πιλότος» για τον τρόπο με τον οποίο οι ΑΠΕ μπορούν να ενισχύσουν κατακόρυφα το μερίδιό τους στην κάλυψη των αναγκών μίας μικρής κοινωνίας, επεκτείνοντας το «πράσινο» αποτύπωμά τους και στις μεταφορές μέσω της ηλεκτροκίνησης, γίνεται η Αστυπάλαια.
Στόχος του πρότζεκτ «Astypalea: smart & sustainable island» δεν είναι απλώς να μετατρέψει την «Πεταλούδα του Αιγαίου» στο πρώτο «πράσινο» και λειτουργικά «έξυπνο» νησί της Μεσογείου, αλλά και να δοκιμασθούν στην πράξη τεχνολογίες και καινοτομίες που θα συμβάλουν στην απανθρακοποίηση και άλλων περιοχών της νησιωτικής Ελλάδας, εξάγοντας σημαντικά συμπεράσματα και τεχνογνωσία, η οποία θα μπορεί να εφαρμοσθεί σε όλο τον κόσμο.
Μάλιστα, πριν ακόμη το πρότζεκτ στην Αστυπάλαια «ξεδιπλωθεί» πλήρως, στα σκαριά βρίσκεται ήδη η ελληνογαλλική σύμπραξη για τη μετάβαση και της Χάλκης σε καθεστώς πλήρους ενεργειακής αυτονομίας, με ουδέτερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και με παράλληλη διείσδυση της ηλεκτροκίνησης στις πλωτές και χερσαίες μεταφορές.
Επίσης, στο «κάδρο» του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, εκτός από τις λιγνιτικές περιοχές, βρίσκεται και η απανθρακοποίηση των νησιών του Αιγαίου και της Κρήτης. Παράλληλα, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει ήδη συγκροτήσει την επιτροπή που θα καταρτίσει τις «πράσινες» παρεμβάσεις στη νησιωτική Ελλάδα, αξιοποιώντας το ειδικό κονδύλι που προβλέπεται από τα αδιάθετα δικαιώματα ρύπων.
Εργαστήριο του μέλλοντος
«Το πρότζεκτ της Αστυπάλαιας θα μας προσφέρει γνώσεις και διδάγματα, που ελπίζουμε ότι θα αξιοποιήσουμε μελλοντικά σε μεγαλύτερη κλίμακα ανά την Ελλάδα και όχι μόνο», σημείωσε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την ομιλία του χθες στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο νησί. Όπως πρόσθεσε, η προοπτική είναι αυτό το πιλοτικό έργο, που εφαρμόζεται δοκιμαστικά σε ένα νησί 1.300 μόνιμων κατοίκων, να μεταφερθεί σε μεγαλύτερη κλίμακα σε άλλα μέρη της Ελλάδας και σε άλλες χώρες ανά την υφήλιο.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Διευθύνων Σύμβουλος του ομίλου της Volkswagen, δρ Herbert Diess, χαρακτήρισε την Αστυπάλαια «εργαστήριο του μέλλοντος για την απομάκρυνση της Ευρώπης από τον άνθρακα». Όπως πρόσθεσε, «θα μελετήσουμε σε πραγματικό χρόνο ποια είναι τα κίνητρα που ωθούν τους πολίτες να κάνουν τη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση και ποια θέλγητρα απαιτούνται για την μετάβαση σε έναν βιώσιμο τρόπο ζωής».
Τα βασικά χαρακτηριστικά του πρότζεκτ
«Κλειδί» για την ενεργειακή μετάβαση του νησιού αποτελεί το υβριδικό σύστημα ΑΠΕ το οποίο πρόκειται να εγκατασταθεί στο αυτόνομο ηλεκτρικό του σύστημα, παίρνοντας τη θέση των μονάδων ντίζελ που λειτουργούν αυτή τη στιγμή. Οι φωτοβολταϊκές και αιολικές μονάδες που θα τοποθετηθούν, σε συνδυασμό με μπαταρίες για την αποθήκευση αποθέματος, θα ηλεκτροδοτούν τόσο σπίτια και επιχειρήσεις όσο και τα σημεία φόρτισης αυτοκινήτων, διασφαλίζοντας πως το νησί να απεξαρτηθεί από τα ορυκτά καύσιμα με ορίζοντα το 2026.
Παράλληλα, προβλέπεται η αντικατάσταση του υφιστάμενου στόλου οχημάτων από ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, η συγκρότηση ενός νέου συστήματος δημόσιων συγκοινωνιών και μεταφορών που θα καλύπτει πλήρως τις ανάγκες του νησιού και την μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ώστε να περιοριστεί δραστικά το ενεργειακό αποτύπωμα.
Η υιοθέτηση της ηλεκτροκίνησης έχει ως αιχμή το πρόγραμμα e-astypalaia, το οποίο προβλέπει γενναίες επιδοτήσεις για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων από τους κατοίκους, ενώ ήδη τα πρώτα υπηρεσιακά οχήματα που θα εξυπηρετούν ανάγκες σωμάτων ασφαλείας, όπως η Αστυνομία και το Λιμενικό, παραχωρήθηκαν δωρεάν στις αρμόδιες αρχές από την Volkswagen. Το πρόγραμμα καλύπτει επίσης την εγκατάσταση σημείων φόρτισης σε κατοικίες και επιχειρήσεις, Οι πρώτοι 12 φορτιστές, δωρεά της VW, έχουν ήδη παραδοθεί.
Επίσης, στόχος είναι η ουσιαστική αναδιάρθρωση των δημόσιων συγκοινωνιών και των μετακινήσεων στο νησί, με ένα καινοτόμο σύστημα παραγγελίας και μοιράσματος ηλεκτροκίνητων μεταφορικών μέσων (on-demand και ride-sharing), μέσω ψηφιακής εφαρμογής και με πλήρη ευελιξία. Με αυτό τον τρόπο θα εξυπηρετούνται οι πολίτες και οι επισκέπτες ανάλογα με τις ανάγκες τους, για κάθε προορισμό στο νησί και καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους.