Ένα νέο «ράλι» ξεκινά από το αρμόδιο υπουργείο Ανάπτυξης, μετά την έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του ΕΣΠΑ 2021-2027, για την υποβολή των 22 επιχειρησιακών προγραμμάτων, με ορόσημο τη 12η Οκτωβρίου.
Το ελληνικό σχέδιο ΕΣΠΑ, το οποίο είχε κατατεθεί πρώτο, μεταξύ των κρατών μελών, στις αρχές Ιουλίου, εγκρίθηκε επίσης πρώτο από τις Βρυξέλλες, χθες, μετά την τηλεδιάσκεψη που είχε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με την ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, παρουσία της αρμόδιας Επιτρόπου για θέματα περιφερειακής πολιτικής της Ε.Ε. Elisa Ferreira και απελευθερώνει για τα επόμενα 7 χρόνια πόρους 26,19 δισ. ευρώ, με τα 20,9 δισ. ευρώ να είναι η κοινοτική συνδρομή και 5,3 δισ. η εθνική συνεισφορά.
Ο «αγώνας δρόμου» μετά την έγκριση του κεντρικού σχεδίου, πλέον θα δοθεί για την υποβολή των draft για τα 22 επιχειρησιακά προγράμματα, τομεακά και περιφερειακά, ώστε τον Σεπτέμβριο να ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις με την ΕΕ, επί των σχεδίων. Το deadline για την Ελλάδα ώστε να γίνει η επίσημη υποβολή τους είναι η 12η Οκτωβρίου. Κι αυτό γιατί πρέπει τα επιχειρησιακά προγράμματα να υποβληθούν το πολύ τρεις μήνες μετά την υποβολή του ΕΣΠΑ που έγινε στις 12 Ιουλίου. Στόχος της κυβέρνησης είναι, ειδικά σε κάποια προγράμματα η διαδικασία να πραγματοποιηθεί γρηγορότερα, ώστε στη συνέχεια και πριν το τέλος του έτους να μην έρθει μόνο η προκαταβολή (εν αντιθέσει με το Ελλάδα 2.0 η προκαταβολή έρχεται ανά πρόγραμμα), αλλά να αρχίσουν να εντάσσονται δράσεις εντός των προγραμμάτων και να γίνουν οι αιτήσεις πληρωμών στις Βρυξέλλες για εισροή «δόσεων».
Μεταξύ των επιχειρησιακών προγραμμάτων στο νέο ΕΣΠΑ, προτεραιότητα δίνεται στο Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα» προϋπολογισμού 3,8 δισ. ευρώ, με το συγκεκριμένο πρόγραμμα να αποτελεί «το εργαλείο υλοποίησης της στρατηγικής της Έξυπνης Εξειδίκευσης που συνδέει την έρευνα και την καινοτομία με την επιχειρηματικότητα και την ενίσχυση των εθνικών και περιφερειακών πλεονεκτημάτων». Στόχος του προγράμματος μακροπρόθεσμα είναι η μετατροπή των ελληνικών επιχειρήσεων από εσωστρεφείς σε εξωστρεφείς καθώς η ανασύνταξή τους θεωρείται σημαντική για την επαναφορά τους ως μοχλού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
Πώς κατανέμονται τα κονδύλια
Πέραν του «Ανταγωνιστικότητα» στα υπόλοιπα τομεακά προγράμματα η κατανομή των κονδυλίων είναι η εξής:
· Ανθρώπινο Δυναμικό και Κοινωνική Συνοχή: 4,1 δισ.
· Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή: 3,6 δισ.
· Μεταφορές: 2,2 δισ.
· Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση: 1,6 δισ.
· Ψηφιακός Μετασχηματισμός: 943 εκατ.
· Πολιτική Προστασία: 714 εκατ.
· Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια και Θάλασσα: 455 εκατ.
Ειδική έμφαση δίνεται παράλληλα, με βάση τις επιταγές της ΕΕ για την περιφερειακή πολιτική που πρέπει να ασκείται, στα 13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα τα οποία απορροφούν 8,1 δισ. ευρώ, από 5,9 δισ. την προηγούμενη προγραμματική περίοδο.
Στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα γίνεται:
· Ανατολική Μακεδονία και Θράκη : 639 εκατ. ευρώ
· Κεντρική Μακεδονία: 1,440 δισ. ευρώ
· Θεσσαλία: 554 εκατ. ευρώ
· Δυτική Μακεδονία: 394 εκατ. ευρώ
· Ήπειρος: 426 εκατ. ευρώ
· Βόρειο Αιγαίο: 394 εκατ. ευρώ
· Νότιο Αιγαίο: 285 εκατ. ευρώ
· Κρήτη: 564,5 εκατ. ευρώ
· Ιόνια Νησιά: 287,6 εκατ. ευρώ
· Στερεά Ελλάδα: 426 εκατ. ευρώ
· Δυτική Ελλάδα: 628,4 εκατ. ευρώ
· Αττική: 1.617 δισ. ευρώ
· Πελοπόννησος: 410 εκατ. ευρώ.
Οι τοποθετήσεις μετά την έγκριση του προγράμματος
Για μία πολύ σημαντική στιγμή για την Ελλάδα, έκανε λόγο, μετά την έγκριση του ΕΣΠΑ, ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης επισημαίνοντας ότι εάν στα 26,2 δισ. για τα επόμενα 6 χρόνια προστεθούν τα 18 δισ. ευρώ επιχορηγήσεων, τα 13 δισ. ευρώ δανείων μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αλλά και τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική καθώς και τα υπόλοιπα πακέτα χρηματοδότησης της ΕΕ, φτάνουμε σχεδόν τα 77 δισ. ευρώ. «Έχουμε 77 δισ. ευρώ διαθέσιμα για την ενίσχυση της ταχείας ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Γνωρίζω ότι δουλέψαμε πολύ, πολύ σκληρά για να το πετύχουμε αυτό. Το δικό μας Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ήταν από τα πρώτα που εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τα πήγαμε ακόμα καλύτερα με τη συμφωνία εταιρικής σχέσης. Ήταν η πρώτη που υποβλήθηκε και γίνεται και επίσημα η πρώτη που εγκρίνεται» τόνισε ο Πρωθυπουργός.
«Αφήνουμε πίσω μας πολλά χρόνια κακοδαιμονίας και χαμηλής αποτελεσματικότητας ως προς την απορρόφηση των ευρωπαϊκών πόρων και κάνουμε την Ελλάδα πρώτη δύναμη σε όλη την Ευρώπη ως προς την απορρόφηση για να αποδείξουμε ότι η Ελλάδα και θέλει και μπορεί να απορροφήσει τους ευρωπαϊκούς πόρους και να αλλάξει τη μοίρα του ελληνικού λαού προς το καλύτερο» δήλωσε ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης.
Από την πλευρά του ο αρμόδιος Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Γιάννης Τσακίρης επεσήμανε πως οι πόροι των 26 δισ., θα έχουν ένα σημαντικό αναπτυξιακό αποτύπωμα στην οικονομική και κοινωνική ανάταξης της χώρας και παράλληλα θα της προσδώσουν ανθεκτικότητα και ισχυρές βάσεις για τις μελλοντικές προκλήσεις ενώ ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Δημήτρης Σκάλκος σημείωσε πως η έγκρισή του «σηματοδοτεί την έναρξη εφαρμογής ενός φιλόδοξου σχεδίου για την περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας με άξονα τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Πολιτικής Συνοχής».
Η αρμόδια Επίτροπος Elisa Ferreira ανακοινώνοντας την έγκριση του Ελληνικού Εταιρικού Συμφώνου, έκανε λόγο για «ένα πολιτικό συμβόλαιο που μεταφράζει την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη σε εθνικές προτεραιότητες και επενδυτικά σχέδια με στόχο να καταστούν τα κράτη μέλη μας ανθεκτικά στις προκλήσεις του μέλλοντος και παράλληλα να διορθωθούν οι εσωτερικές ανισότητες».
Επεσήμανε ωστόσο το γεγονός «ότι θα πρέπει να γίνει πολλή δουλειά στα μοντέλα διακυβέρνησης, τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο, σε ζητήματα όπως η διαχείριση αποβλήτων και η διαχείριση των υδάτων. Επίσης στην οργάνωση προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας καθώς και στις δομές των οργανισμών που διαχειρίζονται τα προγράμματα αυτά καθώς και στην ποιότητα της διοίκησης και στις δυνατότητες των δικαιούχων». Συγκεκριμένα όπως είπε: «αναφέρομαι και στους δήμους, στην ΕΡΓΟΣΕ και άλλους οργανισμούς που έχουν πολύ σημαντικό ρόλο. Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να διερευνήσουμε και την διαχειριστική επάρκεια των εμπλεκόμενων οργανισμών. Αυτό συνδέεται απολύτως με την ατζέντα μεταρρυθμίσεων του Προγράμματος Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ενώ έχει το δικό του ρόλο και στην εσωτερική διαχείριση αυτής της σημαντικής χρηματοδότησης».
