Μπορεί το πακέτο των νέων μέτρων που ανακοίνωσε το Σάββατο ο Κυριάκος Μητσοτάκης ακόμη να εξειδικεύεται από τους αρμόδιους υπουργούς, καθώς περιλαμβάνει συνολικά 24 παρεμβάσεις κυρίως με τη μορφή μέτρων στήριξης αξίας 1 δισ. ευρώ φέτος και περίπου 750 εκατ. ευρώ το 2022, αλλά το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζεται για τα επόμενα βήματα που θα ανοίξουν το δρόμο για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ αλλά και για σταδιακή εφαρμογή των υπολοίπων παρεμβάσεων μείωσης φόρων και εισφορών. Τα βήματα αυτά περνούν μέσα από νέες διαβουλεύσεις με τους θεσμούς που θα λάβουν χώρα το επόμενο διάστημα.
Η 11η έκθεση αξιολόγησης της χώρας δημοσιοποιείται στις 22 Σεπτεμβρίου και αμέσως μετά ξεκινούν νέες διαβουλεύσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τεχνικές επαφές ξεκινούν μετά το Eurogroup της 4ης Οκτωβρίου, ενώ δύο εβδομάδες μετά θα γίνουν και οι επαφές «κορυφής». Θα οδηγήσουν σε νέο πόρισμα για την 12η αξιολόγηση (που περιέχει πακέτο «δόσεων»), αλλά και σε πόρισμα για τον Προϋπολογισμό του 2022 (το προσχέδιο θα κατατεθεί στις 4/10 και το τελικό σχέδιο τον Νοέμβριο). Με άλλα λόγια, η νέα αυτή διαδικασία διαβουλεύσεων συνδέεται με την μείωση του ΕΝΦΙΑ (σ.σ. τις αποφάσεις για την οποία συνέδεσε ο Πρωθυπουργός με το σχέδιο Προϋπολογισμού), αλλά και με μία καλύτερη αποτύπωση των προβλέψεων για το ΑΕΠ και τα έσοδα του 2022 και άρα με τα περιθώρια άσκησης της πολιτικής μείωσης φόρων και εισφορών.
Η κυβέρνηση παράλληλα θα επιχειρήσει να επιταχύνει στα 15 ορόσημα και στόχους για να κάνει αίτημα καταβολής της 1ης δόσης του Σχεδίου Ανάκαμψης, αλλά – κυρίως – να επιταχύνει την εφαρμογή του για να διασφαλίσει μία ισχυρή ένεση δαπανών το επόμενο διάστημα στη χώρα και να ενισχύσει έτσι την θέση της για υψηλό ρυθμό ανάπτυξης φέτος και τα επόμενα χρόνια..
Οι συζητήσεις διενεργούνται μεν σε καθεστώς ρήτρας διαφυγής, αλλά με τη χώρα σε καθεστώς Ενισχυμένης Εποπτείας από την οποία επιθυμεί να έχει βγει σε 1 χρόνο από σήμερα και με τα «μηνύματα» που μεταφέρθηκαν την προηγούμενη Παρασκευή από το Eurogroup με «κομιστή» τα κράτη του «Βορά» να θυμίζουν πως ακόμη δεν έχει αποκλειστεί η επιστροφή στην «παλαιού τύπου» δημοσιονομική πειθαρχία. Προοιωνίζοντας μία «μάχη» που θα διαρκέσει εντός του 2022 και συνδιαμορφώνοντας τη στάση των θεσμών. Με τον Πρωθυπουργό να εκτιμά πως στο τέλος αυτής της διαδρομής θα υπάρξει συμφωνία για ένα πλαίσιο που θα επιτρέπει μεγαλύτερες κινήσεις στην Ελλάδα, αποφεύγοντας πάντως να δεσμευθεί για οποιαδήποτε άλλη κίνηση μείωσης βαρών πέραν όσων ανακοίνωσε.
Η ανάγκη για μέτρα στήριξης
Αρμόδιες πηγές εξηγούν πως το μείγμα στο πακέτο των μέτρων που ανακοίνωσε το Σάββατο ο πρωθυπουργός καθρεφτίζει και τα μεγάλα στοιχήματα που καλείται να κερδίσει η ελληνική οικονομία το επόμενο διάστημα. Δηλαδή, δείχνει πως αφού η παγκόσμια κοινότητα δεν έχει ξεφύγει ακόμη από την υγειονομική κρίση, συνεχίζεται η πολιτική μέτρων στήριξης (για να συγκρατηθούν οι πτωχεύσεις και η ανεργία), ενώ παράλληλα επιχειρείται να υπάρξει κάλυψη και από το νέο μέτωπο της ακρίβειας.
Η μερίδα του λέοντος των παρεμβάσεων (με βάση το κόστος που έχουν στα κρατικά ταμεία) είναι μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση αυτών των δύο πληγών, με κορυφαίο σε αξία μέτρο την έκπτωση έως 75% στην Επιστρεπτέα, τις παρατάσεις σε μειωμένο ΦΠΑ και μέτρα στήριξης ανέργων, οφειλετών, καθώς και άλλων ομάδων που έχουν δυσκολίες. Το «μήνυμα» για την επόμενη ημέρα, δίδεται με πολλές κινήσεις (αλλά χαμηλού σχετικά κόστους). Βήμα προς την επόμενη ημέρα είναι η μονιμοποίηση της μείωσης φόρου επιχειρήσεων από το 24% στο 22% από το φορολογικό έτος 2021 (183 εκατ. ευρώ), ενώ μέρος του Σχεδίου Ανάκαμψης είναι οι υπερεκπτώσεις για πράσινες και ψηφιακές επενδύσεις (20 εκατ. ευρώ) και τα κίνητρα για συγχωνεύσεις και εξαγορές (5 εκατ. ευρώ).
Υπενθυμίζεται πως πέρα από όσα ανακοινώθηκαν, προεκλογικά η κυβέρνηση είχε δεσμευτεί στο πρόγραμμά της με ορίζοντα το 2023 (πριν βεβαίως ξεσπάσει η πανδημία), για την επιπλέον μείωση κατά 1,1% των ασφαλιστικών εισφορών (συνολικά κατά 5%) και για τη συνολική κατάργηση της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης (δηλαδή και για δημοσίους υπαλλήλους – συνταξιούχους). Επίσης δέσμευση υπήρχε για την οριζόντια μείωση του ΦΠΑ, για την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και για την μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων στο 20%, αλλά και για τη συνολική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% (εκκρεμεί μείωση κατά τουλάχιστον 8%). Οι αποφάσεις για τον ΕΝΦΙΑ μεταφέρονται για τον Οκτώβριο-Νοέμβριο και οι μόνιμες παρεμβάσεις που εκκρεμούν με βάση την προεκλογική ατζέντα που φτάνει έως και το 2023 συνδέονται ξεκάθαρα με το τι θα γίνει το 2022 σε επίπεδο πανδημίας, ακρίβειας, δημοσιονομικών κανόνων, αλλά και αναπτυξιακής δυναμικής.
Σημειώνεται επίσης πως δυο μέτρα που περιλαμβάνονται στο πακέτο της ΔΕΘ έχουν περιληφθεί και στο Μεσοπρόθεσμο Προϋπολογισμό που ψηφίσθηκε το καλοκαίρι (η επέκταση το 2022 της απαλλαγής από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα κόστους 767 εκατ. ευρώ και της μείωσης κατά τρεις μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών στον ιδιωτικό τομέα κόστους 816 εκατ. ευρώ).