Οι εταιρείες μηχανικών και οικοδομικών κατασκευών ελπίζουν να μειώσουν σημαντικά τις αποτυχίες έργων, μετατρέποντας τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζονται τους κινδύνους του χαρτοφυλακίου τους, όπως υποδεικνύει η παγκόσμια έρευνα “KPMG 2021 Global Construction Survey” για τον κατασκευαστικό κλάδο με τίτλο “No turning back, An industry ready to transcend”.
«Έχοντας εξέλθει από την πανδημία σχετικά αλώβητοι, κυριαρχεί η αίσθηση ότι οι εργολάβοι ίσως επιτέλους αρχίσουν να γυρνάνε την πλάτη τους σε έργα που ενέχουν μη διαχειρίσιμους κινδύνους που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο ολόκληρη την επιχείρησή τους», αναφέρει ο Geno Armstrong, Global Sector Leader, Engineering & Construction, KPMG. «Αρχίζουμε να βλέπουμε τους εργολάβους να μεταβιβάζουν τους κινδύνους, ταυτόχρονα με ένα ασυνήθιστα υψηλό επίπεδο συνεργασίας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αυξημένες επιπτώσεις στο κόστος και το χρονοδιάγραμμα».
Η παρούσα 13η έκδοση της παγκόσμιας έρευνας για τον Κατασκευαστικό Κλάδο παρουσιάζει μια αισιόδοξη προοπτική, με τα δύο τρίτα το ιδιοκτητών έργων να προβλέπουν επέκταση των επενδυτικών προγραμμάτων τους και τους μισούς από τους ερωτηθέντες να είναι «πολύ» ή «κάπως» αισιόδοξοι για τον μελλοντικό προσανατολισμό της αγοράς των κατασκευαστικών έργων.
Σχολιάζοντας την έρευνα, η Σοφία Γρηγοριάδου, Managing Partner, Παπακωστόπουλος - Γρηγοριάδου και Συνεργάτες Δικηγορική εταιρεία (CPA Law), ανεξάρτητο μέλος του διεθνούς δικτύου νομικών και φορολογικών υπηρεσιών της KPMG «Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο κατασκευαστικός κλάδος το επόμενο διάστημα, έχοντας ήδη διαχειριστεί τις συνέπειες της πανδημίας, θα είναι το αυξημένο κόστος. Η βέλτιστη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, η χρήση καινοτόμων υλικών με σκοπό τη βιωσιμότητα των επενδύσεων αλλά και η προσέλκυση αξιόλογου εργατικού δυναμικού φαίνονται να είναι οι παράγοντες που θα καθορίσουν την προσαρμοστικότητα και ανθεκτικότητα των εταιρειών. Ο κίνδυνος αυτός θα εντείνει τον ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων του κλάδου.»
Επιπλέον, ο Αλέξανδρος Βελδέκης, Γενικός Διευθυντής, Ελεγκτικές Υπηρεσίες, KPMG στην Ελλάδα δήλωσε σχετικά «Αισιόδοξο φαίνεται το μέλλον της αγοράς κατασκευαστικών έργων. Η αισιοδοξία αυτή πηγάζει αφενός από την επιτυχή ανάληψη έργων από τις κατασκευαστικές εταιρίες λόγω της καλύτερης διαχείρισης των επιχειρηματικών τους κινδύνων και των κινδύνων έργων τους και αφετέρου από την ενίσχυση της αποδοτικότητας των έργων τους ως αποτέλεσμα των επενδύσεων για νέες τεχνολογίες και ψηφιακά εργαλεία. Την ίδια στιγμή, φαίνεται πως ο κλάδος των κατασκευών αρχίζει να ελκύει σταδιακά το ικανότερο εργατικό δυναμικό της αγοράς όσο οι κατασκευαστικές εταιρίες διευρύνουν την ποικιλομορφία, ως προς την εσωτερική τους δομή και την εφοδιαστική τους αλυσίδα, και αρχίζουν να καλλιεργούν ένα κλίμα ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων τους.»
Μια κοινή θεώρηση του κινδύνου
Η διαχείριση κινδύνων βρίσκεται στον πυρήνα της προσπάθειας βελτίωσης της οργανωτικής ανθεκτικότητας. Σε ποσοστό 60%, οι ερωτηθέντες αναφέρουν ότι θέλουν να αποκτήσουν μια πιο συνολική εικόνα των κινδύνων, αυξάνοντας την ενοποίηση και την ορατότητα μεταξύ της διαχείρισης επιχειρηματικών κινδύνων, κινδύνων χαρτοφυλακίου και κινδύνων έργου. Τα δύο τρίτα προγραμματίζουν ένα μέτριο ή υψηλό επίπεδο επενδύσεων στη διαχείριση κινδύνων.
Σύμφωνα με τον Armstrong, η αποτυχία ενός έργου μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες και για το υπόλοιπο χαρτοφυλάκιο «Έχοντας μια συνολική, σαφή εικόνα σε πραγματικό χρόνο για όλες τις περιοχές, επιχειρηματικές μονάδες και έργα, οι επιχειρήσεις μπορούν να στοχεύσουν, να εκτιμήσουν και να προσαρμόσουν το επίπεδο της διάθεσης ανάληψης κινδύνων χαρτοφυλακίου και να πάρουν καλύτερες αποφάσεις σχετικά με την ανάληψη νέων έργων».
Πιο τολμηρές και συνεκτικές επενδύσεις στην τεχνολογία
Έχοντας σημειώσει αλματώδη πρόοδο στην απομακρυσμένη εργασία και την ψηφιακή συνεργασία, σε ποσοστό 43% οι ερωτηθέντες σχεδιάζουν να αξιοποιήσουν αυτό το γεγονός μέσω σημαντικών επενδύσεων σε τεχνολογίες για να ενισχύσουν την απόδοση των επενδυτικών προγραμμάτων τους. Η «υιοθέτηση τεχνολογίας» επίσης κατατάχθηκε ως ο δεύτερος πιο σημαντικός παράγοντας για την ικανότητα των εταιρειών μηχανικών και οικοδομικών κατασκευών να διαχειριστούν ανατρεπτικά γεγονότα.
Ωστόσο, αντιμέτωπες με ένα εύρος γεωγραφιών, κατακερματισμένες εφοδιαστικές αλυσίδες και μια συνεχή ροή νέων λογισμικών, οι εταιρείες ίσως δυσκολευτούν να ενσωματώσουν αποτελεσματικά τη διαχείριση κινδύνων και τη διαχείριση έργων. Μόλις 16% των στελεχών που ερωτήθηκαν ανέφεραν ότι οι επιχειρήσεις έχουν ενσωματώσει πλήρως τα συστήματα και τα εργαλεία.
Ο Armstrong θεωρεί ότι ο κλάδος θα έπρεπε να δείχνει μεγαλύτερη διάθεση συνεργασίας όσον αφορά τη χρήση των τεχνολογιών, για κοινά οφέλη «Εάν οι ιδιοκτήτες έργων επενδύσουν σε ρηξικέλευθες καινοτομίες με τρόπο που θα είναι προς όφελος κάθε εργολάβου με τον οποίο συνεργάζονται, τότε θα αρχίζουμε να βλέπουμε τις ευθύνες να μοιράζονται μεταξύ των δύο μερών, με στόχο την αποδοτικότητα, την ασφάλεια και την ποιότητα. Όλα τα παραπάνω θα μπορούσαν να καταστήσουν τα έργα πιο ανθεκτικά και λιγότερο ευάλωτα σε καθυστερήσεις, υπερβάσεις κόστους και ατυχήματα».
Αργή αλλά σταθερή πρόοδος στην ποικιλομορφία, την ισότητα και την ένταξη
Οι προσπάθειες του παγκόσμιου κατασκευαστικού κλάδου για την υιοθέτηση μεγαλύτερης ποικιλομορφίας, ισότητας και ένταξης φαίνεται να βρίσκονται ακόμα στα αρχικά τους στάδια - αν και οι ιδιοκτήτες έχουν σημειώσει μεγαλύτερη πρόοδο από τους εργολάβους. Μόλις 46% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι η επιχείρησή τους διαθέτει επίσημο πρόγραμμα για τη δημιουργία ομάδων με ποικιλομορφία και χωρίς αποκλεισμούς, ενώ μόνο 26% διαθέτουν επίσημο πρόγραμμα ποικιλομορφίας για τους προμηθευτές τους.
Σε όλο και περισσότερους τομείς, οι ιδιοκτήτες των έργων απαιτούν μεγαλύτερη ποικιλομορφία τόσο στους άμεσους εργολάβους τους όσο και στην ευρύτερη εφοδιαστική αλυσίδα. Δεν πρόκειται όμως μόνο για ζήτημα συμμόρφωσης, όπως εξηγεί ο Armstrong: «Μια κουλτούρα ποικιλομορφίας και ένταξης εμπλουτίζει τις οργανωτικές δυνατότητες και προσελκύει ταλαντούχο ανθρώπινο δυναμικό, με τους πιο περιζήτητους υποψήφιους να αποζητούν τη δυνατότητα μιας ικανοποιητικής καριέρας σε ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον, χωρίς εμπόδια και ταβάνια στη σταδιοδρομία τους. Ο κλάδος έχει ανάγκη νέα ταλέντα και νέους τρόπους αντιμετώπισης των μακροχρόνιων προκλήσεων. Μια εταιρεία με ποικιλομορφία είναι επίσης πιο πιθανόν να είναι πιο καινοτόμα και προσαρμοστική».