Σε μια κίνηση που ίσως αντιστρέψει το οικονομικό κλίμα στην Τουρκία, προχώρησε η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας. Σήμερα, μείωσε άλλες 100 μονάδες βάσεις το επιτόκιο δανεισμού, ρίχνοντάς το στο 14% από 19% που ήταν ως τον Αύγουστο του τρέχοντος έτους.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της, η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας ανέφερε ότι ολοκληρώνει έτσι τον κύκλο μειώσεων των επιτοκίων. Στην ανακοίνωση της αρμόδιας Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας διαβάζουμε: «Η Επιτροπή αποφάσισε να ολοκληρώσει τη χρήση του περιορισμένου χώρου που συνεπάγεται η παροδική επίδραση παραγόντων από την πλευρά της προσφοράς και άλλων παραγόντων πέραν του ελέγχου της νομισματικής πολιτικής στις αυξήσεις των τιμών».
Πιστεύει κανείς την Κεντρική Τράπεζα πια;
Αρκετοί οικονομικοί αναλυτές θεωρούν ότι η εξαγγελία παύσης του κύκλου χαλάρωσης από την Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας δεν θα διαρκέσει πολύ και αρκετά σύντομα θα ξαναμπεί σε μια διαδικασία μείωσης των επιτοκίων. Το πόσο σύντομα ποικίλει από 3 έως 6 μήνες, μέσα πάντως στο 2022.
Η παύση της μείωσης των επιτοκίων έρχεται μαζί με μια δεύτερη εξαγγελία του Ερντογάν, για αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 50% μέσα στο 2022. Για να δικαιολογήσει την παύση της μείωσης των επιτοκίων -δηλαδή να για να μην τον κατηγορήσει κανείς για ευκαιριακές πολιτικές αποφάσεις- ο Πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία πολύ σύντομα θα ξεπεράσει τις αβεβαιότητες που συνδέονται με την αστάθεια του νομίσματος και τις «υπερβολικές» αυξήσεις των τιμών. Με λίγα λόγια, αναφερόμενος έμμεσα στο ζήτημα των επιτοκίων, ο Ερντογάν πιστεύει ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού θα λειτουργήσει ως θετικό αντίμετρο απέναντι στην υποτίμηση της λίρας.
Η λίρα δεν κάνει το χατίρι στον Ερντογάν
Όπως είπαμε και παραπάνω, κανείς δεν πιστεύει ότι θα σταματήσει να μειώνει τα επιτόκια η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας. Εξ ου και παρόλη την ανακοίνωση για παύση της μείωσης, η τούρκικη λίρα έκλεισε με τιμή 15.65 προς 1 δολάριο ΗΠΑ, νέο χαμηλό ρεκόρ.
Συνολικά η λίρα έχει χάσει περίπου το 50% της αξίας της φέτος και η νομισματική αρχή της Τουρκίας δεσμεύτηκε ότι θα παρακολουθεί στενά τον αντίκτυπο που είχαν οι πολιτικές αποφάσεις στην τιμή της λίρας και αναμένουμε τη σχετική αναφορά μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2022.
Ένα σχέδιο καταδικασμένο σε αποτυχία
Όπως όλα δείχνουν ο Ερντογάν θα επιμείνει στην πολιτική ανάπτυξης της εσωτερική οικονομίας και στην απώθηση αυτού που ο ίδιος έχει χαρακτηρίσει ως «ασταθές καυτό χρήμα», δηλαδή την προσέλκυση ξένων κερδοσκόπων όταν το νόμισμα είναι ταυτόχρονα ισχυρό και τα επιτόκια υψηλά. Με λίγα λόγια ο Ερντογάν καταστρέφει τις δυνατότητες της λίρας για να πετύχει ταυτόχρονα δύο πράγματα: να μην είναι «ελκυστική» η επένδυση σε λίρες από κερδοσκόπους και να μπορεί να έχει φθηνότερο δανεισμό. Με τον φθηνότερο δανεισμό θα πετύχει σταθεροποίηση του πληθωρισμού και συνακόλουθα θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας.
Το σχέδιο του Ερντογάν είναι καταδικασμένο από την αρχή γιατί τα αποτελέσματά του εντείνουν την αστάθεια, όσο κι αν ο ίδιος θεωρεί ότι αυτό γίνεται από εξωτερικές πιέσεις. Μάλιστα, με πρόσφατη ανάρτησή του, ο νέος υπουργός Οικονομικών, Νουρεντίν Νεμπάτι δήλωσε ότι η Τουρκία είναι αποφασισμένη να μην αυξήσει τα επιτόκια. Αυτό μεταφράζεται ως συνεχής αύξηση του πληθωρισμού και για το τρέχον έτος, άρα συνέχιση των προβλημάτων για την τουρκική οικονομία.